Jabłonica (województwo podkarpackie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jabłonica
wieś
Ilustracja
Kościół parafialny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

jasielski

Gmina

Skołyszyn

Liczba ludności (2020)

744[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-211[3]

Tablice rejestracyjne

RJS

SIMC

0360030[4]

Położenie na mapie gminy Skołyszyn
Mapa konturowa gminy Skołyszyn, u góry znajduje się punkt z opisem „Jabłonica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jabłonica”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jabłonica”
Położenie na mapie powiatu jasielskiego
Mapa konturowa powiatu jasielskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jabłonica”
Ziemia49°47′30″N 21°19′59″E/49,791667 21,333056[1]
Cmentarz wojenny nr 28
Kapliczka w Jabłonicy

Jabłonicawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Skołyszyn[4][5].

Integralne części wsi Jabłonica[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0360046 Bąkówki część wsi
0360052 Góry część wsi

Miejscowość jest siedzibą parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej należącej do dekanatu Jasło Zachód, w diecezji rzeszowskiej, wcześniej przez wieki przynależała do parafii Imienia Maryi i św. Mikołaja w Bączalu Dolnym.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Powierzchnia wsi wynosi 502,7 ha.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Jabłonica została założona na prawie niemieckim w 1380 roku na bazie istniejącej już osady[6]. Jabłonicę odziedziczył Mikołaj Kamieniecki herbu Pilawa – (ur. 1460 w zamku Kamieniec w Odrzykoniu koło Krosna – zm. 15 kwietnia 1515 w Krakowie) starosta sanocki, od 1508 wojewoda krakowski, hetman wielki koronny w latach 1503-1515. W tej miejscowości w czasach zaborów działał urodzony tu ksiądz Berard Bulsiewicz (1837-1896) wyświęcony w 1860, działacz patriotyczny i kaznodzieja we Lwowie, powstaniec styczniowy walczący w oddziałach Dionizego Czachorowskiego i Antoniego Jeziorańskiego. Tutaj też w 1935 roku urodziła się Bronisława Bylinowska – nauczycielka.

24 grudnia 1944 roku oddział Armii Ludowej stoczył walkę z hitlerowcami, w czasie której zginął dowódca okręgu AL "Nafta" – Wojciech Kwilosz ps. "Tomek"[7].

Od roku 1969 we wsi działa straż pożarna.

W 1973 wieś została odznaczona przez Radę Państwa PRL Orderem Krzyża Grunwaldu II klasy za zasługi w walce z hitlerowskim okupantem[8][9].

We wsi bezpośrednio przy granicy z Bączalem Górnym znajduje się cmentarz żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej. Obiekt jest po generalnym remoncie, który odbył się jesienią 2002 roku.

Religia[edytuj | edytuj kod]

Od początków swego istnienia Jabłonica należała do parafii rzymskokatolickiej w Bączalu Dolnym, erygowanej już w 1348 roku.

Dekretem z dnia 19 marca 2003 r. biskup rzeszowski Kazimierz Górny wydzielił z obszaru parafii Bączal Dolny dwie miejscowości Jabłonica i Lipnica Górna, tym samym tworząc nową parafię Najświętszej Maryi Panny Królowej z siedzibą w Jabłonicy. Pierwszym proboszczem w Jabłonicy został posługujący dotąd jako wikariusz w Bączalu Dolnym ks. Antoni Łagoda. W 2005 w Jabłonicy oddano do użytku kościół parafialny, konsekrowany w 2012 roku.

Madonna z Dzieciątkiem

Wewnątrz kościoła, w ołtarzu bocznym znajduje się gotycka figura Madonny z Dzieciątkiem z około 1340 roku, będąca najstarszym tego typu zabytkiem w województwie podkarpackim. Wcześniej stała w przydrożnej, ludowej kapliczce, gdzie trafiła zapewne w XIX wieku z kościoła parafialnego pw. św. Mikołaja w Bączalu Dolnym

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • murowana kapliczka, wzniesiona w latach 1775-1825
  • drewniany dom z roku 1908
  • drewniany krzyż przydrożny z roku 1850

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

  • szlak turystyczny zielony – Jabłonica – Liwocz (562 m n.p.m.) – Czermna
    • Czas przejścia z Jabłonicy na Liwocz: 1.45 h, ↓ 1.15h

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42813
  2. Raport o stanie gminy za 2020 rok. Stan ludności na dzień 31.12.2020 s. 6
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 366 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Ryszard Oleszkowicz, Skołyszyn. Zarys monograficzny, Skołyszyn 1998. wyd. II, s. 39
  7. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” , Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 397
  8. Bobrowa Jabłonica i Rzeczyca Dolna odznaczone Krzyżem Grunwaldu. „Nowiny”. Nr 131, s. 2, 14 maja 1973. 
  9. Praca zbiorowa, Przewodnik po Polsce, Sport i Turystyka, Warszawa 1991, str. 23.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]