Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wydział Socjologii
Faculty of Sociology
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ilustracja
Data założenia

1920 (Katedra)
2019 (Wydział)

Typ

naukowo-badawczy

Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Adres

60-568 Poznań
ul. Szamarzewskiego 89c

Dziekan

dr hab. Aldona Żurek

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wydział Socjologii”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Wydział Socjologii”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wydział Socjologii”
Ziemia52°24′52″N 16°53′01″E/52,414444 16,883611
Strona internetowa

Wydział Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Wydział Socjologii UAM) – jednostka naukowo-dydaktyczna funkcjonująca w ramach szkoły dziedzinowej Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Prowadzi studia na kierunkach socjologia i praca socjalna, posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego. Prowadzone na Wydziale studia pierwszego i drugiego stopnia na kierunku socjologia otrzymały w 2013 r. ocenę wyróżniającą Polskiej Komisji Akredytacyjnej oceniającej jakość kształcenia na polskich uczelniach.

Studia[edytuj | edytuj kod]

Wydział prowadzi studia na kierunkach socjologia (pierwszego i drugiego stopnia w trybie stacjonarnym) oraz praca socjalna (pierwszego i drugiego stopnia w trybie stacjonarnym). Studia pierwszego stopnia kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, natomiast drugiego stopnia – tytułu magistra. Istnieje możliwość kontynuowania studiów na trzecim stopniu, w ramach Szkoły Doktorskiej Szkoły Nauk Społecznych UAM. Po ukończeniu studiów doktoranckich i obronie pracy doktorskiej przyznawany jest stopień naukowy doktora nauk społecznych w zakresie socjologii.
Od roku akademickiego 2016/2017 na Wydziale Socjologii obowiązuje nowy program, którego podstawą są zajęcia prowadzone w ramach modułów specjalizacyjnych. Na studiach pierwszego stopnia obowiązujące moduły to: Badania rynkowe – marketing – zachowania konsumenckie, Kultura i media, Socjologia stosowana w sferze publicznej. Moduły na studiach drugiego stopnia to: Innowacje społeczne, Relacje w organizacjach, Zarządzanie lokalne.
W 2013 r. Polska Komisja Akredytacyjna przyznała prowadzonym w Wydziale Socjologii UAM studiom socjologicznym pierwszego i drugiego stopnia ocenę wyróżniającą. Według danych dostępnych na stronie internetowej PKA jest to jedyna w Polsce taka ocena przyznana kierunkowi socjologia nauczanemu na obu stopniach kształcenia[1].
W rankingu "Perspektyw" studia socjologiczne prowadzone na Wydziale Socjologii UAM znalazły się w 2020 r. na trzecim miejscu wśród wszystkich jednostek akademickich nauczających w Polsce socjologii[2].
Przy Wydziale funkcjonuje Koło Naukowe Studentów Socjologii UAM oraz Koło Naukowe Studentów Pracy Socjalnej UAM[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rys ogólny[edytuj | edytuj kod]

Historia poznańskiej socjologii sięga 1920, gdy w ramach Uniwersytetu Poznańskiego powołana została Katedra Socjologii i Filozofii Kultury. Jej kierownikiem został prof. Florian Znaniecki, jeden z głównych przedstawicieli socjologii humanistycznej, współautor (wspólnie z Williamem Thomasem) książki "Chłop polski w Europie i Ameryce", późniejszy przewodniczący Amerykańskiego Towarzystwa Socjologicznego. Znaniecki uczynił z Poznania centrum polskiej socjologii.

W 1920 roku utworzone zostało Seminarium Socjologiczne, dzięki któremu studenci poznańskiego uniwersytetu mogli uczyć się socjologii w ramach kierunku "Nauki Filozoficzne i Pedagogiczne"[4]. Od 1927 w ramach Wydziału Humanistycznego socjologia została wyodrębniona jako osobny kierunek studiów. Były to pierwsze studia socjologiczne w Polsce (drugie założono w Warszawie w 1934).

W 1925 dzięki staraniom Znanieckiego do najstarszego polskiego czasopisma prawniczego dodano dział socjologiczny, tworząc "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny". W 1930 założył pierwsze poświęcone całkowicie socjologii polskie czasopismo naukowe (Przegląd Socjologiczny). Posiadając liczne kontakty międzynarodowe, Znaniecki aktywizował wymianę myśli z socjologią zachodnią, głównie amerykańską i brytyjską[4]. W kwietniu 1930 zorganizował w Poznaniu pierwszy Zjazd Socjologów Polskich[4], inicjując aktywność zjazdową polskich socjologów, trwającą do dziś. W 1921 roku założył w Poznaniu Instytut Socjologiczny, organizację pozarządową zajmującą się rozwojem socjologii, która w 1927 została przekształcona w ogólnokrajowy Polski Instytut Socjologiczny[4].

