Jerzy Stroba

Jerzy Stroba

Jerzy Stroba (1990)
Da instrumentum Tuum esse Pozwól być Twoim narzędziem
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	17 grudnia 1919 Świętochłowice
Data i miejsce śmierci	12 maja 1999 Poznań
Miejsce pochówku	bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
Arcybiskup metropolita poznański
Okres sprawowania	1978–1996
Biskup diecezjalny szczecińsko-kamieński
Okres sprawowania	1972–1978
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	19 grudnia 1942
Nominacja biskupia	4 lipca 1958
Sakra biskupia	16 listopada 1958

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	16 listopada 1958
Miejscowość	Gorzów Wielkopolski
Miejsce	prokatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Konsekrator	Antoni Baraniak
Współkonsekratorzy	Wilhelm Pluta Juliusz Bieniek
Konsekrowani biskupi Stanisław Napierała 5 października 1980 Zdzisław Fortuniak 9 maja 1982 Teofil Wilski 8 maja 1995
Współkonsekrowani biskupi Józef Rozwadowski 24 listopada 1968 Jan Gałecki 17 marca 1974 Piotr Krupa 15 kwietnia 1984 Damian Zimoń 29 czerwca 1985

Nagrobek arcybiskupa Jerzego Stroby w archikatedrze poznańskiej

Jerzy Jan Stroba (ur. 17 grudnia 1919 w Świętochłowicach, zm. 12 maja 1999 w Poznaniu) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie w latach 1955–1958, biskup pomocniczy gorzowski w latach 1958–1972 (do 1967 formalnie gnieźnieński), biskup diecezjalny szczecińsko-kamieński w latach 1972–1978, arcybiskup metropolita poznański w latach 1978–1996, wiceprzewodniczący Rady Konferencji Biskupów Europy w latach 1974–1983, od 1996 arcybiskup senior archidiecezji poznańskiej.

Życiorys

Urodził się 17 grudnia 1919 w Świętochłowicach. W latach 1929–1937 kształcił się w Neoklasycznym Gimnazjum im. Odrowążów w Chorzowie, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. W 1937 rozpoczął formację kapłańską w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie, od 1938 studiował również na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1939 po zamknięciu uczelni i seminarium przez okupanta przerwał studia, które od 1940 do 1943 kontynuował w Akademii Filozoficzno-Teologicznej w Widnawie w archidiecezji wrocławskiej. Na prezbitera został wyświęcony 19 grudnia 1942 we Wrocławiu przez miejscowego arcybiskupa metropolitę kardynała Adolfa Bertrama. W 1946 na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymał magisterium z teologii. Na tej samej uczelni w 1952 uzyskał doktorat z teologii dogmatycznej na podstawie dysertacji Zagadnienie nieskończoności w nauce św. Bonawentury.

W latach 1943–1945 pracował jako wikariusz w parafiach św. Marii Magdaleny w Chorzowie oraz Imienia Najświętszej Maryi Panny i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich. W 1949 został mianowany wikariuszem parafii św. Józefa w Katowicach, następnie w latach 1950–1955 był rektorem kościoła wizytek w Siemianowicach Śląskich. W 1958 został ustanowiony proboszczem parafii św. Józefa w Katowicach. W latach 1945–1946 był prefektem w Liceum Ogólnokształcącym w Nowej Wsi, następnie w Koedukacyjnym Liceum Ogólnokształcącym w Pszczynie, zaś w latach 1946–1950 w Gimnazjum i Liceum Żeńskim w Katowicach. Od 1949 do 1952 należał do redakcji „Gościa Niedzielnego”. W kurii diecezjalnej w Katowicach należał do Komisji Artystycznej Budownictwa Sakralnego, był cenzorem ksiąg religijnych i egzaminatorem prosynodalnym.

W latach 1952–1958 wykładał teologię dogmatycznej w Wyższym Seminarium Duchownym oo. Franciszkanów w Panewnikach. W 1955 podjął wykłady z sakramentologii, a w 1957 dodatkowo z historii sztuki kościelnej, w seminariach śląskim, częstochowskim i krakowskim. W latach 1955–1958 piastował urząd rektora Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Jako biskup pomocniczy gorzowski prowadził wykłady z sakramentologii i homiletyki w Wyższym Seminarium Duchownym w Gościkowie-Paradyżu.

