István Kovács (dyplomata)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
István Kovács
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 sierpnia 1945
Budapeszt, Węgry

Konsul Generalny Węgier w Krakowie
Okres

od 1994–1995
oraz 1999–2003

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP Krzyż Komandorski Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Krzyż Oficerski Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Odznaka Honorowa „Bene Merito” Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1976-2016)

István Kovács (ur. 19 sierpnia 1945 w Budapeszcie) – węgierski dyplomata, historyk, pisarz, poeta i tłumacz literatury polskiej[1]. W latach 1994-1995 i 1999-2003 konsul generalny Węgier w Krakowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Absolwent historii i polonistyki na Wydziale Humanistyki Uniwersytetu im. L. Eötvösa (1968). W latach 1972–1981 pracował w zespole badawczym literatur wschodnioeuropejskich Węgierskiej Akademii Nauk (MTA). W latach 1981–1990 wykładał w Katedrze Filologii Polskiej ELTE[2].

W latach 1990–1994 był radcą ds. kultury ambasady Węgier w Warszawie, a następnie konsulem generalnym Republiki Węgierskiej w Krakowie w latach 1994–1995 oraz 1999–2003. W ciągu 5 lat pracy w Krakowie doprowadził do odsłonięcia ponad 20 rozmaitych pomników węgierskich, tablic pamiątkowych, do nawiązania licznych kontaktów partnerskich, a także wystąpił z ponad stoma wykładami na temat węgiersko-polskich stosunków historycznych.

Wieloletni wykładowca na Uniwersytecie Loranda Eotvosa w Budapeszcie. W roku 1995 kierował założoną przez siebie Katedrą Polonistyki na Uniwersytecie Petera Pazmaniya w Piliscsabie. W latach 2004–2011 był współpracownikiem naukowym Instytutu Historii Węgierskiej Akademii Nauk, dla którego przygotował wydany w 2007 r. Leksykon legionu polskiego 1848-1849[3], zawierający kilka tysięcy biogramów. Za tę pracę otrzymał nagrodę Węgierskiej Akademii Nauk[4].

Tłumaczył na język węgierski dzieła takich pisarzy jak: Marian Brandys, Melchior Wańkowicz, Ryszard Kapuściński, Jarosław Iwaszkiewicz, Edward Stachura, Stanisław Komornicki oraz wielu innych polskich poetów. Przełożył także utwory kilku poetów i prozaików niemieckich, m.in. Georga Büchnera[4].

Był pomysłodawcą postawienia kopijników na grobach bohaterów powstańczych zasłużonych dla narodu węgierskiego, m.in. w Zwierzyńcu i Jarosławiu, za co przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela tych miast. Posiada także honorowe obywatelstwo Gorlic i Lubaczowa. Jako pierwszy Węgier został honorowym obywatelem Krakowa[5]. Jest członkiem Rady Programowej WFK „Akcent”.

Obecnie dr István Kovács jest pracownikiem Instytutu Historii Węgierskiej Akademii Nauk w Budapeszcie.

Jego córką jest obecna ambasador Węgier w Polsce Orsolya Zsuzsanna Kovács.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Dorobek literacki[edytuj | edytuj kod]

  • Księżyc Twojej nieobecności (tom wierszy z 1991 r.)
  • Polacy w węgierskiej Wiośnie Ludów 1848-1849 (monografia historyczna z 1999 r. nagrodzona Nagrodą im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego)
  • Józef Bem – bohater wiecznych nadziei (2002)
  • Lustro dzieciństwa (2002)
  • Okruchy przestrzeni (tom wierszy z 2003)
  • Anatomia przyjaźni czyli dzieje wspólne polsko-wegierskie. Tom 1: Od początków do końca XVI wieku, Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka, Warszawa 2022. ISBN 978-83-958155-4-6.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Uzasadnienie do uchwały Rady Miasta Krakowa
  2. Ambasada Rzeczypospolitej w Budapeszcie - materiały źródłowe
  3. „A lengyel légió lexikona, 1848-1849” MTA Történettudományi Intézet 2007, ISBN 978-963-9627-11-6
  4. a b c „Polacy i Węgrzy. Historia - Polityka - Kultura”. [dostęp 2015-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-14)].
  5. Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. [dostęp 2011-02-18].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]