Jan Němec

Jan Němec
	; Jan Němec (1967)
Data i miejsce urodzenia	12 lipca 1936 ; Praga
Data i miejsce śmierci	18 marca 2016 ; Praga
Zawód	reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	1. Ester Krumbachová (1963–1968; rozwód); 2. Marta Kubišová; (1969–1972; rozwód); 3. Veronica Baumanová (1984–2003; rozwód); 4. Iva Ruszelaková (od 2003)
Lata aktywności	1960–2016

Jan Němec (ur. 12 lipca 1936 w Pradze, zm. 18 marca 2016^[2] tamże) – czeski reżyser i scenarzysta filmowy. Jeden z czołowych twórców tzw. nowej fali w kinie czechosłowackim lat 60. XX wieku.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Debiutował w 1964 filmem Diamenty nocy, zrealizowanym na podstawie opowiadania Arnošta Lustiga. Był to dramat opowiadający o dwóch żydowskich chłopcach, którzy podczas II wojny światowej uciekają z transportu jadącego do nazistowskiego obozu śmierci. Rok później wraz z Jiřím Menzelem, Věrą Chytilovą, Jaromilem Jirešem i Evaldem Schormem zrealizował składający się z 5 nowel film Perełki na dnie (1965). Obraz ten przedstawia pięć różnych historii będących adaptacjami nowel Bohumila Hrabala. Film stał się rodzajem manifestu nowego kina czeskiego. W 1966 nakręcił film O uroczystości i gościach będący swoistą satyrą na totalitarne rządy. Po realizacji filmu dokumentalnego Oratorium dla Pragi (1968) o inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację w 1968 władze komunistyczne zabroniły mu realizowania filmów.

W latach 1974–1989 przebywał na emigracji, głównie w Niemczech i w Stanach Zjednoczonych. Do kraju powrócił na stałe w grudniu 1989 roku. Od 1999 roku był wykładowcą na Wydziale Filmowym i Telewizyjnym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze.

W 2002 roku odznaczony Medalem Za Zasługi. W roku 2005 otrzymał honorową nagrodę Czeskiego Lwa za całokształt działalności filmowej.

Był czterokrotnie żonaty i trzykrotnie rozwiedziony. W maju 2003, w wieku 67 lat, po raz pierwszy został ojcem.

↑ Marta Kubišová: Biografie. martakubisova.cz. [dostęp 2016-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-15)].
↑ Zmarł Jan Nemec, jeden z twórców czeskiej nowej fali. tvp.info. [dostęp 2016-03-19].