Jerzy Gawin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Gawin
Słoń, Miecz
Ilustracja
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

20 września 1922
Warszawa

Data i miejsce śmierci

23 września 1944
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

batalion „Zośka”

Stanowiska

drugi d-ca plutonu „Felek” kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie)
Tablica poświęcona pamięci Jerzego Gawina przy ul. Czerniakowskiej
Tablica z nazwiskami poległych żołnierzy 2. kompanii "Rudy" na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Jerzy Gawin, ps. Słoń, Miecz (ur. 20 września 1922 w Warszawie, zm. 23 września 1944 tamże) – podharcmistrz, członek Szarych Szeregów, porucznik AK, powstaniec warszawski, drugi dowódca III plutonu „Felek” 2. kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”.

Lata młodzieńcze[edytuj | edytuj kod]

Syn właściciela firmy Pomoc szkolna, Marcelego Gawina i Janiny z Koszelików. Brat Danuty, sanitariuszki 1. kompanii „Maciek” batalionu „Zośka”.

Uczęszczał do III Męskiego Gimnazjum Miejskiego im. Hugona Kołłątaja przy ul. Śniadeckich. Był w jednej klasie m.in. z Konradem Okolskim, Feliksem Pendelskim i Kazimierzem Łodzińskim. W 1934 wstąpił do 80. Warszawskiej Drużyny Harcerzy ZHP.

W 1941 zdał maturę i podjął studia politechniczne.

Konspiracja[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu wojny wraz z całą 80. WDH wszedł do Grup Szturmowych Szarych Szeregów.

W 1942 roku ukończył pierwszy turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola” (wraz z m.in. Sławomirem Maciejem Bittnerem, Władysławem Cieplakiem i Stanisławem Broniewskim) i przyjął pseudonim Miecz.

Akcje[edytuj | edytuj kod]

  • akcja pod Arsenałem (dowódca sekcji „Sten II”, za udział w tej akcji otrzymał po raz pierwszy Krzyż Walecznych)[1]
  • akcja w Celestynowie (zespół uderzeniowy)
  • akcja szosy (dowódca; ostrzelanie niemieckich samochodów na trasie WarszawaGrójec w nocy z 22 na 23 września 1943)
  • akcja pod Pogorzelą (ostrzelanie pociągu urlopowego przewożącego Niemców 23/24 października 1943)
  • akcja Jula pod Rogoźnem (przerwanie ruchu kolejowego na linii RzeszówPrzeworsk 5/6 kwietnia 1944 r.)
  • akcja Par. II (szkolenie bojowe w warunkach polowych, baza leśna; czerwiec 1944)

Powstanie warszawskie[edytuj | edytuj kod]

W powstaniu warszawskim uczestniczył jako dowódca 1 drużyny plutonu „Felek” kompanii „Rudy” batalionu „Zośka”. Po śmierci Konrada Okolskiego „Kuby” 11 sierpnia 1944 został dowódcą plutonu. Zginął 23 września 1944 prowadząc resztki plutonu i żołnierzy Wojska Polskiego próbujących przebić się z okrążenia przez pozycje niemieckie z Czerniakowa do śródmieścia[2]. Jego ciała nie odnaleziono.

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (V klasy) i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

  • Głaz z tablicą pamiątkową odsłoniętą 11 listopada 1994 przy ul. Czerniakowskiej[3].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Broniewski: Akcja pod Arsenałem. Wrocław: KRIS Ltd., 1993, s. 146. ISBN 83-900931-1-1.
  2. Janusz Dereziński: Pamiętne miejsca Czerniakowa. Ząbki: Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów, 2004, s. 92. ISBN 83-7031-445-7.
  3. Historia. Zarys historii Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu "Zośka". batalionzoska.pl. [dostęp 2014-04-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Barbara Wachowicz: Wierna rzeka harcerstwa. Tom IV. To Zośki wiara! Gawęda o Harcerskim Batalionie AK "Zośka". Cz. 2. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2005, s. 219-245. ISBN 83-7399-030-5.
  • Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 60, 151, 218, 384, 547, 738. ISBN 83-06-01851-6.
  • Aleksander Kamiński: Zośka i Parasol. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo ISKRY, 1970.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]