Języki w Unii Europejskiej
Na terenie Unii Europejskiej 24 języki mają status języka oficjalnego.
W 2007 roku taki status uzyskał język irlandzki, który w samej Irlandii został praktycznie wyparty przez angielski. Jednakże za tłumaczenia będzie płacił rząd Irlandii, gdyż bardzo mało osób posługuje się irlandzkim jako pierwszym językiem, a w szkołach naucza się go tak jak martwej łaciny. Z dniem 1 lipca 2013 roku status języka oficjalnego otrzymał język chorwacki wraz z przystąpieniem Chorwacji do Unii Europejskiej[1].
Oficjalne języki Unii Europejskiej
Według liczby użytkowników:
| Język | Liczba ludności UE posługująca się językiem | ||
|---|---|---|---|
| jako język ojczysty |
jako język obcy |
razem | |
    angielski |
13% | 34% | 47% |
    niemiecki |
18% | 15% | 33% |
 francuski |
19% | 12% | 31% |
 włoski |
13% | 2% | 15% |
 hiszpański |
9% | 6% | 15% |
 polski |
8% | 1% | 9% |
 niderlandzki |
5% | 1% | 6% |
  szwedzki |
2% | 1% | 3% |
  grecki |
3% | 1% | 4% |
 rumuński |
?% | ?% | ?% |
 czeski |
2% | 1% | 3% |
 portugalski |
2% | 1% | 3% |
 bułgarski |
?% | ?% | ?% |
 węgierski |
2% | 1% | 2% |
 duński |
1% | 1% | 2% |
 słowacki |
1% | 1% | 2% |
| fiński |
1% | 1% | 1% |
 litewski |
?% | ?% | ?% |
 łotewski |
?% | ?% | ?% |
 estoński |
?% | 0% | ?% |
 słoweński |
?% | ?% | ?% |
| irlandzki |
?% | ?% | ?% |
| maltański |
?% | ?% | ?% |
 chorwacki |
?% | ?% | ?% |
Znajomość języków w krajach Unii Europejskiej
.svg)
Źródło: Komisja Europejska[2]
Komunikacja wewnątrz europejskich organów
Większość języków indoeuropejskich, na które silnie wpłynęła łacina, w odmianie pisanej jest łatwiej zrozumiała dla ich użytkowników niż oficjalnie nazywany w Chinach jednym językiem język chiński, który posiada około 900 odmian i dialektów. Często zresztą określanie jakiegoś języka jest kwestią polityczną, na przykład w krajach byłej Jugosławii język serbsko-chorwacki rozdziela się powszechnie na cztery odmiany (serbską, chorwacką, bośniacką i czarnogórską), uznawane tam za osobne języki.
Jednym z projektów sztucznego języka europejskiego jest interlingua, będąca uproszczoną odmianą łaciny. Środowiska esperantystów chciałyby, aby językiem roboczym Unii Europejskiej stało się esperanto. Esperantyści wysuwali również projekt wprowadzenia esperanto jako języka liturgicznego w Kościele rzymskokatolickim zamiast łaciny. We Francji zarejestrował się nawet ruch polityczny EDE (pol. Europa demokracja esperanto), który w programie wyborczym zawarł wprowadzenie esperanto do nauczania w szkołach jako pierwszego języka obcego i jako roboczego języka Unii Europejskiej. Nie uzyskał on jednak w żadnym regionie poparcia wyższego niż 0,5% w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Podobny ruch powstał ostatnio również w Niemczech.
Język angielski ma trudną ortografię, która w samej Wielkiej Brytanii powoduje ogromne straty, chociażby w obrocie pocztowym. Dlatego powstały plany uproszczenia jej. Problem nadal jednak stanowi niemożność pogodzenia odmiennej wymowy języka angielskiego w różnych krajach i regionach. Na przykład język szkocki (scots) uważany jest przez jednych badaczy za grupę dialektów języka angielskiego, przez drugich za samodzielny język. Dla Anglików jest on jednak niezrozumiały. Poza tym w samej Wielkiej Brytanii nauczanymi językami obcymi są przeważnie francuski, hiszpański, czasami włoski.
Najpopularniejszym językiem obcym, jakiego uczą się Europejczycy jest język angielski, język francuski, język niemiecki, język hiszpański. W Danii 100% uczniów uczy się angielskiego, w Holandii 60% posługuje się obok angielskiego niemieckim. We Francji i Włoszech ponad 60% dzieci, młodzieży i studentów uczy się w szkołach języka hiszpańskiego. W krajach łacińskich, takich jak Hiszpania, Włochy, Portugalia, ludzie wykształceni znają często bardzo dobrze język francuski. W Niemczech największą popularnością cieszą się angielski, francuski i łacina.
W najlepiej rozwiniętych krajach Unii Europejskiej od jakiegoś czasu stają się coraz popularniejsze w szkołach zwykłych i prywatnych takie języki jak: język hiszpański, język rosyjski i języki azjatyckie, takie jak język japoński i chiński, gdyż Japonia i Chiny są ważnymi partnerami handlowymi Europejczyków.
Dobrym przykładem wielojęzyczności mogą być dla Europy takie federacje, jak Kanada i Szwajcaria, gdzie wszystkie języki są równouprawnione.
Języki nieposiadające statusu oficjalnych w Unii Europejskiej
Mieszkańcy Katalonii i Kraju Basków chcieliby, aby status języków oficjalnych Unii Europejskiej uzyskały także język kataloński i język baskijski. Tymczasem brak postanowień co do języka luksemburskiego, który w Luksemburgu jest językiem potocznym, a gazety wydawane są w języku niemieckim i języku francuskim. Statusu języka Unii Europejskiej nie posiada również rosyjski, który jest językiem bardzo licznej mniejszości rosyjskiej w Estonii i na Łotwie. Rządy tych krajów najprawdopodobniej nie będą się ubiegać o taki status, gdyż w czasach ZSRR mieszkańcy republik nadbałtyckich poddawani byli rusyfikacji. W Estonii Rosjanie nie mają prawa do dwujęzycznych tablic informacyjnych, zaś na Łotwie w szkołach rosyjskich zajęcia przez pierwszych 11 lat nauki są prowadzone w języku rosyjskim, później bilingwalnie (w proporcjach 60/40 %) a na studiach wyższych już tylko w języku łotewskim.
- waloński
- luksemburski
- kataloński
- kaszubski
- galicyjski
- baskijski
- lapoński
- fryzyjski
- farerski
- sardyński
- liguryjski
- języki regionalne w Wielkiej Brytanii: walijski, gaelicki, szkocki
- języki regionalne we Francji: szampański, prowansalski, alzacki, bretoński
- języki regionalne w Niemczech: plattdeutsch, dolnołużycki, górnołużycki
- rosyjski
- cygański (romski)
- retoromański
- esperanto
Zobacz też
- Europejskie biuro do spraw języków rzadziej używanych
- Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej
- języki w Europie
- języki indoeuropejskie
- języki ugrofińskie
Przypisy
- ↑ UE wita 28 państwo członkowskie – Chorwację. Rada Unii Europejskiej. [dostęp 2013-07-01]. (pol.).
- ↑ Europeans and Their Languages. European Commission, 2006. [dostęp 2013-07-10]. (ang.).
Bibliografia
- Tamara Barriga: Języki i symbole Unii Europejskiej. UniaEuropejska.org, 2011-05-11. [dostęp 2011-10-31]. (pol.).