Jan Schuch

Jan Schuch
	inspektor
Data i miejsce urodzenia	17 października 1884 ; Warszawa, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1941 ; Dniepropetrowsk, USRR, ZSRR
	Przebieg służby
Formacja	Policja Państwowa
Stanowiska	komendant szkoły
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna polsko-bolszewicka,; II wojna światowa
	Odznaczenia
	;

Jan Schuch (ur. 17 października 1884 w Warszawie, zm. 23 stycznia 1941 w Dniepropetrowsku) – polski inżynier, inspektor Policji Państwowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 17 października 1884 jako syn Floriana Ludwika (1861–1910, inżynier chemik) i Anieli z Michałowskich (1862–1944). Jego pradziadkiem był Jan Chrystian Szuch (1752–1813), architekt. Absolwent Gimnazjum Górskiego w Warszawie oraz Szkoły Wawelberga i Rotwanda w Warszawie. Po odbyciu rejsu dookoła świata ukończył studia na Politechnice w Bad Frankenhausen/Kyffhäuser zdobywając tytuł inżyniera w 1911. Pracował w Biurze Wodociągów i Kanalizacji Warszawy w okresie trzech lat.

Podczas I wojny światowej od 1915 służył w Straży Obywatelskiej, a po przekształceniu w Milicji Miejskiej. Działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości uczestniczył w Bitwie Warszawskiej podczas wojny polsko-bolszewickiej, w której odniósł rany.

W wolnej Polsce wstąpił do Policji Państwowej. Awansowany do stopnia nadkomisarza. Od 1925 był komendantem Głównej Szkoły Policji w Warszawie, od 1926 zastępcą komendanta Policji Państwowej miasta stołecznego Warszawy (oraz pełniącego obowiązki komendanta^[1]). W 1927 roku został awansowany do stopnia podinspektora Policji Państwowej^[2]. W tym samym roku została opublikowana jego książka pt. Jakim powinien być policjant. Mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty ze starszeństwem z 29 listopada 1930 roku^[3].

W 1936 został mianowany inspektorem i komendantem Centralnej Szkoły Policyjnej w Mostach Wielkich^[4].

Wobec zagrożenia konfliktem zbrojnym w 1939 został przydzielony do Komendy Głównej Policji Państwowej w Warszawie na stanowisko oficera inspekcyjnego. Po agresji III Rzeszy na Polskę, mimo otrzymanego rozkazu ewakuacji, czynił starania na rzecz ocalenia policjantów i uczniów szkoły policyjnej. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez sowietów w okolicach Tarnopola. Miał być przewieziony do jednego z obozów NKWD dla jeńców polskich, jednak wskutek choroby został wyłączony z transportu i osadzony w twierdzy w Dniepropetrowsku. Tam miał być więziony w celi skalnej pod ziemią i zmarł 23 stycznia 1941.

Hobbystycznie uprawiał sport: żeglarstwo, gimnastykę, jazdę konną oraz narciarstwo i eksplorację jaskiń w Tatrach (wspólnie z Mariuszem Zaruskim). Jego żoną była Janina z domu Iwicka, wnuczka tłumacza i powstańca Ignacego Iwickiego^{[potrzebny przypis]} (podczas wojny działała w NSZ), a ich dziećmi byli: Tadeusz Florian (1912–1975), żołnierz AK i Zofia Felicja po mężu Nikiel (1916–2012), harcerka, nauczycielka języka francuskiego oraz działaczka społeczna.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[5]
Krzyż Walecznych
Złoty Krzyż Zasługi (27 listopada 1929)^[6]
Krzyż Zasługi za Dzielność (19 marca 1935)^[7]
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ „Nie interesant dla nas, lecz my dla interesanta”. Godny najwyższego uznania okólnik komendanta policji warszawskiej. „Głos Polski”, s. 2, Nr 210 z 30 lipca 1928.
↑ Strzelecki 1934 ↓, s. 249.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 62, 813.
↑ Świadectwo szkolne. Krężel vel Krężelewski, Kazimierz Jan (1912–1940). [dostęp 2015-05-02].
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 36.
↑ M.P. z 1929 r. nr 277, poz. 639 „za zasługi na polu organizacji służby bezpieczeństwa”.
↑ M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 90 „za czyny męstwa i odwagi z narażeniem życia w walce z przestępcami”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Paweł Ostaszewski. Korzenie saskie, serce polskie. „Policja 997”, s. 30–33, Nr 12 (45) z grudnia 2008. ISSN 1734-1167.
Władysław Strzelecki: Bezpieczeństwo na ziemiach Polski: od kmiecia grodowego do granatowej armji. Warszawa: Instytut Propagandy Państwowo-Twórczej, 1934.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Jan Schuch. polacyzwyboru.pl. [dostęp 2015-05-02].
Korzenie saskie, serce polskie. policja.pl, 2008-11-26. [dostęp 2015-05-02].
Ewa Polak-Pałkiewicz: Dobro zawsze wraca (część I). ewapolak-palkiewicz.pl, 2013-01-06. [dostęp 2015-05-02].
Ewa Polak-Pałkiewicz: Dobro zawsze wraca (część II). ewapolak-palkiewicz.pl, 2013-01-07. [dostęp 2015-05-02].

[1] „Nie interesant dla nas, lecz my dla interesanta”. Godny najwyższego uznania okólnik komendanta policji warszawskiej. „Głos Polski”, s. 2, Nr 210 z 30 lipca 1928.

[CITEREFStrzelecki1934249-2] Strzelecki 1934 ↓, s. 249.

[3] Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 62, 813.

[4] Świadectwo szkolne. Krężel vel Krężelewski, Kazimierz Jan (1912–1940). [dostęp 2015-05-02].

[5] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 36.

[6] M.P. z 1929 r. nr 277, poz. 639 „za zasługi na polu organizacji służby bezpieczeństwa”.

[7] M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 90 „za czyny męstwa i odwagi z narażeniem życia w walce z przestępcami”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]