Juliusz Mien
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
Juliusz (Jules) Mien (ur. 1 marca 1842 w Bay, zm. 11 listopada 1905 w Krakowie) – polski fotograf, tłumacz i literat francuskiego pochodzenia, działający głównie w Krakowie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się we Francji jako syn oficera armii napoleońskiej. Do Królestwa Kongresowego przeniósł się w 1858 r. W Warszawie zdał egzamin na nauczyciela języka francuskiego. Rok później zamieszkał wraz z matką w Grodnie, pracował jako urzędnik na kolei; po jej śmierci przeniósł się do Petersburga. W 1863 r. powrócił do Francji w celu odbycia służby wojskowej, przenosząc się rok później do rodzinnego Bay. Po kilku latach, w 1868 r., ponownie przeprowadził się do Polski, w 1870 r. na stałe osiedlając się w Krakowie.
Działał czynnie w krakowskim środowisku literacko-artystycznym i utrzymywał bliskie kontakty z artystami, pisarzami i naukowcami. Posługiwał się różnymi pseudonimami: Baltazar, Balthazar, Schneider Baltazar, Grille, Izus, Smok. Pisał wiersze, ale przede wszystkim zajmował się tłumaczeniem literatury polskiej na język francuski. Przekładał utwory przede wszystkim Juliusza Słowackiego (m.in. Grób Agamemnona, Testament mój, fragmenty Beniowskiego, Ballady, Horsztyński, Lilla Weneda), ale także Józefa Ignacego Kraszewskiego, Adama Asnyka, Henryka Sienkiewicza i Lucjana Siemieńskiego. Był także autorem felietonów, recenzji i aforyzmów, pisał o współczesnych mu malarzach. Mien zetknął się z małym Stefanem Banachem, dla którego był wzorem[1].
Współpracował z pismami, takimi jak „Czas”, „Nowa Reforma”, „Kurier Krakowski”. Był jednym z założycieli dwutygodnika „Świat” i w latach 1888-1895 jego kierownikiem literacko-artystycznym oraz sekretarzem redakcji. W latach 1878-1879 współredagował warszawskie pismo „Revue Slave”. Redagował i wydawał okolicznościowe publikacje, np. Wisła. Ofiarom powodzi (1884).
Znalazł się w gronie założycieli Koła Artystyczno-Literackiego w Krakowie, a za prezesury Juliusza Kossaka był jego sekretarzem. Organizował wystawy, m.in. uczniów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych.
Z czasem częściowo porzucił działalność literacką na rzecz fotografii. Uczył się jej u Awita Szuberta. Od ok. 1890 do 1893 r. wraz z Józefem Sebaldem przy ul. Sławkowskiej 31 prowadził atelier pod nazwą „Zakład Artystyczno-Fotograficzny”. Samodzielną działalność prowadził początkowo pod tym samym adresem, następnie przeniósł ją na ul. Podwale 13, gdzie posługiwał się nazwą „Zakład Fotografii Artystycznej”. Od ok. 1903 r. jego atelier mieściło się przy ul. Kopernika 8[2]. W 1904 r. otworzył filię zakładu w Zakopanem. Przede wszystkim wykonywał portrety, ale zajmował się także fotografowaniem Krakowa i jego okolic. W 1894 r. na Powszechnej Wystawie Krajowej we Lwowie otrzymał Dyplom Honorowy.
Był żonaty z Polką, Petronelą. Mieli syna Juliusza (1865-1890), malarza[3], i córkę Klementynę (1870-1954[4]), malarkę, która zajmowała się również fotografią, prowadząc po śmierci ojca jego zakład (1906-1919). Ok. 1910 r. otworzyła pod nazwiskiem ojca „Zakład Artystycznej Fotografii” przy ul. Kolejowej 11 (późniejszej Potockiego 11, obecnie Westerplatte), który prowadziła do 1935 r. Następnie działalność przeniosła do Bochni.
Juliusz Mien został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wortal Stefana Banacha
- ↑ Lokalizacja zakładów podana za: Katarzyna Kudłacz, Noty o fotografach i zakładach fotograficznych [w:] Katarzyna Kudłacz, Marta Miśkowiec, Katalog winiet krakowskich zakładów fotograficznych, Kraków 2008, s. 326. Według Gajewskiego lokalizacja zakładów była następująca: od końca lat 80. wspólnie z Sebaldem przy ul. Sławkowskiej 31, Podwale 13 i Kopernika 8; działalność samodzielna od 1892 przy ul. Kopernika 8 i w Rynku Głównym 24 (Kazimierz Gajewski, Juliusz Mien – fotograf krakowski (1842-1895) [w:] Polska fotografia artystyczna. IV Sympozjum historyczne, red. Krystyna Łyczywek, cz. 1, Szczecin 1989, s. 10).
- ↑ Juliusz Mien (ur. 1865 we Francji, zm. 18 czerwca 1890 w Krakowie), uczył się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych i w Monachium (za: Juliusz Mien [w:] Słownik artystów polskich, t. V, Warszawa 1993, s. 531).
- ↑ J. Wyczesany, Klementyna Julia Mien [w:] Słownik artystów polskich, t. V, Warszawa 1993, s. 531-532.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Gajewski, Juliusz Mien – fotograf krakowski (1842-1895) [w:] Polska fotografia artystyczna. IV Sympozjum historyczne, red. Krystyna Łyczywek, cz. 1, Szczecin 1989, s. 8-16.
- Katarzyna Kudłacz, Noty o fotografach i zakładach fotograficznych [w:] Katarzyna Kudłacz, Marta Miśkowiec, Katalog winiet krakowskich zakładów fotograficznych, Kraków 2008, s. 324-328.
- Aleksander Żakowicz i współpracownicy, Fotografia galicyjska do roku 1918. Fotografowie Galicji, Tatr oraz Księstwa Cieszyńskiego, Częstochowa-Katowice-Lwów 2008.
- Aleksander Żyga, Juliusz Mien [w:] Polski słownik biograficzny, t. XX, z. 87, Wrocław-Kraków 1975, s. 797-799.
- Adam Asnyk: Wybór poezyj. Juliuszowi Mien. Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1924
- Zgon zacnego obywatela. „Nowości Illustrowane”. Nr 47, s. 15, 18 listopada 1905.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Fotografie Juliusza Miena w bibliotece Polona
- Fotografie Juliusza Miena ze zbiorów Muzeum Historii Fotografii w Krakowie
- Juliusz Mien w Bibliografii XIX wieku Karola Estreichera
- Henryk Sienkiewicz o Juliuszu Mienie (Wiadomości bieżące, rozbiory i wrażenia literacko-artystyczne, 1879). sienkiewicz.ovh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-18)].