Jaski (wieś w województwie lubelskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaski
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

radzyński

Gmina

Radzyń Podlaski

Liczba ludności (2021)

106[2][3]

Strefa numeracyjna

83

Kod pocztowy

21-300[4]

Tablice rejestracyjne

LRA

SIMC

0018017[5]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Radzyń Podlaski
Mapa konturowa gminy wiejskiej Radzyń Podlaski, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaski”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaski”
Położenie na mapie powiatu radzyńskiego
Mapa konturowa powiatu radzyńskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaski”
Ziemia51°51′26″N 22°36′08″E/51,857222 22,602222[1]

Jaskiwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Radzyń Podlaski[5][6]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Radzyń Podlaski[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 115 mieszkańców[8].

Nazwa wsi – jak podaje Urząd Gminy Radzyń Podlaski – pochodzi od nazwiska Jasowskiego, który w XVI w. był właścicielem Zbulitowa. Była to mała wieś należąca w XIX w. wraz z Głównem do dóbr Białka Szlubowskich; położona pod lasem, jednodrożnica z obustronną zabudową bez starszego budownictwa. Słownik Geograficzny wymienia tu folwark o rozległości 601 mórg i 6 budynkach drewnianych. Obecnie brak wszelkich śladów. W lesie znajdowała się stara drewniana gajówka obsługująca rewir lasów zwany "Gaj". Gajówka zapewne z początku XX w., rozebrana w latach 1970.

Tak natomiast o Jaskach pisał ich mieszkaniec, Czesław Siennicki, w niewydanej dotąd książce pt. "Wspomnienia osobiste. Fragmenty życiorysów i wydarzeń": "Wieś Jaski składała się z 8 osad chłopskich uwłaszczonych w roku 1864, każda o powierzchni około 3 morgów (morga = 0,5ha), z których 3 osady były własnością moich rodziców. Ta maleńka wioseczka nie była chyba tworem nowym. Wzmiankę o niej znalazłem w Roczniku Międzyrzeckim (tom 2), wydanym w roku 1970 przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim. W zamieszczonym tam artykule Piotra Aleksandrowicza pt: Miasto Międzyrzec Podlaski w XVII i XVIII wieku na stronie 63 podaje: "w 1585 roku ustalono granicę między Kąkolewnicą, dobrami królewskimi, a wsią Turów. Granica szła od sosny w polu, ziemianki koło rowów dawniej obronnych, koło dróżki z Turowa przez wieś Jaski do Zakrzewa koło Łukowa. Między Turowem a Radzyniem i Kozimrynkiem ciągnęły się ogromne lasy". Wynika z tego, że Jaski istniały już w XVI wieku. Innych wiadomości, dotyczących historii rodzinnej wsi, zarówno ustnych jak pisanych, nie udało mi się uzyskać".

W latach 1896-1898 w pobliżu Jask wybudowana została magistrala kolejowa łącząca Łuków z Lublinem Płn. Obecnie nie jeżdżą tędy pociągi, bo ruch kolejowy na tym odcinku zawieszony został ostatecznie w 2000 r. Czasami jednak można zobaczyć przejeżdżającą drezynę, a raz do roku w sierpniu pociąg promocyjno-turystyczny ITK. Na obrzeżach wsi znajduje się stosunkowo dobrze zachowany budynek stacji kolejowej Jaski.

Jaski położone są pod lasem (Nadleśnictwo Radzyń Podlaski, Leśnictwo Główne), w którym dominują bory mieszane i sosnowe z dużym dodatkiem brzozy. Występują również olsy. Niedaleko miejscowości znajduje się ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna przebiegająca przez leśnictwa Turów i Główne.

W Jaskach przeważają gleby średniej i słabej jakości, a w okolicy wsi nie występują naturalne cieki oraz zbiorniki wodne.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Boboli w Gąsiorach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45013
  2. Wieś Jaski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-10-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-10-16].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 379 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. BIP gminy, sołtysi
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.