Jerzy Ofierski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Lata aktywności |
od 1946 |
Odznaczenia | |
Jerzy Ofierski, ps. Kmicic, Wąsowski (ur. 11 stycznia 1926 w Ostrowie Wielkopolskim, zm. 24 listopada 2007 w Warszawie) – polski aktor, pisarz i dziennikarz, żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Batalionów Chłopskich.
Życiorys
Urodził się w Ostrowie Wielkopolskim w rodzinie kupieckiej, silnie związanej rodzinnymi korzeniami ze środowiskiem chłopskim ojca. Pradziadek był chłopem pańszczyźnianym, uczestnikiem powstania styczniowego, dziadek wyemigrował do Ameryki, gdzie pracował jako górnik w kopalniach Pensylwanii. W 1919 wrócił do Polski. W 1939 wysiedlony wraz z rodzicami przez Niemców do Generalnego Gubernatorstwa.
W czasie II wojny światowej walczył w oddziale NSZ Wacława Piotrowskiego „Cichego” na Lubelszczyźnie. w lipcu 1944 wraz z bronią przeszedł do Oddziału Specjalnego BCh pod dowództwem Wacława Adamczyka „Ostera” we wsi Wandalin powiatu kraśnickiego. W 1946 zadebiutował w prasie jako satyryk, a 1 października 1949 jako aktor w teatrze. Twórca postaci sołtysa Kierdziołka z Chlapkowic – wiejskiego filozofa i komentatora bieżących wydarzeń, zaczynającego swoje monologi od sformułowania „Cie choroba!”. Honorowy sołtys III RP. Szczególną popularność zdobył jako wykonawca monologów w „Podwieczorku przy Mikrofonie”, gdzie występował obok takich gwiazd, jak: Hanka Bielicka, Kazimierz Brusikiewicz, Adolf Dymsza czy Ludwik Sempoliński.
Sołtys Kierdziołek gościł w telewizji i radiu, a także na scenach polonijnych całego świata. Wyśmiewał paradoksy PRL-u. Występował w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Anglii, Francji, Belgii, Niemczech, Izraelu i Australii. W Australii wystąpił m.in. w największej sali koncertowej Sydney Opera House. W Stanach Zjednoczonych wystąpił ponad tysiąc razy. W 1972 w plebiscycie polonijnej publiczności uznany został za najpopularniejszego polskiego aktora w USA[1].
Jest autorem tekstów wykonywanych przez artystów polskiej estrady. Napisał dziesięć powieści: m.in. 3-tomową sagę chłopską W imię ojca, powieść i scenariusz filmowy Nie było słońca tej wiosny, political fiction Masakra w Holland tunelu.
Przez ponad 55 lat działał na polskiej estradzie. Występował w Teatrze Satyryków w Poznaniu oraz w warszawskich teatrach: Syrena, Komedia, Buffo i w Estradzie Na Skarpie. Prowadził kabaret „U Kierdziołka” w Domu Chłopa w Warszawie.
Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[2].
Twórczość
Autor monologów:
- Cie choroba (1964),
- Ze stołka sołtysa Kierdziołka (1966),
- Party u Kierdziołka (1967),
- Za kierdziołkową miedzą (1970),
- U sołtysa zabawa (1974),
- Błędy i wybaczenia (1982),
- Ale się porąbało (1992).
Autor powieści:
- Nie było słońca tej wiosny (1972),
- Nie zdałeś matury poruczniku (1974),
- Zstąpiłeś na Broadway Mesjaszu (1977),
- Masakra w Holland Tunelu (1991),
- Taniec błaznów na okrągłym stole,
- W imię ojca,
- Owczarz,
- Według Łukasza,
- Szuler,
- Świadek koronny.
Filmografia
- Czterdziestolatek (serial telewizyjny) (1977) – wiceminister Zwiastowicz (odc. 20. W obronie własnej, czyli polowanie i odc. 21. Smuga cienia, czyli pierwsze poważne ostrzeżenie)
- Nie było słońca tej wiosny (1983) – scenariusz, dialogi
- 40-latek. 20 lat później (serial telewizyjny) (1993) – minister przekształceń własnościowych (odc. 1. Jubileusz, czyli jeszcze nie sprzątają')
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, działalność na rzecz rozwoju kultury i osiągnięcia w pracy artystycznej[3] (pośmiertnie, 2007)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1985)
- Złoty Krzyż Zasługi (1955)
- Krzyż Partyzancki (1995)
- Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (1995)
- Złota Oznaka Honorowa Towarzystwa Polonia (1987)
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
- Nagroda na VI Konkursie na utwór dramatyczny we Wrocławiu za spektakl I poczęłaś syna człowieczego (1978)
- Honorowy obywatel Ostrowa Wielkopolskiego
- Honorowy obywatel Syracuse w stanie Nowy Jork w USA
Przypisy
- ↑ Benefis Jerzego Ofierskiego – 11.04.2005.
- ↑ Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski. Narodowy Panteon na Powązkach. Sławne osoby pochowane w latach 2007–2017. „Gazeta Stołeczna”, s. 11, 27 października 2017.
- ↑ Prezydent RP odznaczył pośmiertnie Jerzego Ofierskiego.
Linki zewnętrzne
- Jerzy Ofierski w bazie IMDb (ang.)
- Jerzy Ofierski w bazie Filmweb
- Jerzy Ofierski w bazie filmpolski.pl
- Szablon:E-teatr
- Polacy wysiedleni z Wielkopolski 1939–1941
- Żołnierze Batalionów Chłopskich
- Żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy artyści kabaretowi
- Polscy dziennikarze
- Polscy pisarze współcześni
- Honorowi obywatele Ostrowa Wielkopolskiego
- Honorowi obywatele w Stanach Zjednoczonych
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1944–1989)
- Odznaczeni Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (1944–1989)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Urodzeni w 1926
- Zmarli w 2007