4 lipca 1958 papież Pius XII mianował go biskupem tytularnym Aradusu i biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej z zadaniem posługiwania w ordynariacie gorzowskim. Święcenia biskupie otrzymał 16 listopada w 1958 w prokatedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim. Konsekrował go Antoni Baraniak, arcybiskup metropolita poznański, w asyście Wilhelma Pluty, ordynariusza gorzowskiego, i Juliusza Bieńka, biskupa pomocniczego katowickiego. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Da instrumentum Tuum esse” (Pozwól być Twoim narzędziem). 16 września 1967 został oficjalnie ustanowiony biskupem pomocniczym w Gorzowie Wielkopolskim. W kurii biskupiej w latach 1958–1972 sprawował urząd wikariusza generalnego, ponadto pełnił funkcje przewodniczącego Wydziału Nauki Katolickiej, Komisji Liturgicznej i Komisji Sztuki Kościelnej. Po śmierci arcybiskupa krakowskiego Eugeniusza Baziaka w 1963 był obok Karola Wojtyły i Tadeusza Fedorowicza kandydatem kościelnym na opuszczone arcybiskupstwo przedstawionym władzom państwowym.

28 czerwca 1972 decyzją papieża Pawła VI został przeniesiony na urząd biskupa diecezjalnego reaktywowanej diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Rządy w diecezji objął kanonicznie 7 lipca 1972, a 8 października 1972 odbył ingres do katedry św. Jakuba w Szczecinie. Zorganizował kurię diecezjalną i sąd duchowny. Zreorganizował sieć parafii, erygował 49 nowych placówek duszpasterskich. Doprowadził do odbudowy 68 kościołów, również do powojennego odrestaurowania katedry, ubiegał się o pozwolenie na budowę diecezjalnego seminarium duchownego.

21 września 1978 został mianowany przez papieża Jana Pawła I arcybiskupem metropolitą poznańskim. Archidiecezję objął kanonicznie 7 października 1978, a ingres do archikatedry Świętych Piotra i Pawła w Poznaniu odbył 12 listopada 1978. Piastował urząd wielkiego kanclerza Papieskiego Wydziału Teologicznego w Poznaniu. W archidiecezji przeprowadził kongres eucharystyczny i synod. W 1983 podejmował w Poznaniu papieża Jana Pawła II podczas jego II podróży apostolskiej do Polski. 11 kwietnia 1996 Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity poznańskiego.

W ramach prac Episkopatu Polski był przewodniczącym Komisji Katechetycznej (1958–1996), należał do Komisji Duszpasterstwa Ogólnego (1963–1996) i wszedł w skład Rady Głównej (od 1974). Od 1980 był członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu (od 1994 współprzewodniczącym), przewodniczącym delegacji Episkopatu Polski w komisji Mieszanej Stolicy Apostolskiej i Konferencji Episkopatu Polski ds. Konwencji między Watykanem a Polską, a także członkiem Komisji Stolicy Apostolskiej ds. Konkordatu (1992–1993). W latach 1972–1993 zasiadał w Radzie Konferencji Biskupów Europy (w latach 1974–1983 jako wiceprzewodniczący). W 1975 wszedł w skład Międzynarodowej Komisji Katechetycznej przy Kongregacji ds. Duchowieństwa, a w latach 1987–1992 był członkiem Papieskiej Komisji ds. Katechizmu Kościoła Katolickiego. Uczestniczył w IV sesji soboru watykańskiego II w 1965, w synodzie biskupów poświęconym katechizacji w 1977, w synodzie biskupów w 1985 z okazji 20. rocznicy zakończenia soboru watykańskiego II i w synodzie biskupów Europy w 1991.

Konsekrował biskupów pomocniczych poznańskich: Stanisława Napierałę (1980) i Zdzisława Fortuniaka (1982), a także biskupa pomocniczego kaliskiego Teofila Wilskiego (1995). Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa diecezjalnego łódzkiego Józefa Rozwadowskiego (1968), biskupa pomocniczego szczecińsko-kamieńskiego Jana Gałeckiego (1974), biskupa pomocniczego koszalińsko-kołobrzeskiego Piotra Krupy (1984) i biskupa diecezjalnego katowickiego Damiana Zimonia (1985).

Zmarł 12 maja 1999 w Poznaniu. 16 maja 1999 został pochowany w archikatedrze poznańskiej.

Wyróżnienia

Nadano mu honorowe obywatelstwo Świętochłowic (1993) i Poznania (1996).

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Jerzego Stroby na stronie archidiecezji poznańskiej (arch.). [dostęp 2018-11-02].
• Nota biograficzna Jerzego Stroby na stronie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. [dostęp 2016-02-21].
• Jerzy Stroba [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-11-24]  (ang.).