Odbudowy poznańskiej socjologii po II wojnie światowej podjął się uczeń Znanieckiego, Tadeusz Szczurkiewicz. Uwarunkowania polityczne[5] sprawiły, że w 1952[6] zaprzestano nauczania na kierunku socjologia. Sytuacja poprawiła się w 1957, jednak studia socjologiczne zostały reaktywowane jako odrębny kierunek dopiero w 1968. W 1992 w Instytucie Socjologii UAM, obok dotychczasowych studiów socjologicznych, uruchomione zostały studia na kierunku praca socjalna. Od 2007, zgodnie z zaleceniami procesu bolońskiego, studia w zakresie socjologii i pracy socjalnej prowadzone są w systemie dwustopniowym[7].

W 1998 Instytut Socjologii uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora nauk humanistycznych (obecnie – nauk społecznych) w zakresie socjologii, a w 2012 – stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk społecznych w zakresie socjologii.

Zmiany instytucjonalne[edytuj | edytuj kod]

Działalność naukowa i dydaktyczna poznańskich socjologów przyjmowała w ciągu lat następujące formy instytucjonalne:

1. Katedra Socjologii i Filozofii Kultury (1920-1939)[4]

2. Katedra Socjologii (1945-1952)[6]

3. Katedra Historii Myśli Społecznej (1952-1957)[6]

4. Katedra Socjologii (1957-1969)[6]

5. Instytut Socjologii (1969-2019)[6]

6. Wydział Socjologii (2019-dziś)[8]

Poznańska socjologia funkcjonowała na uniwersytecie w ramach następujących wyższych rangą jednostek administracyjnych:

1. Wydział Filozoficzny (1919-1925)[9]

2. Wydział Humanistyczny (1925-1951)[9]

3. Wydział Filozoficzno-Historyczny (1951-1975)[9]

4. Wydział Nauk Społecznych (1975-2019)[9]

5. Szkoła Nauk Społecznych (2019-dziś)[8]

Poznańska szkoła socjologiczna[edytuj | edytuj kod]

Florian Znaniecki założył w Poznaniu szkołę naukową[10], działającą w ramach metodologii socjologii humanistycznej. Przyjmując główne założenia metodologiczne swojego patrona, poznańscy badacze zajmowali się na analizą sposobów postrzegania i przeżywania świata przez jednostkę ludzką. Unikali przy tym dyskusji natury teoretycznej, skupiając się na empirycznym poznawaniu rzeczywistości społecznej[11]. Utrzymywali liczne kontakty międzynarodowe[12]. Rozwój poznańskiej szkoły socjologicznej przerwał wybuch II wojny światowej. Do najbardziej znanych przedstawicieli tej szkoły zaliczyć należy: Tadeusza Szczurkiewicza, Józefa Chałasińskiego, Franciszka Mirka, Wiesława Kryńskiego, Władysława Okińskiego, Teodora Abla oraz Jana Szczepańskiego[10]. Z poznańską szkołą socjologiczną stale współpracowali m.in.: Czesław Znamierowski, Jan Stanisław Bystroń, Ludwika Dobrzyńska-Rybicka, Kazimierz Tymieniecki[10], Michał Sobeski, Ludwik Jaxa-Bykowski i Stefan Błachowski[4].

Władze[edytuj | edytuj kod]

Kierownicy Katedry[edytuj | edytuj kod]

1. Prof. zw. dr Florian Znaniecki (1920-1939)[13]

2. Prof. dr hab. Tadeusz Szczurkiewicz (1945-1957)[13]

3. Prof. dr hab. Stanisław Kowalski (1957-1961)[13]

4. Prof. zw. dr hab. Władysław Markiewicz (1962-1969)[13]

Dyrektorzy Instytutu[edytuj | edytuj kod]

4. Prof. zw. dr hab. Władysław Markiewicz (1969-1972)[14]

5. Prof. dr hab. Andrzej Kwilecki (1972-1981)[14]

6. Prof. zw. dr hab. Zygmunt Dulczewski (1981-1984)[14]

7. Prof. dr hab. Marek Ziółkowski (1984-1993)[14]

8. Prof. UAM dr hab. Jan Włodarek (1993-2005)[14]

9. Prof. UAM dr hab. Krzysztof Podemski (2005-2008)[14]

10. Prof. dr hab. Rafał Drozdowski (2008-2016)[14]

11. Prof. UAM dr hab. Aldona Żurek (2016-2019)[14]

Dziekani Wydziału[edytuj | edytuj kod]

11. Prof. UAM dr hab. Aldona Żurek (2019-dziś)[15]

Aktualne władze[16]:

Stanowisko Imię i nazwisko
Dziekan dr hab. Aldona Żurek
Prodziekan ds. nauki dr hab. Piotr Jabkowski
Prodziekan ds. kształcenia dr hab. Agnieszka Jeran
Prodziekan ds. współpracy i rozwoju dr Łukasz Rogowski

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

W skład kadry naukowo-dydaktycznej wchodzi 21 samodzielnych pracowników naukowych, 25 adiunktów ze stopniem doktora oraz 1 starszy wykładowca.

