Jerzy Bryła

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Franciszek Bryła
Infułat
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1928
Nowe Brzesko

Dziekan dekanatu Kraków-Salwator
Okres sprawowania

1975–2005

Proboszcz parafii Najświętszego Salwatora w Krakowie
Okres sprawowania

1975–2005

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

archidiecezja krakowska

Prezbiterat

29 czerwca 1952

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości

Jerzy Franciszek Bryła (ur. 24 maja 1928 w Nowym Brzesku)[1][2] – polski ksiądz, protonotariusz apostolski.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jest synem Franciszka i Alicji z domu Holaczewskiej[3], którzy w latach 1918–1939 byli nauczycielami w szkole podstawowej w Nowym Brzesku (w 2007 zostali patronami Nowobrzeskieego Miejsko-Gminnego Centrum Kultury i Promocji). Z Nowego Brzeska rodzina przeprowadziła się do Stręgoborzyc, gdzie w 1941 r. Jerzy Bryła ukończył szkołę podstawową. Później uczył się w IV Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza przy ul. Krupniczej 2 w Krakowie. W 1947 zdał maturę i wstąpił do krakowskiego Seminarium Duchownego. Studiował teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. 29 czerwca 1952 przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa lwowskiego Eugeniusza Baziaka w katedrze wawelskiej.

W latach 1952–1957 był wikariuszem w Parafii św. Wawrzyńca Diakona Męczennika i św. Kazimierza Królewicza w Rajczy, a następnie przez rok w Parafii Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej i katechetą w Liceum im. Adama Asnyka. W latach 1958–1969 był wikariuszem Parafii św. Floriana w Krakowie, gdzie po ks. Karolu Wojtyle przejął też duszpasterstwo akademickie.

Od 1955 r. prowadzi działalność duszpasterską dla osób głuchoniemych. W 1960 ukończył pedagogikę specjalną w Państwowym Instytucie Pedagogiki Specjalnej w Warszawie i w Seminarium Duchownym w Krakowie rozpoczął wykłady przygotowujące kleryków do pracy z osobami głuchoniemymi, a w 1962 został mianowany Archidiecezjalnym Duszpasterzem Głuchych. Od 1968 jest też duszpasterzem środowisk twórczych w Krakowie.

W 1969 r. z polecenia kardynała Karola Wojtyły zorganizował pierwsze w Polsce Studium Katechetyczne, został też członkiem Archidiecezjalnej Komisji Liturgicznej, a w 1971 powołano go do Rady Wydziału Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej w Krakowie. W październiku 1974 r. został wybrany do Zarządu Międzynarodowego Koła Ekumenicznego dla Duszpasterzy Głuchoniemych, a ks. kardynał Stefan Wyszyński mianował go stałym przedstawicielem duszpasterzy głuchych w Międzynarodowym Kole Ekumenicznym dla Duszpasterstwa Głuchych. Od 1975 pracował w Komisji Episkopatu Polski do spraw Katechizacji.

W latach 1975–2005 był proboszczem Prepozytury Najświętszego Salwatora na Zwierzyńcu i dziekanem Dekanatu Kraków-Salwator. Doprowadził do odnowienia zabytkowych kościołów św. Augustyna i św. Jana Chrzciciela oraz Najświętszego Salwatora, kaplicy św. Małgorzaty i św. Judyty, a także zabytkowej, drewnianej chaty grabarza. W wyniku jego starań w 1999 znacznie powiększona została powierzchnia cmentarza Salwatorskiego oraz wybudowano nową kaplicę cmentarną – kaplicę Wszystkich Świętych według projektu Witolda Cęckiewicza.

W 1977 został mianowany kuratorem klasztoru sióstr wizytek w Krakowie. Od 1980 do 2019[4] był kapelanem Bractwa Kurkowego w Krakowie. Od 1985 roku był sekretarzem Rady Kapłańskiej Archidiecezji Krakowskiej i członkiem Kolegium Konsultorów Archidiecezji Krakowskiej. W 1979 został honorowym kapelanem Ojca Świętego, w 1991 honorowym prałatem, a w 1997 protonotariuszem apostolskim.

W latach 1995–1996 wygłosił w Radiu Maryja cykl prelekcji poświęconych problemom ludzi niesłyszących, a w 1998 opublikował książkę Głusi słyszą, przedstawiającą doświadczenia w pracy z głuchoniemymi. Sporo uwagi poświęcił także zagadnieniom teoretycznym, dydaktycznym i sposobom nauczania osób głuchych.

Dzięki jego staraniom od 1980 organizowane jest Krakowskie Triennale Rzeźby Religijnej.

