Józef Gumowski
 major
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
Józef Gumowski ps „Ziutek” (ur. 15 marca 1916 w Skudzawach, zm. 23 października 1952) – major Armii Krajowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Bolesława i Marianny z Rzeszotarskich. Zamieszkały w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej dowódca grupy specjalnej Kierownictwa Walki Podziemnej, z wyroków sądu specjalnego wykonującej egzekucje na konfidentach Gestapo i zdrajcach narodu polskiego. Współuczestnik zamachu na kata Warszawy Franza Kutscherę, żołnierz Kedywu, uczestnik przejęcia ostatniego kuriera RP w Londynie Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Używał ps. „Ziutek”.
Ujawnił się w kwietniu 1947, niedługo potem aresztowany, oskarżony na podstawie spreparowanych i wymuszonych na świadkach zeznań o zwalczanie ruchu lewicowego. 29 maja 1952 WSR w Warszawie Sr.364/52 pod przewodnictwem ppłk. Mieczysława Widaja skazał go na podstawie art. 1 dekretu z 31 sierpnia 1944 na karę śmierci[1]. Stracony 23 października 1952. Uniewinniony i zrehabilitowany 19 lutego 1957.
Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
- Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
- AIPN, Teczki więźniów 1952, Gumowski Józef
- W. Bartoszewski, Syndykat zbrodni..., s. 25
- J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
- „Wokanda” 1990, nr 21 (listy)