Jökulsá á Fjöllum

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jökulsá á Fjöllum
Ilustracja
Wąwóz Jökulsá á Fjöllum w okolicach wodospadu Dettifoss
Kontynent

Europa

Państwo

 Islandia

Długość 206[1] km
Powierzchnia zlewni

7 750[2] km²

Średni przepływ

183[2] m³/s (u ujścia do zatoki Öxarfjörður)

Źródło
Miejsce lodowiec Dyngjujökull (część lodowca Vatnajökull)
Współrzędne

64°49′11″N 16°40′39″W/64,819722 -16,677500

Ujście
Recypient zatoka Öxarfjörður (Ocean Atlantycki)
Wysokość

0

Współrzędne

66°08′28″N 16°41′55″W/66,141111 -16,698611

Położenie na mapie Islandii
Mapa konturowa Islandii, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Jökulsá á Fjöllum (isl. „rzeka lodowcowa w górach”) – rzeka w północnej Islandii, druga pod względem długości rzeka na wyspie (206 km), największa pod względem powierzchni dorzecza.

Jej źródła znajdują się w interiorze, wypływa z lodowca Dyngjujökull, w północnej części największego islandzkiego lodowca Vatnajökull. Płynie w kierunku północnym. W górnym biegu mija dwa znane wulkany: Askja (1516 m n.p.m.) i Herðubreið (1682 m n.p.m.). W dolnym biegu w wąwozie Jökulsárgljúfur (chronionym w ramach parku narodowego o tej samej nazwie) jej wody pokonują serię wodospadów: najpierw Selfoss, Dettifoss (najwyższy ze wszystkich - 44 m wysokości[2]) i Hafragilsfoss, a dalej Réttarfos i Vigabergsfoss. Odcinek ten powstał po wybuchu wulkanu leżącego pod dnem rzeki. Z biegiem czasu jej wody utorowały sobie drogę przez wielkie okruchy skał. Podkowiasty wąwóz Ásbyrgi, który rzeka mija nieco dalej na północ, powstał również w tym okresie, kiedy rzeka szukała sobie nowej drogi na północ. Uchodzi deltowo do zatoki Öxarfjörður (Axarfjördur), do Oceanu Atlantyckiego. Nad rzeką brak jest większych osad.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Statistical Yearbook of Iceland 2015. Hagstofa Íslands, 2015. [dostęp 2017-09-16]. (ang.).
  2. a b c Ísland í tölum. lmi.is, 2014. [dostęp 2017-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-01)]. (isl.).