Julian Sielewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Julian Sielewicz
Ilustracja
podpułkownik obserwator podpułkownik obserwator
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1892
Justynowo

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Litwy Środkowej
Wojsko Polskie

Formacja

I Korpus Polski
Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

6 Finlandzki Pułk Strzelców
26 Korpuśny Oddział Żeglugi Powietrznej
Legia Rycerska
Miński Pułk Strzelców
II Batalion Aeronautyczny
4 Batalion Balonowy
1 Batalion Balonowy
2 Batalion Balonowy

Stanowiska

dowódca plutonu
dowódca kompanii
dowódca batalionu
komendant garnizonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Order św. Stanisława – III klasy Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)
Państwowa Odznaka Sportowa

Julian Sielewicz (ur. 20 marca 1892 w Justynowie, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik pilot balonowy i sterowcowy, obserwator balonowy lotnictwa Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Polska ekipa podczas zawodów o Puchar Gordona Bennetta w Belgii (czerwiec 1937). Czwarty od lewej Julian Sielewicz. Obok m.in. Franciszek Janik, Franciszek Hynek, Jan Wolszlegier, Zbigniew Burzyński i Bronisław Koblański

Urodził się 20 marca 1892 w majątku Justynowo (ówczesny powiat święciański, w okresie II RP obszar gminy Kozłowszczyzna) jako syn Franciszka i Eleonory z domu Malinowskiej. Jego bratem był m.in. Leonard (ur. 1881).

Julian Sielewicz wczesne dzieciństwo spędził we dworze i tutaj początkowo pobierał nauki. Ponieważ ojciec przewidywał rozwój młyna wodnego, zatem w dzieinie młynarstwa chciał wykształcić syna. Dlatego też wysłał go do nowo utworzonej, czteroletniej Odeskiej Szkoły Młynarsko-Technicznej. 20 czerwca 1914 został powołany do odbycia służby w 97 Liftlandzkim Pułku Piechoty armii Imperium Rosyjskiego. Po wstępnym przeszkoleniu skierowano go na I wojenny kurs dla kandydatów na oficerów piechoty do Kazańskiej Szkoły Wojskowej. Ukończył ją 1 grudnia 1914, a następnie został przydzielony do pułku zapasowego w Tule, w którym służył do 8 czerwca 1915. Od 8 czerwca 1915 był dowódcą kompanii w 6 Finlandzkim Pułku Strzeleckim. W 1915 został mianowany chorążym, a następnie awansowany do stopnia podporucznika. W 1916 otrzymał awanse na porucznika i podkapitana. 28 maja 1916 podczas bitwy pod Krsnem odniósł rany. Następnie przeszedł leczenie i w lutym 1917 został delegowany do Oficerskiej Szkoły Żeglugi Powietrznej na Wołkowym Polu pod Piotrogrodem, którą ukończył 28 maja tegoż roku. Wówczas został starszym oficerem 26 Korpuśnego Oddziału Żeglugi Powietrznej i pełnił tam służbę do 8 grudnia 1917. Następnie chciał przedostać się do Mińska Litewskiego, gdzie był formowany 1 Polski Oddział Balonowy.

Dopiero w lutym 1918 dotarł do I Korpusu Polskiego w Rosji gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego (tzw. dowborczycy), w którego ramach do 26 sierpnia 1918 był dowódcą plutonu 1 kompanii Legii Rycerskiej. Po likwidacji Korpusu do stycznia 1919 należał do Drużyn Samoobrony Ziemi Wileńskiej.

8 lutego 1919 wstąpił do Wojska Polskiego. Wówczas został dowódcą 12 kompanii strzeleckiej Mińskiego Pułku Strzelców Wojska Litwy Środkowej (późniejszy polski 86 Pułk Piechoty). W szeregach tej jednostki jako dowódca 5 kompanii brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920, walcząc w bitwie pod Słonimem, pod Baranowiczami oraz nad Berezyną, podczas której 3 lipca 1920 został ciężko ranny w płuca (trafił na leczenie do Warszawy). 15 maja 1920 jego kompania rozbiła bolszewicki 496 Pułk Piechoty w miejscowości Babij Bór. Za swoje czyny zakończone zniszczeniem pułku nieprzyjaciela pod Babim Borem otrzymał Order Virtuti Militari[1].