Pełni posługę jako duszpasterz środowisk artystycznych archidiecezji krakowskiej[5].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Eschatologiczne myśli z Pisma Świętego i Brewiarza, Kraków: Wyd. Św[iętego] Stanisława BM [Biskupa Męczennika] Archidiecezji Krakowskiej, 1999. ISBN 83-87960-26-8.
  • Głusi słyszą, Kraków: Wyd. Św[iętego] Stanisława BM [Biskupa Męczennika] Archidiecezji Krakowskiej, 1998. ISBN 83-85903-64-X.
  • Wczoraj i dziś. Z ks. infułatem Jerzym Bryłą rozmawia Janusz M. Paluch, Wydawnictwo PETRUS, Kraków 2013. ISBN 978-83-7720-194-7.

Order i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

W 2017 r. uhonorowany został Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis[6].

Postanowieniem z 12 grudnia 2012 za wybitne zasługi w pracy duszpasterskiej na rzecz osób głuchoniemych i środowisk twórczych, za propagowanie idei ekumenizmu i pojednania został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Bronisława Komorowskiego[7]; uroczystość wręczenia odbyła się 24 marca 2013 r. w Teatrze im Juliusza Słowackiego w Krakowie podczas koncertu dedykowanemu księdzu Bryle[8].

W 2001 r. w uznaniu szczególnych zasług dla Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa Rada Miasta Krakowa przyznała mu Brązowy Medal Cracoviae Merenti numer 5[9]. Wiosną 2005 r. został wyróżniony Medalem Świętego Brata Alberta, a 23 września 2005 medalem im. św. Norberta „Przyjaciel Ziemi Nowobrzeskiej” przyznawanym przez władze samorządowe Gminy Nowe Brzesko[2].

W 1992 został odznaczony Złotą Odznaką Honorową Polskiego Związku Głuchych, a w 2002 uhonorowany przez władze samorządowe Nowego Brzeska tytułem „Zasłużony dla Ziemi Nowobrzeskiej”. W 1980 otrzymał nagrodę Srebrnego Kura Bractwa Kurkowego w Krakowie, w 1985 roku Złotą Honorową Odznakę Bractwa Kurkowego, zaś w 1995 r. honorowe członkostwo Bractwa Kurkowego, a w 2000 roku Krzyż Komandorski Zjednoczonych Bractw Kurkowych w Polsce i pierścień królewski Bractwa. W 2002 roku Zarząd Zjednoczonych Bractw Strzeleckich Europy przyznał mu najwyższe wyróżnienie – Krzyż św. Sebastiana.

W 2021 r. uhonorowany został Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Notacje historyczne: ks. Jerzy Bryła. Karol Wojtyła, mój nauczyciel duchowy. tvp.pl. [dostęp 2013-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-01)].
  2. a b Arkadiusz Fularski, Ks. infułat Jerzy Bryła – Najlepszy z Nowobrzeszczan’ [online], ekai.pl, 22 marca 2013 [dostęp 2013-05-03].
  3. Bryła Jerzy Franciszek, [w:] Władysław Tyrański, Kto jest kim w Krakowie : lokalne władze, urzędy, instytucje, środowiska : edukacja, zatrudnienie, pozycja zawodowa, działalność polityczna i społeczna, sympatie polityczne, rodzina, rozrywki i upodobania (dane z 1999 roku), Kraków: Krakowska Agencja Informacyjna, 2000, s. 37, ISBN 83-909309-2-7, OCLC 47866363 [dostęp 2023-01-25].
  4. Kraków. Dariusz Raś prałat archidiecezji krakowskiej, archiprezbiter kościoła Mariackiego kapelanem krakowskiego Bractwa Kurkowego [online], bractwakurkowe.com.pl [dostęp 2023-12-09].
  5. Duszpasterstwa. diecezja.pl. [dostęp 2014-01-26].
  6. Złoty medal Gloria Artis dla ks. inf. Jerzego... [online], krakow.gosc.pl [dostęp 2020-06-11].
  7. M.P. z 2013 r. poz. 331.
  8. Kraków: ks. Jerzy Bryła odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. ekai.pl, 25 marca 2013. [dostęp 2013-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  9. Uchwała nr LXXVIII/671/01 Rady Miasta Krakowa z dnia 23 maja 2001 r. w sprawie przyznania Brązowego Medalu „Cracoviae Merenti” Księdzu Infułatowi Jerzemu Bryle”. bip.krakow.pl. [dostęp 2013-05-03].
  10. Bogu i Ojczyźnie na chwałę. Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości dla księdza infułata Jerzego Bryły. malopolska.uw.gov.pl. [dostęp 2021-10-11]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]