Przejdź do zawartości

Jemiołuszki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jemiołuszki
Bombycillidae[1]
Swainson, 1831
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – jemiołuszka zwyczajna (B. garrulus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

jemiołuszki

Typ nomenklatoryczny

Bombycilla cedrorum Vieillot, 1808

Rodzaje

Bombycilla[2] Vieillot, 1808[3]

Jemiołuszki[4], jemiołuszkowate (Bombycillidae) – monotypowa rodzina ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Rodzina obejmuje gatunki zamieszkujące w sezonie lęgowym tajgę i lasotundrę północnej części Eurazji i Ameryki Północnej; zimą migrują na południe[5][6].

Cechy charakterystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

  • długość ciała 15–23 cm; masa ciała 32–85 g[7]
  • gęste, pastelowe upierzenie
  • na głowie zazwyczaj czubek
  • odżywiają się pokarmem zwierzęcym i roślinnym
  • gatunki północne inwazyjne.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Bombycilla: gr. βομβυξ bombux, βομβυκος bombukos – jedwab; nowołac. cilla – ogon; od niemieckiej nazwy Seidenschwanz – „jedwabny ogon” dla jemiołuszki zwyczajnej. B. Meyer w 1822 roku wziął pod uwagę zdrobnienie nazwy bombyx[8][9].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja biologiczna rodziny nie jest jednoznaczna. Tradycyjnie zaliczano tu w randze podrodzin jemiołuszki (Bombycillinae), jedwabniczki (Ptilogonatinae) i persówki (Hypocoliinae). Dwie ostatnie zostały wydzielone jako odrębne rodziny Ptilogonatidae i Hypocoliidae. W takim ujęciu do rodziny jemiołuszek zaliczany jest tylko jeden rodzaj z trzema gatunkami[4]:

Dalsze badania genetyczne potwierdzają jednak bliskie pokrewieństwa pomiędzy wymienionymi taksonami[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bombycillidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Bombycilla, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-08-01] (ang.).
  3. L.J.P. Vieillot: Histoire naturelle des oiseaux de l'Amérique Septentrionale: contenant un grand nombre d'espèces décrites ou figurées pour la première fois. Cz. 1. A Paris: Chez Desray, 1807, s. 88. (fr.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Bombycillidae Swainson, 1831 – jemiołuszki – Waxwings (wersja: 2019-05-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-20].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-20]. (ang.).
  6. Waxwings (Bombycillidae). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)]. (ang.).
  7. J. Mountjoy: Family Bombycillidae (Waxwings). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 10: Cuckoo-shrikes to Thrushes. Barcelona: Lynx Edicions, 2005, s. 316–317. ISBN 84-87334-72-5. (ang.).
  8. Bombycilla, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-06] (ang.).
  9. B. Meyer: Taschenbuch der deutschen Vögelkunde, oder, Kurze Beschreibung aller Vögel Deutschlands. Frankfurt am Main: Verlegt von Friedrich Wilmans, 1822, s. 68. (niem.).
  10. G.M. Spellman, A. Cibois, R.G. Moyle, K. Winker & F.K. Barker. Clarifying the systematics of an enigmatic avian lineage: what is a bombycillid?. „Molecular phylogenetics and evolution”. 49 (3), s. 1036–1040, grudzień 2008. DOI: 10.1016/j.ympev.2008.09.006. PMID: 18824237. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]