Jezioro Oleckie Wielkie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jezioro Oleckie Wielkie
Olecko Wielkie, Olecko Duże
Ilustracja
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowości nadbrzeżne

Olecko, Możne, Sedranki

Region

Pojezierze Zachodniosuwalskie

Wysokość lustra

156,4[1] m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

227,3 ha[1]

Wymiary
• max długość
• max szerokość


4860 m[1]
1110 m[1]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


16,7[1] m
45,2[1] m

Długość linii brzegowej

10950 m[1]

Objętość

37912,5 tys. m³[1]

Hydrologia
Rzeki zasilające

Lega, Możanka

Rzeki wypływające

Lega

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie Olecka
Mapa konturowa Olecka, u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Oleckie Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Oleckie Wielkie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej nieco u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Oleckie Wielkie”
Położenie na mapie powiatu oleckiego
Mapa konturowa powiatu oleckiego, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Oleckie Wielkie”
Położenie na mapie gminy Olecko
Mapa konturowa gminy Olecko, blisko centrum u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Oleckie Wielkie”
Ziemia54°03′27″N 22°29′42″E/54,057500 22,495000

Jezioro Oleckie Wielkie (obocznie używana nazwa: Jezioro Olecko Wielkie, Olecko Duże, niem.: Grosser Oletzkoer See, Treuburger See) – jezioro w Polsce, położone na Pojezierzu Zachodniosuwalskim[2], w dorzeczu Legi. Jezioro zlokalizowane jest na terenie gminy i powiatu Olecko w województwie warmińsko-mazurskim. Nad zachodnim brzegiem jeziora leży miasto Olecko, nad wschodnim – wieś Możne.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Typ sielawowy. Długość w linii północ-południe 4860 m, maksymalna szerokość 1110 m, głębokość maksymalna – 45,2 m, powierzchnia 227,3 ha. Zbiornik typu rynnowego o stokach stromych z wyjątkiem delty rzeki Legi i najwęższej, południowej części jeziora (Szyjka). Jezioro systematycznie zmniejsza swoją powierzchnię. Jezioro jest dobrze dostępne od strony Olecka, w innych miejscach otoczone lasem, o stromych brzegach.

Wody jeziora mieszczą się w II klasie czystości. Dno piaszczyste, miejscami kamieniste, na znacznych odcinkach przybrzeżnych niedostępne do kąpieli z powodu roślinności przybrzeżnej. Jeszcze na początku lat 50. XX wieku jezioro zostało określone jako a-mezotroficzne, zawierające około 20% tlenu nad dnem, a przezroczystość wody mierzona 16 września 1951 r. wynosiła 3,5 m. Wyniki badań wód jeziora w roku 1987 oraz 1996 wykazały, że jest to jezioro eutroficzne i potwierdziły II klasę czystości wody.

Dorzecze: Lega, Ełk, Biebrza, Narew. Jezioro znajduje się w ciągu biegu rzeki Legi, która łącząc się z rzeką Ełk wpada do Biebrzy. Dzierżawca rybacki to Przedsiębiorstwo Rybackie PZW w Warszawie, ul. Twarda 42.

Szata roślinna[edytuj | edytuj kod]

Wstępne badania flory i zbiorowisk roślinnych przeprowadzono w 1983 roku i kontynuowano je w 1986 r. W tym okresie wyodrębniono cztery zespoły ramienic: Charetum fragilis, Charetum contrariae, Charetum rudis, Nitellopsidetum obtusae oraz dwa zespoły mchów wodnych : Fontinaletum antipyreticae i Platyhypnidietum rusciformis.

Spośród zbiorowisk roślin naczyniowych stwierdzono występowanie fitocenoz 10 zespołów hydrofitów : Potametum pectinati, Ranunculetum circinati, Elodeetum canadensis, Ceratophylletum demersi, Myriophylletum spicati, Potametum lucentis, Potametum perfoliati, Potametum friesii, Nupharo-Nymphaeetum albae, Potametum natantis. W grupie zbiorowisk szuwarowych zidentyfikowano płaty 10 zespołów: Scirpetum lacustris, Typhetum angustifoliae, Eleocharitetum palustris, Equisetetum fluviatilis, Phragmitetum australis, Typhetum latifoliae, Acoretum calami, Glycerietum maximae, Caricetum acutiformis, Phalaridetum arundinaceae oraz jedno zbiorowisko z Alisma gramineum.

Występujące rośliny: trzcina, sitowie jeziorne, pałka szeroko- i wąskolistna, moczarka kanadyjska, rdestnice, jaskier, wywłócznik i rogatek.

Turystyka i wędkarstwo[edytuj | edytuj kod]

Oleckie Wielkie jest jeziorem typu sielawowego. Występują w nim leszcz, lin, płoć, okoń, szczupak, wzdręga, stynka, ukleja, karp, troć, sum, jazgarz, węgorz i inne gatunki ryb. Ośrodki wypoczynkowe oraz wypożyczalnie sprzętu sportowego i wodnego mieszczą się głównie w Olecku. Jezioro jest początkiem trasy spływu kajakowego rzeką Legą.

Atrakcje turystyczne:

  • Licząca 12 km trasa rowerowo-spacerowa wokół jeziora, nosząca nazwę "Wiewiórcza Ścieżka". Na trasie są ustawione tablice informacyjne, które opracowano na potrzeby ścieżki dydaktycznej. Są one pomocą w prowadzeniu lekcji przyrody dla dzieci i młodzieży.
  • Strzeżona plaża o nazwie Skocznia, na której znajduje się bar, molo, skocznia, zjeżdżalnia wodna, pole do siatkówki plażowej, siedziba WOPR i wypożyczalnia sprzętu wodnego.
  • Smażalnie ryb.
  • Skatepark.
  • Strzeżona plaża, zwana potocznie Szyjką ze skocznią i wieżą ratowniczą.
  • Dworek Mazurski: bar, plaża, skocznia do wody i pole do siatkówki plażowej.
  • Amfiteatr.
  • Pole namiotowe.
  • "Dolina Pluskwianki" - trasa dydaktyczna o długości ok. 7 km, wiodąca przez doliny rzeki Pluskwianka, wzdłuż rzeki Możanka. Koniec trasy przy ujściu do Jeziora Oleckie Wielkie (opis trasy opracowano na podst. pracy A. Kozikowskiej i B. Taraszkiewicz oraz młodzieży z Zespołu Szkół w Babkach oleckich)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
  2. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ciećko Z., 2004, Ochrona bioróżnorodności na przykładzie zlewni jeziora Oleckie Wielkie oraz dorzecza rzeki Legi, Wyd. WM Olecko, ISBN 83-86523-63-8
  • Stanisław Bernatowicz, Zasady ekologii środowiska wodnego,Wyd.rada Wojewódzka SdRP w Suwałkach 135/90n.2000
  • Szlakami Mazur Garbatych. Ziemia olecka i okolice, Libra, Olecko 2004