Do służby wrócił w kwietniu 1921. 8 maja 1921 został mianowany oficerem informacyjno-wywiadowczym, a dwa tygodnie później dowódcą plutonu telegraficznego w macierzystym pułku. Rozkazem z 4 sierpnia 1921 przydzielony do Departamentu III Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych, następnie odkomenderowany do Oficerskiej Szkoły Aeronautycznej w Toruniu, którą ukończył w maju 1922. Wówczas otrzymał przydział do II batalionu aeronautycznego w Legionowie. Tam został dowódcą 2 kompanii balonów obserwacyjnych. Od grudnia 1923 był dowódcą IV Batalionu Balonowego w Krakowie. W 1924 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923. W czerwcu 1924 został komendantem parku batalionu balonowego w Toruniu. Od sierpnia 1925 do 1 października odbył kurs pilotów sterowcowych i uzyskał tytuł pilota sterowcowego. Również w 1925 został absolwentem kursu kwatermistrzów, po czym od stycznia 1926 był kwatermistrzem batalionu balonowego. 30 sierpnia 1927 został zastępcą dowódcy batalionu balonowego (od 1929 pod nazwą 1 Batalion Balonowy). Od listopada 1927 do lutego 1928 był słuchaczem kursu oficerów sztabowych przy Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. W 1928 w stopniu majora był zweryfikowany w korpusie oficerów lotnictwa z lokatą 2[2].

B brał udział w zawodach balonowych:

  • w 1929:
    • 3 maja 1929 w zawodach balonowych (zorganizowanych przez 1 batalion balonowy dla upamiętnienia 10 rocznicy powstania wojsk balonowych) zajął drugie miejsce na balonie „Wilno”[3],
    • 15 sierpnia 1929 w Międzynarodowych Zawodach Balonów Wolnych w Poznaniu (zorganizowanych z okazji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu) zajął szóste miejsce w parze ze Zbigniewem Burzyńskim na balonie „Wilno”[4][5];
  • w 1930:
    • 3 maja 1930 w zawodach balonowych (zorganizowanych przez 1 Batalion Balonowy z okazji święta jednostki) zajął pierwsze miejsce (wraz z kpr. z cenz. Tadeuszem Kunkelem, st. szer. z cenz. Marianem Łozińskim i st. szer. z cenz. Marianem Wronką) na balonie „Wilno”[3],
    • 5 października 1930 w IV Krajowych Zawodach Balonów Wolnych o Puchar im. płk. Aleksandra Wańkowicza w Warszawie na Polu Mokotowskim zajął trzecie miejsce w parze z por. Czesławem Gałeckim na balonie „Wilno”[4][5].

9 lutego 1931 został dowódcą 2 Batalionu Balonowego w Legionowie i pozostał nim do 1939[6]. 1 stycznia 1932 został awansowany do stopnia podpułkownika. Od 1934 równocześnie pełnił funkcję komendanta garnizonu Legionowo[7]. W 1937 zasiadał w Komitecie Organizacyjnym I Polskiego Lotu Stratosferycznego (I-PLS), w którego ramach został zbudowany największy na świecie tradycyjny balon stratosferyczny, „Gwiazda Polski”, a jako dowódca 2 Batalionu Balonowego zaakceptował cały projekt[8].

Po wybuchu II wojny światowej od początku kampanii wrześniowej 1 września 1939 był komendantem Bazy Balonowej nr 1. Następnie ewakuował się z kołowym rzutem Bazy Balonowej nr 1 na wschód w okolice Włodawy, po czym poruszał się w kierunku południowo-wschodnim. Po agresji ZSRR na Polskę został wzięty do niewoli przez Sowietów i przewieziony do obozu w Kozielsku. Osadzony był tam również jego brat Leonard (major służby saperskiej w stanie spoczynku[9], wcześniej oficer 3 Pułku Saperów Wileńskich i 6 Batalionu Saperów). Wiosną 1940 Julian Sielewicz został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie obecnego Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 494 (dosł. określony jako Julian Zielewicz)[10]. Przy zwłokach Juliana Sielewicza zostały odnalezione międzynarodowa legitymacja Aeroklubu, dwie karty rybołówcze, Odznaka Obserwatora Balonowego i krzyżyk z łańcuszkiem[11].

Julian Sielewicz był kawalerem.

