Język adygejski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Адыгэбзэ
Obszar

Federacja Rosyjska, Turcja, Jordania, Syria, Izrael, Macedonia Północna, Irak

Liczba mówiących

ok. 568 tys.

Pismo/alfabet

zmodyfikowana cyrylica

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Adygeja
UNESCO 2 wrażliwy
Ethnologue 2 prowincjonalny
Kody języka
ISO 639-2 ady
ISO 639-3 ady
IETF ady
Glottolog adyg1241
Ethnologue ady
GOST 7.75–97 ады 020
WALS adt, ady, ash
SIL ADY
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku adygejskim
Słownik języka adygejskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język adygejski (адыгэбзэ[1], trl. adygebze) – język z rodziny języków abchasko-adygejskich, jeden z oficjalnych języków (obok rosyjskiego) Republiki Adygei w Federacji Rosyjskiej. Posługuje się nim ok. 568 tys. ludzi[1]. Poza Rosją język adygejski używany jest także m.in. w Turcji, Jordanii, Syrii, Izraelu, Macedonii Północnej i Iraku.

Język wraz z ubyskim, abchaskim, kabardyjskim i abazyńskim tworzy grupę języków północno-zachodniokaukaskich (abchasko-adygejskich). Język adygejski został ustandaryzowany po rewolucji październikowej. Od 1938 roku do pisowni używa się cyrylicy. Wcześniej do zapisu języka adygejskiego używano alfabetu arabskiego i łacińskiego.

W języku adygejskim występują zapożyczenia z rosyjskiego, arabskiego, perskiego i języków turkijskich[2].

Alfabet[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Alfabet adygejski.
Współczesny alfabet adygejski wraz z nazwami liter[3]
А а

а

Б б

бы

В в

вы

Г г

гы

Гу гу

гуы

Гъ гъ

гъы

Гъу гъу

гъуы

Д д

ды

Дж дж

джы

Дз дз

дзы

Дзу дзу

дзуы

Е е

йэ

Ё ё

йо

Ж ж

жы

Жъ жъ

жъы

Жъу жъу

жъуы

Жь жь

жьы

З з

зы

И и

йы

Й й

йы кӏаку

К к

кы

Ку ку

куы

Къ къ

къы

Къу къу

къуы

КI кI

кӏы

Кӏу кӏу

кӏуы

Л л

лы

Лъ лъ

лъы

ЛI лI

лӏы

М м

мы

Н н

ны

О о

уэ

П п

пы

ПI пI

пӏы

Пӏу пӏу

пӏуы

Р р

ры

С с

сы

Т т

ты

ТI тI

тӏы

Тӏу тӏу

тӏуы

У у

уы

Ф ф

фы

Х х

хы

Хъ хъ

хъы

Хъу хъу

хъуы

Хь хь

хьы

Ц ц

цы

Цу цу

цуы

ЦI цI

цӏы

Ч ч

чы

Чъ чъ

чъы

ЧI чI

чӏы

Ш ш

шы

Шъ шъ

шъы

Шъу шъу

шъуы

ШI шI

шӏы

Шӏу шӏу

шӏуы

Щ щ

щы

Ъ ъ

пытэ тамыгъ

Ы ы

ы

Ь ь

шъэбэ тамыгъ

Э э

э

Ю ю

йыу

Я я

йа

I

Iыу

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Adyghe, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
  2. Asya Pereltsvaig, Languages of the World: An Introduction, wyd. 2, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 128, DOI10.1017/9781316758854, ISBN 978-1-107-17114-5 [dostęp 2023-09-23] (ang.).
  3. Adgiejskij ałfawit. Riespublika Adygieja. [dostęp 2016-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]