José Antonio Primo de Rivera

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
José Antonio Primo de Rivera
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 kwietnia 1903
Madryt

Data i miejsce śmierci

20 listopada 1936
Alicante

Zawód, zajęcie

polityk

podpis
Odznaczenia
Order św. Jakuba od Miecza (Hiszpania)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

José Antonio Primo de Rivera y Sáenz de Heredia, od 1930 markiz de Estella, Grand Hiszpanii (ur. 24 kwietnia 1903 w Madrycie, zm. 20 listopada 1936 w Alicante) – hiszpański polityk, jeden z twórców i czołowych ideologów narodowego syndykalizmu, lider narodowo-syndykalistycznej partii Falange Española.

Był synem generała Miguela Primo de Rivery, markiza de Estella, premiera Hiszpanii w latach 1923–1930. W 1933 r. założył Falange Española (FE), partię opartą na narodowo-syndykalistycznej ideologii. W 1934 r. Falanga połączyła się z Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista, tworząc Falange Española de las Juntas de Ofensiva Nacional-Sindicalista (FEJONS), której Primo de Riviera został przewodniczącym. W wyborach 1936 r. Falanga zdobyła tylko 0,7% głosów, ale po zwycięstwie lewicowego Frontu Ludowego i wobec narastającego chaosu polityczno-gospodarczego, partia coraz bardziej zaczęła zyskiwać na znaczeniu, osiągając w lipcu 1936 liczbę 40 tysięcy członków[potrzebny przypis].

14 marca 1936 r. aresztowano go w związku z organizowanymi przez członków Falangi zamachami. 18 lipca 1936 r. wybuchła wojskowa rebelia przeciwko legalnemu lewicowemu rządowi i prezydentowi – Manuelowi Azañie. 3 października Primo de Rivera został formalnie oskarżony[1] 18 listopada skazano go na śmierć przez rozstrzelanie, a 20 listopada wyrok ten wykonano[2].

Po śmierci jego postać urosła do rangi legendy jako „męczennika antykomunistycznej krucjaty”, poległego w imię „Boga i Hiszpanii” (Caídos por Dios y por España). Ciało Josè Antonio Primo de Rivery spoczęło w Dolinie Poległych, monumentalnym mauzoleum poświęconym ofiarom hiszpańskiej wojny domowej.

Po usunięciu z Doliny Poległych zwłok gen. Francisco Franco przez rząd PSOE-Podemos, lewica naciskała by usunąć również grób Josè Antonio. W obliczu dążeń do desakralizacji tego miejsca i usunięcia z niego Benedyktynów rodzina zgodziła się na ekshumację zwłok, na którą naciskał rząd Pedro Sancheza. 24 kwietnia 2023 r. Josè Antonio został pogrzebany już po raz czwarty, tym razem w rodzinnym grobowcu na madryckim cmentarzu Sacramental de San Isidro[2].

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Siostra José Antonio, Pilar Primo de Rivera, założyła i kierowała Sekcją Kobiecą (Sección Femenina) w ramach Falangi.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Primo de Rivera José Antonio - Zapytaj.onet.pl [online], portalwiedzy.onet.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-13] (pol.).
  2. ↑ a b Rafał Buca: Czterokrotnie pogrzebany – ekshumacja José Antonio Primo de Rivery. nlad.pl, 2023-04-23. [dostęp 2023-07-31].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=José_Antonio_Primo_de_Rivera&oldid=73536745”