Jego brat Leonard także został zamordowany w katyńskim lesie wiosną 1940[12][13].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

5 października 2007 Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15].

Decyzją Ministra Obrony Narodowej z 16 lipca 2008 1 batalion zaopatrzenia 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki otrzymał nazwę wyróżniającą Legionowski oraz patronat Juliana Sielewicza[16][17][18] (1 Legionowski Batalion Zaopatrzenia im. płk Juliana Sielewicza – JW 3350 został rozformowany w 2012[19]).

13 września 2008 na cmentarzu w Jabłonnie została odsłonięta tablica pamiątkowa honorują oficerów i żołnierzy 2 Batalionu Balonowego, ofiar zbrodni katyńskiej[20], wśród których został wymieniony ppłk Julian Sielewicz[21].

W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” został zasadzony Dąb Pamięci, honorujący Juliana Sielewicza, w Legionowie[22].

Jego krewna Barbara Dulska odsłoniła 3 maja 2010 Pomnik Ofiar Zbrodni Katyńskiej w Legionowie[23].

Decyzją Ministra Obrony Narodowej z 9 marca 2018 Ośrodek Rozpoznania Obrazowego (ORO) otrzymał imię płk. Juliana Sielewicza[24].

Awanse[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Julian Sielewicz. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2015-01-12].
  2. Lista oficerów Wojska Polskiego z lat 1914–1939. Julian Sielewicz. officersdatabase.appspot.com. [dostęp 2015-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 lutego 2015)].
  3. a b Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 7 [dostęp 2015-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  4. a b Początki sportu balonowego w Polsce. balony.org.pl. [dostęp 2015-01-11].
  5. a b Tomasz Matuszak, Udział żołnierzy wojsk balonowych w imprezach sportowych w latach 1921–1939, Centralne Archiwum Wojskowe, s. 5 [dostęp 2015-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  6. Jacek Szczepański: Wojska balonowe: Legionowo 1897–1939. Pruszków: „Ajaks”, 2004, s. 44. na książce ISBN 83-88773-72-10. ISBN 83-88773-72-0.
  7. Czterdzieści cztery nazwiska. toiowo.eu, 25 marca 2010. [dostęp 2015-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2015)].
  8. Gwiazda Polski.... polskieniebo.pl, 1 stycznia 2015. [dostęp 2018-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-06)].
  9. Lista oficerów Wojska Polskiego z lat 1914–1939. Leonard Sielewicz. officersdatabase.appspot.com. [dostęp 2015-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 stycznia 2015)].
  10. Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-01-11].
  11. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 146. ISBN 83-7001-294-9.
  12. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 147. ISBN 83-7001-294-9.
  13. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 561. [dostęp 2015-01-11].
  14. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  15. LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2015-01-11].
  16. Decyzja nr 344/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 lipca 2008 r. w sprawie nadania imienia płk. Juliana Sielewicza, nazwy wyróżniającej „Legionowski" oraz ustanowienia dorocznego Święta 1 batalionu zaopatrzenia w Legionowie. infor.pl. [dostęp 2015-01-11].
  17. Święto 1. Legionowskiego batalionu zaopatrzenia im. płk. Juliana Sielewicza (1 bzaop). special-ops.pl/, 19 września 2011. [dostęp 2015-01-12].
  18. Uroczystości w Legionowie. prezydent.pl, 7 września 2008. [dostęp 2015-01-12].
  19. 1. Legionowski Batalion Zaopatrzenia im. płk Juliana Sielewicza – JW 3350. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2015-01-11].
  20. Uroczyste odsłonięcie tablicy. jablonna.pl, 16 września 2008. [dostęp 2015-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (15 marca 2018)].
  21. Legionowskim Ofiarom Zbrodni Katyńskiej. przyjaciele-legionowa.org.pl, 10 kwietnia 2013. [dostęp 2015-01-12].
  22. Walczyli w 1920 – zginęli w Katyniu (cz.II). fakty.wwl.pl, 9 czerwca 2014. [dostęp 2015-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 czerwca 2014)].
  23. Obchody narodowego Święta Konstytucji 3 Maja w Legionowie. wojsko-polskie.pl, 4 maja 2010. [dostęp 2015-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 marca 2016)].
  24. Dz.Urz.MON z 2018 poz. 26
  25. Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 2, s. 109
  26. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 19, 11 listopada 1936. 
  27. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 288.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]