Józef Lubowidzki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Gabriel Lubowidzki
Ilustracja
Herb
Topacz
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1788
Dylewo

Data i miejsce śmierci

3 maja 1871
Warszawa

Ojciec

Jan Władysław Lubowidzki

Matka

Marianna Dzierżańska

Żona

Cecylia Kossecka

Dzieci

Zofia

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) IV Klasa Orderu Orła Czerwonego (Prusy)

Józef Gabriel Lubowidzki herbu Topacz (ur. 23 marca 1788 w Dylewie – zm. 3 maja 1871[1]) – radca stanu, członek Rady Stanu Królestwa Kongresowego w 1830 roku[2], marszałek Sejmu Królestwa Polskiego, wiceprezes Banku Polskiego.

Był jednym z czworga potomstwa Jana Władysława Lubowidzkiego, cześnikiewicza bydgoskiego i Marjanny Dzierżańskiej. Oprócz dwóch sióstr miał też brata Mateusza. Ukończył studia prawnicze i filozoficzne w Królewcu i Warszawie.

W latach 1810–1825 pracował jako aplikant w sądzie, był asesorem, prokuratorem i w końcu sędzią Trybunału Najwyższej Instancji. Współorganizował, a potem pracował w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim. Był wiceprezesem powstałego w 1828 Banku Polskiego. Posłem został z cyrkułu pierwszego m. Warszawy, a 28 maja 1830, dzięki protekcji ministra skarbu, został mianowany marszałkiem sejmu.

W tym samym roku razem z braćmi Tomaszem, Janem i Henrykiem Łubieńskimi zakładał spółkę, która miała na celu rozwój fabryki lnu w nowo powstałym Żyrardowie.

W czasie powstania listopadowego za pomoc w ucieczce bratu sprzyjającemu Wielkiemu Księciu Konstantemu został aresztowany i postawiony pod osąd na debacie sejmowej 19 stycznia 1831 roku. Nie udowodniono mu przestępstwa politycznego, więc został zwolniony, a sprawę usiłowano zatuszować. Od upadku powstania do 1842 był prezesem Banku Polskiego. Za nadużycia finansowe, razem z Henrykiem Łubieńskim, wiceprezesem banku, trafił na cztery lata do więzienia[3]. Kary jednak nie odbył, ponieważ za wstawiennictwem carskiego namiestnika Iwana Paskiewicza zamieniono ją dla obu na zesłanie. Wrócili obaj w 1853 i od tego czasu ani jeden ani drugi nie brał udziału w życiu publicznym.

Od 16 maja 1835 był żonaty z Cecylią Kossecką, córką generała wojsk polskich, miał córkę Zofię[4]. Jednym z jego szwagrów był Tadeusz Bocheński[5].

Był członkiem loży wolnomularskiej Astrea[6]. W 1819 roku był wielkim pieczętarzem Wielkiego Wschodu Narodowego Polski[7]. Był wychowankiem Korpusu Kadetów. Odznaczony orderami: św. Anny I klasy i Orła Czerwonego Pruskiego II klasy. Kawaler Orderu Świętego Stanisława I, II i III klasy (1830[8], 1829 i 1820[9]).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cmentarz Stare Powązki: LUBOWIDZCY I GRABOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-11-08].
  2. Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 20.
  3. Wójcik, Andrzej J. Cadmia Fossilis. Działalność Piotra Steinkellera, polskiego „króla” cynku, w: Dzieje górnictwa – element europejskiego dziedzictwa kultury, t. 5, pod red. P.P. Zagożdżona i M. Madziarza, Wrocław: 2013. s. 379–392.
  4. Zwierzyniecki 2023 ↓, s. 58,59.
  5. Zwierzyniecki 2023 ↓, s. 57.
  6. Stanisław Załęski, O masonii w Polsce od roku 1742 do 1822 na źródłach wyłącznie masońskich, Kraków 1908, część II, s. 153.
  7. Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 137.
  8. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława (1. XII. 1815-29. XI. 1830), w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr. 8, Warszawa, listopad 1930, s. 168.
  9. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława (1. XII. 1815-29. XI. 1830), w: Miesięcznik Heraldyczny, r. X. Nr 12/1931. s. 283.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]