Jaskółki (powiat grodziski)
52°11′09″N 16°30′32″E/52,185833 16,508889
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
135[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-061[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGO |
| SIMC |
0584231 |
Położenie na mapie gminy Kamieniec  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
| 52°11′09″N 16°30′32″E/52,185833 16,508889[1]
| |
Jaskółki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Kamieniec[4]. Rzeka Mogilnica oddziela wieś od Karczewa[5].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość historycznie należy do Wielkopolski. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XV wieku. Wymieniona po raz pierwszy w dokumencie z 1411 pod nazwą „Jasthkulky", i dalej w 1422 "Iaskulki", 1530 "Jaskolki", 1548 "Jaskolski", 1569 "Jaskołki"[6].
Była wsią szlachecką należącą do szlachty wielkopolskiej. Została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych, własnościowych i podatkowych. O wieś toczyły się wielokrotnie spory własnościowe przez co wiele razy zmieniali się właściciele. W 1411 dokumenty odnotowały proces sądowy Wincentego Jastkulca z Wawrzyńcem Granowskim o 1,5 dziedziny Jaskółki. W 1412 toczył się kolejny proces pomiędzy W. Granowskim, a Dorotą niegdyś dziedziców wsi. Sąd przyznał wówczas prawa własnościowe Wawrzyńcowi Granowskiemu. Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu wymienia szereg innych procesów sądowych o własność wsi[6].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Jaskółki należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[7]. Jaskółki należały do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowiły część majątku Karczew (dziś Karczewo), który należał wówczas do Mikołaja Mielżyńskiego[7]. W skład majątku Karczew wchodziły wówczas także: folwark Plastowo, Wołkowo i Łęki Wielkie. Według spisu urzędowego z 1837 roku Jaskółki liczyły 190 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 17 dymów (domostw)[7].
Pod koniec XIX wieku Jaskółki nadal należały do pruskiego powiatu kościańskiego i liczyły 22 gospodarstwa i 153 mieszkańców, bez wyjątku wyznania katolickiego[8]. Folwark Jaskółki, liczący 6 domostw należał do majątku Karczewo[8]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego[5]. W 1988 Jaskółki liczyły 144 mieszkańców, w 2011: 135[2].
W rejestrze zabytków nieruchomych nie zarejestrowano żadnych obiektów w Jaskółkach (stan na 2014)[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45029
- ↑ a b woj. wielkopolskie >> pow. grodziski >> gmina Kamieniec. Wszystkie dane dla miejscowości Jaskółki. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-01-29].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 379 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 718, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-29].
- ↑ a b Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ a b Jurek 1988 ↓.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 212.
- ↑ a b Jaskółki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 486.
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 39. [dostęp 2015-01-29].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. II, (I – Ł), hasło "Jaskółki". Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988, s. 54-55.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Jaskółki w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- Jaskółki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 486.
| Sołectwa | |
|---|---|
| Pozostałe miejscowości |
