Joanna Rawik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Joanna Rawik
Ilustracja
Joanna Rawik (ok. 1960)
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1934
Czerniowce, Rumunia

Pochodzenie

polskie, rumuńskie

Zawód

piosenkarka, aktorka, dziennikarka

Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Joanna Rawik podczas występu w latach 60.
Joanna Rawik w 2022 roku

Joanna Rawik, de domo Szamota, primo voto Gronkowska, secundo voto Petrusewicz (ur. 31 stycznia 1934 w Czerniowcach) – polska piosenkarka, aktorka, dziennikarka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jako siedmioletnie dziecko uczyła się gry na skrzypcach. Podjęła pracę jako maszynistka we wrocławskim Ossolineum. Marzyła o dziennikarstwie.

Jako piosenkarka debiutowała w połowie lat 50. XX wieku w kabarecie dziennikarzy Kaczka. Studiowała w latach 1955–1956 w Studium Teatralnym Ireny Byrskiej i Tadeusza Byrskiego w Kielcach, następnie występowała w Teatrze Ziemi Łódzkiej i Teatrze Objazdowym w Lublinie (1956–1958), śpiewała z zespołem jazzu tradycyjnego 7 Czarcich Łap (I miejsce na konkursie muzycznym w Lublinie)[1], współpracowała z krakowskim klubem Pod Jaszczurami i kabaretem Kundel. W tym okresie nagrała też tytułową piosenkę do filmu "Ostrożnie Yeti" w reż. Andrzeja Czekalskiego (1960), wyemitowaną na zakończenie filmu[2].

Pseudonim Joanna Rawik przyjęła pod wpływem lektury Łuku triumfalnego Ericha Marii Remarque’a.

Zdobyła znaczną popularność pod koniec lat 60. XX wieku, śpiewając niskim, charakterystycznym głosem. Współpracowała z wieloma zespołami (m.in. z grupą wokalno-instrumentalną Dzikusy), koncertowała w kraju i za granicą (m.in.: Czechosłowacja, Finlandia, Francja, Węgry, Jugosławia, Australia, USA), nagrywała płyty, audycje radiowe i programy telewizyjne. Występowała w radiowym programie Podwieczorek przy mikrofonie, w filmach i serialach telewizyjnych Strachy i Żelazna obroża. Brała udział w Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[3] i Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu. W 1966 i 1967 r. reprezentowała Polskę na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie piosenkami Nie chodź tą ulicą i Po co nam to było. W 1969 r. wystąpiła tam poza konkursem z piosenką Romantyczność. W 1966 r. wystąpiła z innymi polskimi wykonawcami w paryskiej Olimpii w programie Grand Music-hall de Varsovie.

Od początku lat 70. stale współpracowała z Polskim Radiem, prowadząc m.in. audycje "Joanna Rawik zaprasza do pałacyku WTM”, "Tłumem otoczyć życia swego dramat” oraz ”W poszukiwaniu tonacji durowej”[4].

Była wykładowcą historii piosenki francuskiej w Szkole Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku.

Na początku lat 90. była członkiem redakcji miesięcznika "Twój Styl". Następnie, w latach 1994-2008 była w redakcji miesięcznika "Dziś", kierowanego przez Mieczysława F. Rakowskiego. Jednocześnie od początku lat 2000 była stałą felietonistką "Aneksu", dodatku do dziennika "Trybuna"[5].

Od 2020 roku prowadzi w poniedziałki[6] autorską audycję Sztuka jest magią na antenie Radia Wnet[7]. W 2023 rozpoczęła prowadzenie własnego programu Piaf, czyli wróbel, poświęconego piosence francuskiej. Jest on emitowany co niedzielę, w Pierwszym Programie Polskiego Radia[8][9].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Matka Joanny, Wiktoria z domu Duda, była Rumunką. Joanna Rawik dzieciństwo spędziła w Rumunii, w Hermanstadt. Do Polski przybyła w 1947 roku. Do trzynastego roku życia nie znała języka polskiego, choć mówiła już po rumuńsku, niemiecku i francusku.

Pierwszym mężem Joanny Rawik był aktor Stanisław Gronkowski, drugim Marek Petrusewicz, pierwszy polski rekordzista świata w pływaniu. Była w związku z aktorem Ignacym Gogolewskim.

Mieszka w Warszawie na Mokotowie.

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

We Francji, po występach w Paryżu i Lyonie, nazwano ją Juliette Gréco znad Wisły. Została laureatką nagród na kilku Krajowych Festiwalach Polskiej Piosenki w Opolu[10]:

  • 1966 – IV KFPPNie chodź tą ulicą – III Nagroda w kategorii „Premiery”
  • 1967 – V KFPPPo co nam to było – Nagroda WRN w Opolu za piosenkę
  • 1969 – VII KFPPRomantyczność – Nagroda Dziennikarzy
  • 1970 – VIII KFPPChlebem i solą – Nagroda Przewodniczącego Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Opola za piosenkę

Płyty[edytuj | edytuj kod]

  • Joanna Rawik – 1967
  • Romantycznie – 1973
  • Recital J. Rawik – 1995
  • Od piosenki do piosenki: J. Rawik – 2005
  • Złota kolekcja: Joanna Rawik. Kocham świat – 2018

Piosenki[edytuj | edytuj kod]

Najważniejsze piosenki z jej repertuaru:

  • Nie chodź tą ulicą (muzyka Lucjan Kaszycki, słowa Tadeusz Śliwiak) – sukces na radiowej Giełdzie Piosenki i na IV KFPP w Opolu w 1966
  • Mamy za mało siebie dla siebie (muzyka K. Ozga, słowa Tadeusz Śliwiak)
  • Nie z każdej mąki będzie chleb (muzyka Jerzy Abratowski, słowa Jan Zalewski)
  • Niczym się nie różnimy (muzyka R. Sielicki, słowa Jan Zalewski)
  • Po co nam to było (muzyka Adam Skorupka, słowa Jan Zalewski), nagroda główna na V KFPP, Opole, 1967
  • Romantyczność (znana także jako Kocham świat – na motywie poloneza As-dur Fryderyka Chopina w opracowaniu muzycznym i z tekstem Wojciecha Popkiewicza), nagroda na VIII KFPP w Opolu

Książki[edytuj | edytuj kod]

Jest autorką książek biograficznych i o historii piosenki:

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. 7 Czarcich Łap. Leksykon, Teatr NN [dostęp 2020-07-26] (pol.).
  2. J. Rawik, Muzyka życia, Warszawa 2013
  3. Marcin23-s, Impresje muzyczne...: XI Festiwal Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze 1975 r., Impresje muzyczne..., 17 listopada 2011 [dostęp 2020-07-19].
  4. www2.polskieradio.pl/archiwum/
  5. Joanna Rawik, Po co nam to było, 2017.
  6. Sztuka jest magią, WNET.fm [dostęp 2022-08-27] (pol.).
  7. Archiwa: Sztuka jest magią, Wnet.fm [dostęp 2022-08-27].
  8. Jedynka - polskieradio.pl, Jedynka - Polskie Radio [dostęp 2023-06-17] (pol.).
  9. Jedynka - polskieradio.pl, Jedynka - Polskie Radio [dostęp 2023-06-17] (pol.).
  10. Rawik, Joanna – Osoby – Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki, bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2020-07-19].
  11. MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [dostęp 2020-07-26] (pol.).
  12. Oddział na medal, zasp.pl [dostęp 2021-04-05].

Bibliografia i linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]