Józef Kajetan Ossoliński

Józef Kajetan Ossoliński
	; Ossoliński Hrabia
Rodzina	Ossolińscy herbu Topór
Data urodzenia	1758
Data śmierci	1834
Ojciec	Aleksander Maciej Ossoliński
Matka	Benedykta Antonina Loewendal
Żona	Teresa Miączyńska (z d. Rafałowicz), Maria Barbara Zaleska, Katarzyna Grabieńska.
Dzieci	Konstancja Ossolińska, Wiktor Maksymilian Ossoliński.

Józef Kajetan Ossoliński herbu Topór (ur. 1758 - zm. 15 kwietnia 1834 w Wyszkowie) – hrabia w Królestwie Kongresowym w 1820 roku^[1], kasztelan podlaski od 1790, senator Królestwa Kongresowego w latach 1822-1824 i starosta sandomierski w 1781 roku, od 1780 roku wielokrotny poseł z ziemi drohickiej oraz poseł, członek konfederacji targowickiej, powołany przez konfederację generalną koronną w 1792 roku na asesora w jurysdykcji marszałkowskiej koronnej^[2], kolekcjoner dzieł sztuki.

Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

Jego ojciec Aleksander Maciej Ossoliński (zm. w 1804 r. w Rudce) był miecznikiem wielkim koronnym, starostą sokołowskim drohickim, sulejowskim, a matką była Benedykta Antonina Loewendal (1735 - 1778). Natomiast jego dziadkiem był kasztelan gostyński Jan Stanisław Ossoliński (1689 - 1770). Miał siostrę Annę Ossolińską (1759–1843) i brata Jan Onufrego Ossolińskiego (1760–1812)

Józef Kajetan Ossoliński jako dziedzic[edytuj | edytuj kod]

Był dziedzicem klucza Rudka, Starej Wsi i Czerniakowa (dzielnica Warszawy) Wykupił od Ledóchowskich rodzinny Ossolin, już bez renesansowego zamku fundacji kanclerza Jerzego Ossolińskiego, który zburzyli Ledóchowscy. Był dwukrotnie żonaty po raz pierwszy w Teresą Miączyńską (ur. 1760) - z d. Rafałowicz rozwiedzioną z Kajetanem Miączyńskim, a w 1781 roku z Marią Barbarą Zaleską, lecz po rozwodzie z nią w 1802 roku, poślubił Katarzynę Grabieńską (ur. 1780 r.) i miał z nią syna Wojciecha Grzegorza Ossolińskiego (1796–1842)

Z drugiego małżeństwa z Zaleską miał córkę Konstancję Ossolińską (ur. 1783 w Rudce - 7 grudnia 1868)-generałową, i syna, Wiktora (1790–1860). Żona Maria Barbara Zaleska (1760–1813) w 1781 r. wniosła mu w posagu dobra Grodzisk, Siemiony i Rejowiec w lubelskim.

Działalność polityczna i kariera[edytuj | edytuj kod]

Poseł na sejm 1780 roku z ziemi drohickiej^[3]. W 1782 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława^[4]. Był posłem na sejm 1782 roku z województwa sandomierskiego^[5]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[6]. W 1788 roku wybrany posłem na Sejm Czteroletni z ziemi bielskiej^[7]. 2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej^[8]. Po przystąpieniu króla do Targowicy, Józef Kajetan wspólnie z kilkoma posłami z Podlasia, w 1792 roku, wstąpił do konfederacji. Wspierał też w 1794 r. materialnie powstanie kościuszkowskie, w którym jego brat wystawił swój oddział powstańczy.

Po rozwiązaniu Księstwa Warszawskiego współorganizował powstanie Królestwa Polskiego. Od 1822 roku zasiadał w senacie Królestwa Polskiego jako senator-kasztelan, ale po dwóch latach zrezygnował z tej funkcji.

Fundator i kolekcjoner obrazów[edytuj | edytuj kod]

Zasłynął jako kolekcjoner i twórca galerii obrazów w pałacu zwanym "na Tłumackiem" w Warszawie, gdzie umieścił dzieła sztuki odkupione od króla Stanisława Poniatowskiego.

W należącym do niego Rejowcu koło Chełma wybudował cerkiew unicką i pałac dla swej córki Konstancji przyszłej dziedziczki tej miejscowości.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Kuryer Litewski, nr 130, 29 października 1820 roku, [b.n.s.]
↑ Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 141.
↑ Dyaryusz Seymu Ordyngo [!] Warszawskiego Roku 1780 Dnia 2go Pazdziernika Zaczętego, z Wyrażeniem Posłow, Sessyi, Projektow, Mow, &c., Grodno 1780, s. 11.
↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 189.
↑ Dyaryusz seymu wolnego ordynaryinego warszawskiego szescio=niedzielnego Roru[!] Panskiego MDCCLXXXII, [b.n.s].
↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.
↑ hasło autrostwa Marii Czaplińskiej i Ireny Homoli w XXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego w 1979 roku
↑ Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.

[1] Kuryer Litewski, nr 130, 29 października 1820 roku, [b.n.s.]

[2] Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 141.

[3] Dyaryusz Seymu Ordyngo [!] Warszawskiego Roku 1780 Dnia 2go Pazdziernika Zaczętego, z Wyrażeniem Posłow, Sessyi, Projektow, Mow, &c., Grodno 1780, s. 11.

[4] Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 189.

[5] Dyaryusz seymu wolnego ordynaryinego warszawskiego szescio=niedzielnego Roru[!] Panskiego MDCCLXXXII, [b.n.s].

[6] Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 311.

[7] sło autrostwa Marii Czaplińskiej i Ireny Homoli w XXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego w 1979 roku

[8] Bronisław Dembiński, W przededniu 3-maja 1791 roku, w: Tygodnik Ilustrowany, nr 1 13 stycznia 1906 roku, s. 10.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]