Jan Michał Grubecki

Jan Michał Grubecki
Data i miejsce urodzenia	7 września 1904 ; Wieliczka, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	26 stycznia 1987 ; Warszawa, Polska
	Kierownik resortu komunikacji, poczt i telegrafów
Okres	od 23 lipca 1944; do 4 listopada 1944
Przynależność polityczna	Stronnictwo Ludowe
Następca	Jan Rabanowski
	Kierownik Biura Kontroli przy prezydium Krajowej Rady Narodowej / Radzie Państwa
Okres	od 13 listopada 1944; do 9 marca 1949
Następca	Henryk Kołodziejski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Michał Grubecki (ur. 7 września 1904 w Wieliczce, zm. 26 stycznia 1987 w Warszawie) – działacz państwowy i ruchu ludowego, inżynier dróg i mostów, szef resortu komunikacji, poczty i telegrafu w PKWN.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Stanisława (1871–1942) i Anieli z domu Guś (1880–1958). Miał brata Bolesława (1906–1941) i siostrę Michalinę Lachman^[2]^[3]. W latach 20. pracował w budownictwie dróg, od 1929 związany z Politechniką Lwowską (asystent). Ukończył w 1933 studia na Politechnice Lwowskiej; obronił doktorat nauk technicznych. W latach 1935–1939 kierował budową linii kolejowej Sierpc-Toruń.

Po agresji ZSRR na Polskę (1939) inżynier przy liniach kolejowych we Lwowie i Stalingradzie. Od 1943 członek SL „Wola Ludu”, następnie Stronnictwa Ludowego satelickiego wobec Polskiej Partii Robotniczej, od 1949 ZSL, wieloletni członek kierownictwa partii ludowych.

W 1943 związał się ze Związkiem Patriotów Polskich, w latach 1943–1944 kierował wydziałem opieki społecznej Zarządu Głównego tego związku. Od 21 lipca^[4] do listopada 1944 kierował Resortem Komunikacji, Poczt i Telegrafu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. W latach 1944–1947 pierwszy, po II wojnie światowej, kierownik Biura Kontroli przy prezydium Krajowej Rady Narodowej, w latach 1947–1949 Biura Kontroli przy Radzie Państwa.

W latach 1945–1949 był członkiem Rady Naczelnej SL, w latach 1949–1956 członkiem Naczelnego Komitetu Wykonawczego ZSL; w 1944 (od września do listopada) sekretarz Tymczasowego Zarządu Głównego SL, następnie do stycznia 1946 wiceprezes Rady Naczelnej. Od stycznia 1946 do listopada 1949 wiceprezes Naczelnego Komitetu Wykonawczego SL, w latach 1949–1956 wiceprezes Rady Naczelnej ZSL; od 1956 zasiadał w kierownictwie Głównej Komisji Rewizyjnej ZSL (w latach 1956–1957 wiceprzewodniczący, w latach 1957–1971 przewodniczący). W latach 1947–1950 przewodniczył klubom poselskim kolejno SL i ZSL w Sejmie Ustawodawczym.

Od 1949 był profesorem Politechniki Warszawskiej; w latach 1948–1952 przewodniczący Rady Centrali Rolniczych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. W latach 1944–1952 poseł kolejno do KRN i na Sejm Ustawodawczy, w latach 1945–1947 przewodniczył Komisji Komunikacyjnej KRN.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B31-tuje-10)^[5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 kwietnia 1949)^[6]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
Order Krzyża Grunwaldu III klasy (19 lipca 1946)^[7]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Jako prezes NIK.
↑ Stanisław Grubecki [online], ancestors.familysearch.org [dostęp 2024-02-15] .
↑ Jan Michał Grubecki, 1904–1987 [online], myheritage.pl [dostęp 2024-02-15] .
↑ Dz. U. z 1944 r. nr 1, poz. 1 – Ustawa z dnia 21 lipca 1944 r. o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2019-11-18].
↑ M.P. z 1949 r. nr 27, poz. 422 („za wybitne zasługi w pracy zawodowej i społecznej”).
↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 206 („za zasługi w walce zbrojnej z okupantem w akcji konspiracyjnej i przy odbudowie kraju”).
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Tadeusz Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991. Warszawa: PWN, 1991, s. 92–93. ISBN 83-01-10386-8. OCLC 69290887.
Informacje w BIP IPN

[1] Jako prezes NIK.

[2] Stanisław Grubecki [online], ancestors.familysearch.org [dostęp 2024-02-15] .

[3] Jan Michał Grubecki, 1904–1987 [online], myheritage.pl [dostęp 2024-02-15] .

[4] Dz. U. z 1944 r. nr 1, poz. 1 – Ustawa z dnia 21 lipca 1944 r. o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.

[5] Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 2019-11-18].

[6] M.P. z 1949 r. nr 27, poz. 422 („za wybitne zasługi w pracy zawodowej i społecznej”).

[7] M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 206 („za zasługi w walce zbrojnej z okupantem w akcji konspiracyjnej i przy odbudowie kraju”).

[8] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

W dniu powołania	Edward Osóbka-Morawski (RPPS) Wanda Wasilewska (WKP (b)) Andrzej Witos (SL) Jan Czechowski (SL „Wola Ludu”) Bolesław Drobner (PPS) Jan Grubecki (SL) Jan Haneman (RPPS) Stefan Jędrychowski (PPR) Stanisław Kotek-Agroszewski (SL „Wola Ludu”) Stanisław Radkiewicz (PPR) Wincenty Rzymowski (SD) Stanisław Skrzeszewski (PPR) Emil Sommerstein Michał Żymierski (PPR)
Późniejsi członkowie komitetu	Stanisław Janusz (SL) Jan Rabanowski (SD) Tadeusz Kapeliński (SL) Hilary Minc (PPR) Teodor Piotrowski (PPS)

II Rzeczpospolita	Józef Higersberger Jan Żarnowski Stanisław Wróblewski Jakub Krzemieński Tadeusz Tomaszewski
RP na Uchodźstwie	Tadeusz Tomaszewski Stanisław Okoniewski Tadeusz Antoni Porębski Ludwik Ząbkowski Stanisław Kuniczak Władysław Zaleski Jan Berek Franciszek Szystowski Stanisław Borczyk
Polska Ludowa	Jan Michał Grubecki Henryk Kołodziejski Franciszek Jóźwiak Roman Zambrowski Konstanty Dąbrowski Zenon Nowak Mieczysław Moczar Tadeusz Hupałowski
III Rzeczpospolita	Walerian Pańko Piotr Kownacki Lech Kaczyński Janusz Wojciechowski Mirosław Sekuła Jacek Jezierski Krzysztof Kwiatkowski Marian Banaś