Jędrzychów (województwo dolnośląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jędrzychów
wieś
Ilustracja
Pałac w Jędrzychowie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

polkowicki

Gmina

Polkowice

Liczba ludności (III 2011)

537[2]

Strefa numeracyjna

76

Kod pocztowy

59-101[3]

Tablice rejestracyjne

DPL

SIMC

0366511

Położenie na mapie gminy Polkowice
Mapa konturowa gminy Polkowice, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jędrzychów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jędrzychów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jędrzychów”
Położenie na mapie powiatu polkowickiego
Mapa konturowa powiatu polkowickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jędrzychów”
Ziemia51°27′13″N 16°02′32″E/51,453611 16,042222[1]

Jędrzychów (niem. Groß Heinzendorf) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie polkowickim, w gminie Polkowice.

Jędrzychów uzyskał lokację miejską przed 1400 rokiem, zdegradowany przed 1450 rokiem[4].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jędrzychów, po jej zniesieniu w gromadzie Szklary Górne. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa legnickiego.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez Jędrzychów przebiega ścieżka rowerowa, która wchodzi w skład Szlaku Polskiej Miedzi.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z końca XIV wieku.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Jędrzychowie, filialny, z lat 1729-1736, 1884
  • Zamek w Jędrzychowie, okresowo pełniący funkcję zboru ewangelickiego, który początkami sięgał warowni wzniesionej w roku 1295 przez księcia głogowskiego Henryka III[6]. Do początku XXI wieku zachowały się sklepione pomieszczenia zamkowe oraz ślady fosy. W 1331 roku budowla przeszła w ręce Zygmunta Krzysztofa von Rottenberg. Natomiast w 1361 roku Henryk V postanowił sprzedać zamek wraz z Polkowicami i Chobienią. W 1488 roku, po przejęciu Głogowa przez Macieja Korwina w zamku znalazł schronienie Jan II Żagański, ostatni książę głogowsko-żagański z dynastii piastowskiej. Zamek ponownie zniszczono w XVII wieku, podczas wojny trzydziestoletniej – 12 września 1642 spalony przez wojska austriackie, a następnie zniszczony przez wojska szwedzkie[7]. Nie odbudowano go. W 1744 roku właścicielem ruin stał się Chrystian von Busse, który w roku 1750 wzniósł tu świątynię ewangelicką. W 1884 roku obok budowli dobudowano neogotycką, wolno stojącą wieżę. W 1903 roku budynek odrestaurowano. Podczas II wojny światowej zabudowania ponownie zniszczone[8][9] i nie odbudowane. Pomieszczenie na parterze budowli służyło jako kaplica grzebalna miejscowej szlachty. W budynku zachowały się w nich sale o gotyckich sklepieniach[7].

inne zabytki:

  • eklektyczny pałac (j. niem. Schloss Neuguth-Heinzenburg) z XIX w. Od frontu ganek, nad nim trójkątny szczyt szeroki u podstawy na pięć okien (boczne okrągłe), powyżej płaskorzeźba przedstawiająca Słońce i oculuss. W zwieńczeniu szczytu herb szlachecki von Mueffling z koroną freiherra (niem. wolnego pana)[10]. Obiekt położony jest w okolicy zboru. Obecnie jest to budynek mieszkalny. Zachowały się także dwa pawilony oraz zabudowania gospodarcze.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 47026
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 409 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 36-37.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 140. [dostęp 2012-09-28].
  6. Historia Piastowskiego zamku w Jędrzychowie. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2012-03-13]. (pol.).
  7. a b Zamek w Jędrzychowie. zamkiobronne.pl. [dostęp 2012-03-13]. (pol.).
  8. Zamek w Jędrzychowie. zamki.net.pl. [dostęp 2012-03-13]. (pol.).
  9. Zamek w Jędrzychowie. [w:] Encyklopedia WIEM [on-line]. portalwiedzy.onet.pl. [dostęp 2012-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)]. (pol.).
  10. Pałac Jędrzychów. Schloss Neuguth-Heinzenburg. polska-org.pl. [dostęp 2023-07-07]. (pol.).