Jozafat Żarski
| Data urodzenia |
1778 |
|---|---|
| Data śmierci |
1838 |
| Miejsce pochówku | ?↗ |
| Biskup piński | |
| Okres sprawowania |
1833-1838 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Nominacja biskupia |
1833 |
| Sakra biskupia |
21 stycznia 1834 |
| Data konsekracji |
21 stycznia 1834 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Jozafat Żarski (ur. 1778, zm. 1838) – duchowny greckokatolicki, od 1833 biskup piński, konsekrowany na biskupa 21 stycznia 1834.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się jako Ignacy Żarski w rodzinie wyznania unickiego, od młodości uczęszczał jednak do Kościoła łacińskiego. Do zakonu bazylianów wstąpił po ukończeniu studiów na Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim, przyjmując imię zakonne Jozafat. W 1811 był już nauczycielem języka francuskiego w szkole przy klasztorze bazyliańskim w Byteniu. W roku następnym powierzono mu stanowisko profesora filozofii w szkole przy klasztorze w Żyrowicach. Od 1816 nauczał w tejże szkole fizyki i pełnił obowiązki prefekta[1].
W 1822 mianowano go przełożonym klasztoru Trójcy Świętej w Wilnie. Od roku 1824 stał na czele archimandrii Trójcy Świętej i był konsultorem prowincji litewskiej zakonu. Od 1825 powierzono mu również stanowisko cenzora głównego ksiąg drukowanych w monasterze wileńskim[1].
Prowincjał Prowincji Litewskiej bazylianów i członek Greckounickiego Kolegium Duchownego[edytuj | edytuj kod]
W 1826 Jozafat Żarski został wybrany na prowincjała Prowincji Litewskiej bazylianów. Opowiadał się za zachowaniem zlatynizowanego charakteru zgromadzenia. Występował przeciwko projektom biskupa litewskiego Józefa Siemaszki, zmierzającym do delatynizacji obrządku, która miała z kolei przygotować konwersję unitów diecezji litewskiej na prawosławie[1].
W 1830 otrzymał godność archimandryty[1]. W roku następnym funkcja prowincjała została zlikwidowana, Jozafata Żarskiego zaliczono jednak w poczet członków nowo powstałego Greckounickiego Kolegium Duchownego. Na polecenie kolegium duchowny dokonał w 1832 wizytacji klasztorów bazyliańskich, sprawdzając przede wszystkim ich majątek oraz zarządzaniem nim, jak również stopień zachowywania obrządku bizantyjskiego. Wizytacja wykazała, że nabożeństwa w obrządku bizantyjskim, w tym śpiewane Święte Liturgie, odprawiano jedynie w klasztorach w Grodnie i w Antopolu. Zasugerował przeprowadzenie w monasterach bazyliańskich ograniczonej delatynizacji (ponowne wprowadzenie ikonostasów i psalmistów) i wdrożenie działań na rzecz poprawy dyscypliny. Żarski próbował następnie bez powodzenia powstrzymać likwidację tych klasztorów, w których pozostało niewielu zakonników[2].
Biskup[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
2 grudnia 1833 biskup Józef Siemaszko zasugerował ministrowi spraw wewnętrznych Dmitrijowi Błudowowi nominowanie dwóch biskupów pomocniczych diecezji litewskiej. Jednym z nich miał być Jozafat Żarski, który w zamyśle Siemaszki miał rezydować w klasztorze w Byteniu, nosząc tytuł biskupa pińskiego. Biskup piński miał utrzymywać się z funduszy klasztoru byteńskiego, likwidowanego monasteru w Antopolu, Monasteru Leszczyńskiego i pozostałych likwidowanych mniejszych ośrodków bazyliańskich, łącznie dysponujących kwotą 39 tys. rubli. Żarski został wyświęcony na biskupa 21 stycznia 1834 w domowej świątyni przy Greckounickim Kolegium Duchownym przez Józefa Siemaszkę, Jozafata Bułhaka i Franciszka Pawłowskiego. Siemaszko miał nadzieję, że jako biskup Jozafat Żarski nie będzie przeciwstawiał się jego działaniom na rzecz usunięcia z liturgii unickiej elementów łacińskich. Został zresztą do tego zobligowany w momencie przyjmowania sakry biskupiej. W praktyce biskup piński nie popierał działań Józefa Siemaszki[3]. W klasztorze w Byteniu nie przeprowadził zmian nakazywanych przez Siemaszkę, nie zadbał również o poprawę dyscypliny wśród zakonników[4].
W monasterze byteńskim Jozafat Żarski przebywał do śmierci w 1838. Do końca życia podkreślał swoją wierność tradycji łacińskiej, pozostawił po sobie pisemne oświadczenie, w którym stwierdzał, że nie brał udziału w delatynizacji obrządku. Został pochowany w klasztornej cerkwi w Byteniu[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Matus I.: Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie białostockim w latach 30. XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2013, s. 67-68. ISBN 978-83-7431-364-3.
- ↑ Matus I.: Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie białostockim w latach 30. XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2013, s. 69-70. ISBN 978-83-7431-364-3.
- ↑ Matus I.: Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie białostockim w latach 30. XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2013, s. 72. ISBN 978-83-7431-364-3.
- ↑ Matus I.: Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie białostockim w latach 30. XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2013, s. 452. ISBN 978-83-7431-364-3.
- ↑ Matus I.: Schyłek unii i proces restytucji prawosławia w obwodzie białostockim w latach 30. XIX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2013, s. 459. ISBN 978-83-7431-364-3.