Józef Grabowski (1826–1899)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Grabowski
Ilustracja
Data urodzenia

1826

Data i miejsce śmierci

6 listopada 1899
Warszawa

Zawód, zajęcie

inżynier budownictwa kolejowego, hydrolog

Narodowość

polska

Alma Mater

Instytut Marymoncki,
Szkoła Dróg i Mostów w Paryżu

Pracodawca

budowa Kolei Warszawsko-Petersburskiej i Kolei Nadwiślańskiej, redakcja Przeglądu Technicznego

Józef Grabowski[a] (ur. w roku 1826, zm. 6 listopada 1899 w Warszawie) – polski inżynier kolejnictwa, uczestnik powstania styczniowego, członek Rządu Narodowego i pełnomocnik rządu w Galicji, współpracownik Ludwika Mierosławskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem emigranta[1]. Skończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie i Szkołę Dróg i Mostów w Paryżu zdobywając gruntowną wiedzę matematyczną i inżynierską[2][1]. Pracował, jako inżynier, przy budowie Kolei Warszawsko-Petersburskiej (1859)[2][1] oraz przy projektowaniu linii kolejowej Warszawa – Włodzimierz Wołyński (plany nie zostały zrealizowane)[2].

W okresie bezpośrednio poprzedzającym wybuch powstania styczniowego należał do Dyrekcji Konstabli (1861)[1] i był członkiem Rządu Narodowego (związanym ze stronnictwem „białych”[3]. Pełnił początkowo funkcję komisarza pełnomocnego Rządu Narodowego w Galicji[3][1], a następnie był współpracownikiem Ludwika Mierosławskiego, organizującego siły zbrojne poza krajem[1].

Po upadku powstania krótko przebywał na emigracji. Po powrocie do Królestwa pracował nadal jako inżynier kolejnictwa. W pierwszym etapie budowy Kolei Nadwiślańskiej (1874) był przewidziany na stanowisko naczelnika nowego Wydziału Technicznego, jednak wybrał pracę w Nowej Aleksandrii (Puławy) przy budowie i konserwacji nowego połączenia kolejowego[2].

W latach 1890–1899 był – jako emeryt – redaktorem Przeglądu Technicznego[2][1]. W czasopiśmie publikował m.in. sprawozdania i recenzje artykułów zamieszczanych w czasopismach zagranicznych oraz własne teksty, dotyczące głównie zagadnień hydrologii, np.[2]:

  • Otwory małych mostów lub rur żelaznych na strumieniach i parowach (1883),
  • O prowadzeniu doświadczeń nad ilościami opadów deszczowych i stosunkiem wód spadłych na daną powierzchnię zlewną do objętości spływającej łożyskiem zamkniętym tąż powierzchnią (1886).

Zmarł w listopadzie 1899 roku. Jego nazwisko zostało wymienione przez Feliksa Kucharzewskiego w czasie odczytu pt. Kiedy pojawili się technicy w Polsce i którymi z poprzedników naszych pochlubić się możemy, wygłoszonego w roku 1913 na posiedzeniu Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie[4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Mylnie – Walenty [zob. www.genealogia.okiem.pl].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Grabowski Józef. [w:] Powstanie styczniowe – lista uczestników [on-line]. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2013-01-08]. (pol.).
  2. a b c d e f Janina Bieniarzówna: Grabowski Józef (1826–1899). W: Polski Słownik Biograficzny. T. VIII: Girdwoyn Michał – Gross Adam. Wrocław Warszawa Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1959–1960, s. 497–498.
  3. a b Grabowski Józef, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2013-01-08].
  4. Kucharzewski, Feliks (1849–1935): Kiedy pojawili się technicy w Polsce i którymi z poprzedników naszych pochlubić się możemy?. [w:] Odczyt wygłoszony na posiedzeniu technicznem Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie [on-line]. europeana.eu, 3 października 1913 roku. [dostęp 2013-01-08]. (pol.).