Jak to na wojence ładnie
 Nuty do pieśni | |
| Autor | |
|---|---|
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania |
1863-1864 |
Jak to na wojence ładnie – pieśń wojskowa z 1863 autorstwa polskiego poety i kompozytora Władysława Tarnowskiego. Uznawana za prekursorkę ułańskiej tradycji żurawiejek w polskiej kawalerii[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Geneza utworu nie jest do końca wyjaśniona. Według Wacława Borowego ma ona swoje korzenie w tradycjach lamentów żołnierskich Rzeczypospolitej Obojga Narodów i sięga co najmniej XVIII wieku[2].
Pierwszym ustalonym autorem pieśni pod pseudonimem Ernest Buława jest polski poeta, dramaturg, kompozytor oraz pianista Władysław Tarnowski. Hrabia skomponował ją w oparciu o ludową pieśń węgierską w latach 1863-1864 podczas powstania styczniowego, w którym brał czynny udział. Pierwotnie piosenka nosiła tytuł „Pieśń żołnierza”. Znana była również jako „Marsz żołnierzy Langiewicza” ponieważ stała się bardzo popularna wśród insurgentów i była śpiewana m.in. przez żołnierzy generała Langiewicza oraz oddział Dionizego Czachowskiego[3]. Po upadku powstania weszła do tradycji polskich pieśni wojskowych i z czasem upowszechniła się jej potoczna nazwa wzięta z pierwszego wersu tekstu „Jak to na wojence ładnie”. Później powstało wiele wersji oraz wariantów tej pieśni[4].
W czasie I wojny światowej pieśń po przeróbkach znana była jako „Marsz ułański” i śpiewana była przez ułanów legionów polskich.
Tekst[edytuj | edytuj kod]
Jak to na wojence w wykonaniu Tadeusza Wrońskiego (tekst zmodyfikowany w stosunku do pierwotnego), grudzień 1923Pierwotny tekst pieśni nawiązuje do wydarzeń powstania styczniowego[5]:
Jak to na wojence ładnie,
Kiedy ułan z konia spadnie.
Koledzy go nie ratują,
Jeszcze końmi potratują.
Rotmistrz z listy go wymaże,
Wachmistrz trumnę zrobić każe.
A za jego młode lata,
Trąbka zagra tra-ta-ta-ta.
A za jego trudy, prace,
Grały mu kule, kartacze
A za jego trudy, lata,
Dała ognia cała rota.
A my już go pochowali,
„Requiescat”[6] zaśpiewali.
Popamiętają Moskale,
Jak dostali w skórę w Skale.
Ze Staszowa ich wyprzemy,
Aż o Kijów się oprzemy.
A z kijowskiej okolicy,
Pójdziemy do stolicy.
Niech pamiętają łajdaki,
Jak dzielnie biją Polaki.
A dla naszej większej chwały,
Vivat sztab i korpus cały.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Witold Ślusarski „Ostrogami dzwoń”, Unia-Press, Warszawa 1992
- Marsz, marsz Polonia, Wacław Panek, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1988, ISBN 83-10-09376-4.
- Witold Sienkiewicz „Bojowo i lirycznie”, Demart S.A 2010, ISBN 978-83-7427-586-6.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Witold Ślusarski „Ostrogami dzwoń”, Unia-Press, Warszawa 1992.
- ↑ Wacław Borowy, „Pieśń o rozkoszach żołnierskich” („Pamiętnik Literacki” 1950, z. 3-4, s. 833-840.
- ↑ Leon Łochowski, Wiesław Korniewski, ...pieśń ujdzie cało...: śpiewnik, Warszawa, Oddział Kultury Departamentu Wychowania Wojska Polskiego, 1992, s. 133, 134, 182, 183.
- ↑ 15 wersji piosenki „Jak to na wojence ładnie” na stronach Biblioteka piosenki polskiej.
- ↑ Marsz, marsz Polonia, Wacław Panek, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1988, ISBN 83-10-09376-4.
- ↑ „Requiescant in pace” (Niech odpoczywa w pokoju).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- 15 wersji „Jak to na wojence ładnie” Biblioteka piosenki polskiej
- Melodia pieśni grana na trąbce podczas ceremonii na „Górze Lotnika” w Michalinie/Józefowie