Juliusz Cezar Richter

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Juliusz Cezar Richter (ur. 28 czerwca 1846 w Łodzi, zm. 20 kwietnia 1905 tamże [według Jaworskiej 1847 – 2 lutego 1905]) – właściciel księgarni i wydawnictwa w Łodzi. Syn zamożnego przemysłowca Józefa (1819-1898) i Joanny Doroty z Aurichów.

Działalność księgarska[edytuj | edytuj kod]

Po dziesięcioletniej praktyce w warszawskiej księgarni S. H. Merzbacha zdobył uprawnienia do prowadzenia księgarni. 1 października 1872 przybył do Łodzi i kupił od L. Heidrichowej księgarnię i skład nut wraz z niewielką wypożyczalnią niemieckich książek przy ul. Piotrkowskiej 17 (kamienica Chaima Bławata). Jego starania o zezwolenie na wydawanie polskiej gazety „Dziennik Handlowy, Polityczny i Literacki” nie zyskały aprobaty władz carskich.

Przy księgarni uruchomił 13 grudnia 1874 ręczną prasę do drukowania biletów wizytowych i formularzy.

Na składzie w księgarni w 1882 miał około 150 tytułów książek niemieckich i 50 polskich oraz przeszło 2 000 nut. W bibliotece oferował do wypożyczania prawie 400 publikacji w języku niemieckim.

Ponowne zezwolenie na prowadzenie księgarni otrzymał 17 sierpnia 1884 i 30 sierpnia 1884 otworzył ją przy ul. Południowej (obecnie Ulica Rewolucji 1905 roku w Łodzi) 18, przenosząc 8 lipca 1887 do własnego domu przy ul. Cegielnianej 2 (obecnie ul. Stefana Jaracza). Prośba o zezwolenie na sprzedaż książek przez własną sieć kolporterów 4 maja 1889 nie została zaakceptowana przez władze carskie Guberni w Piotrkowie Trybunalskim.

Działalność wydawnicza[edytuj | edytuj kod]

Prowadził także działalność nakładczą, wydawniczą. Był pierwszym w Łodzi księgarzem prowadzącym na znaczną skalę działalność wydawniczą zaspakajającą potrzeby kulturalne większości Niemców, a później również Polaków. Od 1880 wydawał coroczny kalendarz w języku niemieckim „Lodzer Haus und Familien Kalender” oraz od 1889 w języku polskim kalendarz „Łodzianin”. Kalendarz „Łodzianin” był bodaj najpopularniejszą lekturą łodzian, ale poziom umieszczanych w nim publikacji spotkał się w 1892 z ostrą krytyką na łamach „Dziennika Łódzkiego” (którego w 1884 był współzałożycielem, być może ze względu na pokrewieństwo z finansującym „Dziennik Łódzki” Karolem Wilhelmem Scheiblerem). 12 marca 1893 ukazał się w jego wydawnictwie przewodnik po Łodzi w języku niemieckim Führer durch Lodz.

1 kwietnia 1893 sprzedał Ludwikowi Fiszerowi rozwijające się wydawnictwo, pozostawiając sobie księgarnię. Po jego śmierci księgarnię prowadził syn, także Juliusz Cezar. W 1914 czynna była przy Piotrkowskiej 243, a w 1915 też przy ul. Piotrkowskiej pod nr 209.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Jacek Strzałkowski: Drukarnie i księgarnie w Łodzi do 1944 roku. Łódź: 1999, s. 117-118. ISBN 83-906647-1-2.
  • Janina Jaworska: Początki księgarstwa w Łodzi. Łódź: 1999, s. 117-118. ISBN 83-906647-1-2.
  • Fiszerowie 1882-1932. W: Janina Krakowiak: Od Fiszera do „Pegaza”. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza ZORA, 2005, s. 7. ISBN 83-88638-17-3.
  • Bogdan Gralak: Cezar Juliusz Richter, księgarz i pierwszy nakładca łódzki. Warszawa: maszynopis pracy magisterskiej na Uniwersytecie Warszawskim, 1984, s. 117-118.
  • Ludwik Waszkiewicz. Cezary Richter pionier łódzkiego księgarstwa. „„Dziennik Łódzki””. nr 107, s. 3-4, 1961. Łódź. 
  • Roman Kaczmarek. Od Jankiela do Cezara. „„Głos Robotniczy””, 17/18 września 1960. Łódź.