Od 1 stycznia 2020, Wydział Socjologii UAM składa się z 5 zakładów oraz 1 pracowni:[17]

Jednostka Kierownik
Zakład Studiów nad Dynamiką Społeczną dr hab. Piotr Matczak[18]
Zakład Socjologii Cywilizacji dr hab. Witold Wrzesień[19]
Zakład Teorii i Badań Praktyk Społecznych prof. dr hab. Marek Krajewski[20]
Zakład Badań Problemów Społecznych i Pracy Socjalnej dr hab. Monika Oliwa-Ciesielska[21]
Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych dr hab. Honorata Jakubowska[22]
Pracownia Zmiany Społecznej dr hab. Ryszard Cichocki[23]

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Główne kierunki badań naukowych prowadzonych na Wydziale to: socjologia kultury, badania dynamiki społecznej, socjologia codzienności, badania jakości życia, przemiany współczesnego życia rodzinnego, współczesne nurty pracy socjalnej, socjologia miasta, socjologia wizualna, socjologia młodzieży, socjologia religii, socjologia przedmiotów. Z Wydziałem ściśle współpracują Poznański Oddział Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Fundacja Naukowa im. Floriana Znanieckiego. Przy Wydziale wydawane jest czasopismo „Roczniki Socjologii Rodziny”.
Pracownicy i doktoranci Wydziału systematycznie uzyskują nagrody za działalność naukową (m.in. Nagroda Prezesa Rady Ministrów, stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, stypendium Fundacji Rodziny Kulczyków, stypendium Fundacji UAM).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Studia na kierunku socjologia ocenione przez Polską Komisję Akredytacyjną. [dostęp 2013-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  2. Ranking Szkół Wyższych Perspektywy 2020 [online], ranking.perspektywy.pl [dostęp 2020-09-09].
  3. Super User, Koła naukowe [online], socjologia.amu.edu.pl [dostęp 2020-09-08] (pol.).
  4. a b c d e f Zygmunt Dulczewski, Florian Znaniecki: życie i dzieło, Wydawnictwo Poznańskie, 1984, s. 211, ISBN 83-210-0482-2.
  5. Joanna Bielecka-Prus, Społeczne role socjologów w PRL, „Przegląd Socjologiczny”, 58 (2), 2009, s. 71-103, ISSN 2450-9351.
  6. a b c d e Zbigniew Tyszka, Socjologia poznańska po Znanieckim, [w:] Andrzej Kwilecki (red.), Florian Znaniecki i jego rola w socjologii, 1975, s. 169-177.
  7. Kalendarium poznańskiej socjologii. [dostęp 2012-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  8. a b Regulamin Organizacyjny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, „Życie Uniwersyteckie”, październik 2019, s. 7, ISSN 1231-8825.
  9. a b c d Marek Nowak, Wczoraj, dziś i jutro polskiej socjologii, „Ruch prawniczy, socjologiczny i ekonomiczny”, LXXII (3), 2010, s. 123-145, ISSN 0035-9629.
  10. a b c Jacek Kubera, Not only "The Polish Peasant". Znaniecki's Poznań School of Sociology as a sociological and research issue, „Przegląd Socjologiczny”, 68 (4), 2019, s. 125-148, ISSN 2450-9351.
  11. Franciszek Mirek, Elementy społeczne parafji rzymsko-katolickiej. Wstęp do socjologii parafji, Poznań: Fiszer i Majewski, 1928.
  12. Andrzej Kwilecki, Janusz Ziółkowski, Socjologia w Poznaniu w latach 1920–1980, Andrzej Kwilecki (red.), [w:] 60 lat socjologii poznańskiej, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1981, s. 7-54.
  13. a b c d Janusz Ziółkowski, Pięćdziesiąt lat socjologii w Poznaniu, „Studia Socjologiczne”, 2 (37), 1970, s. 5-27.
  14. a b c d e f g h Nauki humanistyczne i społeczne wobec problemów współczesnego świata. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2015, s. 581-594. ISBN 978-83-64902-06-2.
  15. Prof. Aldona Żurek. Konfrontując się z teraźniejszością [online], Życie Uniwersyteckie [dostęp 2020-09-08] (pol.).
  16. Władze Wydziału Socjologii. [dostęp 2020-10-10]. (pol.).
  17. Zarządzenie nr 394/2019/2020 Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 17 grudnia 2019 roku w sprawie zmian organizacyjnych na Wydziale Socjologii. [dostęp 2020-04-13].
  18. Zakład Studiów nad Dynamiką Społeczną UAM. [dostęp 2020-08-04].
  19. Zakład Socjologii Cywilizacji UAM. [dostęp 2024-01-19].
  20. Zakład Teorii i Badań Praktyk Społecznych UAM. [dostęp 2020-08-04].
  21. Zakład Badań Problemów Społecznych i Pracy Socjalnej UAM. [dostęp 2024-01-19].
  22. Zakład Socjologii Jednostki i Relacji Społecznych UAM. [dostęp 2020-08-04].
  23. Pracownia Zmiany Społecznej UAM. [dostęp 2020-08-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]