Jan Zygmunt Dąbrowski

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Zygmunt Dąbrowski
Ilustracja
pułkownik audytor pułkownik audytor
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1890
Koniuchy, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Wojskowy Sąd Okręgowy Nr V
Najwyższy Sąd Wojskowy
Armia „Modlin”

Stanowiska

szef sądu
sędzia NSW
szef służby sprawiedliwości armii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Jan Zygmunt Dąbrowski (ur. 26 stycznia 1890 w Koniuchach, zm. wiosną 1940 w Charkowie[1]) – doktor praw, pułkownik audytor Wojska Polskiego, sędzia Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie. Ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Jana i Heleny. W 1909 zdał maturę w gimnazjum we Lwowie. Następnie studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. W 1917 uzyskał tytuł doktora praw.

Od 5 września 1914 walczył w szeregach Legionów Polskich. Od 14 listopada 1918 w Dowództwie Żandarmerii Polowej we Lwowie na stanowisku szefa Oddziału II. 10 maja 1919 awansował na kapitana. 18 czerwca 1919 został sędzią śledczym w Tymczasowej Nadzwyczajnej Komisji Rewizyjnej Sejmu Ustawodawczego. 6 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora w Korpusie Sądowym, w „grupie byłych Legionów Polskich”. W 1921 wykonując obowiązki we wspomnianej komisji pozostawał na ewidencji Oddziału VI Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych[2].

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 54. lokatą w korpusie oficerów sądowych. W 1923 pełnił służbę w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr X w Przemyślu na stanowisku „sędziego śledczego dla spraw szczególnej wagi”[3]. 1 kwietnia 1924 został przeniesiony do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr VI we Lwowie na stanowisko sędziego śledczego[4][5]. W 1928 w Departamencie Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie zajmuje stanowisko referenta[6]. 14 kwietnia 1930 Prezydent RP mianował go prokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych, a Minister Spraw Wojskowych zatwierdził na stanowisku prokuratora przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr IV w Łodzi[7]. 2 grudnia 1930 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 6. lokatą w korpusie oficerów sądowych[8]. 26 lutego 1931 został przeniesiony do Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr VI we Lwowie na stanowisko prokuratora[9][10]. Trzy lata później został przeniesiony na równorzędne stanowisko w Prokuraturze przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr V w Krakowie[11]. 31 sierpnia 1935 Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska prokuratora przy wojskowych sądach okręgowych i mianował sędzią orzekającym w wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przeniósł z Prokuratury przy WSO Nr V do Wojskowego Sądu Okręgowego Nr V na stanowisko szefa sądu[12]. Na pułkownika awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1936 w korpusie oficerów sądowych. W 1937 został mianowany sędzią Najwyższego Sądu Wojskowego w Warszawie.

W 1937 był członkiem wydziału honorowego klubu LKS Pogoń Lwów[13].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był szefem służby sprawiedliwości Armii „Modlin”[14], a następnie Armii gen. Przedrzymirskiego[15]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady[16]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

 Osobny artykuł: Awanse generalskie oficerów II Rzeczypospolitej Polskiej z 2007.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Leszek Kania, W cieniu Orląt Lwowskich ..., s. 318–319 i Leszek Kania, Słownik biograficzny oficerów - audytorów ..., s. 114, jako miejsce śmierci płk. Jana Dąbrowskiego podał Katyń.
  2. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r., 410, 593.
  3. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1086, 1091, w tym czasie w ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako Jan V Dąbrowski.
  4. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 26 kwietnia 1924 roku, s. 236.
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 979, 986, tu jako Jan Zygmunt I Dąbrowski.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 693.
  7. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 199, 202.
  8. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 328.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 115.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 308, 880.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 169.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 93, 100.
  13. ↑ Lwowski klub sportowy „Pogoń” w roku 1937. Lwów: 1937, s. 2.
  14. ↑ Nazarewicz 1978 ↓, s. 103.
  15. ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 338.
  16. ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  17. ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  18. ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  19. ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 12, s. 370
  20. ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu sądownictwa wojskowego”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r.
  • Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, opracowanie zespołowe pod kierunkiem Jędrzeja Tucholskiego, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2003, ISBN 83-916663-5-2.
  • Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
  • Leszek Kania, W cieniu Orląt Lwowskich. Polskie sądy wojskowe, kontrwywiad i służby policyjne w bitwie o Lwów 1918–1919, Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 2008, ISBN 978-83-7481-219-1, OCLC 436873797.
  • Leszek Kania, Słownik biograficzny oficerów - audytorów służby sprawiedliwości Wojska Polskiego 1914–1945, część III, Wojskowy Przegląd Prawniczy Nr 3(231), Warszawa lipiec - wrzesień 2004, ISSN 0137-7272.
  • Jerzy Nazarewicz. Wojskowa służba sprawiedliwości w przededniu i w pierwszym okresie wojny obronnej Polski w 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 2 (84), 1978. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Zygmunt_Dąbrowski&oldid=66772042”