Kębłowice (województwo dolnośląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kębłowice
wieś
Ilustracja
Pałac z 1880 r. - końca XIX w.
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

wrocławski

Gmina

Kąty Wrocławskie

Liczba ludności (2022)

186[2]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

55-080[3]

Tablice rejestracyjne

DWR

SIMC

0874992

Położenie na mapie gminy Kąty Wrocławskie
Mapa konturowa gminy Kąty Wrocławskie, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kębłowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kębłowice”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kębłowice”
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego
Mapa konturowa powiatu wrocławskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kębłowice”
Ziemia51°05′14″N 16°51′04″E/51,087222 16,851111[1]

Kębłowice (niem. Kammelwitz, 1937–1945 Kammfeld[4]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kąty Wrocławskie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Wieś jest położona na Równinie Wrocławskiej, przy drodze powiatowej łączącej Skałkę i Krzeptów.

Trzy kilometry na południe przebiega linia kolejowa Wrocław-Jaworzyna Śląska, najbliższym przystankiem kolejowym jest Smolec.

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Wieś pierwszy raz wymieniono w dokumentach z 1245 jako Camblouici, a po 1289 Camblowo, w 1342 Kameliwitz, 1360 Kamelwicz, 1362 Kamilwitz, 1366 Cumbilwitz.

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Camblowitz[5][6].

W późniejszych latach, aż do 1937 funkcjonowała nazwa Kammelwitz, którą wówczas zmieniono na Kammfeld.

Historia wsi[edytuj | edytuj kod]

Fronton pałacu rodziny Jesdinsky z 1880

Do sekularyzacji przeprowadzonej w 1810 r. należała do wrocławskiej kapituły katedralnej. Następnie wsią i majątkiem zarządzało państwo, poprzez urząd königl. Rent Amt. Majątek został sprzedany, ale nie zachowały się zapisy kim był nabywca. Wiadomo, że 1830 właścicielką była Nanette Aschard, a w 1845 Lieutnant von Fehrentheil. Od połowy XIX majątek pozostaje w rękach rodziny Jesdinsky, pierwszym był Fredirich August, który w 1853 nabył Kammelwitz. Po 1867 własność przeszła na Leopolda Jesdinsky'ego, który wybudował istniejący do dziś pałac. Po śmierci Leopolda w 1867 majątek przejął jego syn Wilhelm, ale ponieważ w chwili śmierci ojca nie był pełnoletni toteż zarząd faktycznie czyniła jego matka Emilia z domu Lode. Bracia Wilhelma zarządzali sąsiednimi majątkami - Hans Samotworem (Romberg), a Walter Jarząbkowicami(Schriegwitz). Wilhelm ożenił się a następnie rozwiódł z Camillą z domu Becker, był on ostatnim właścicielem Kębłowic przed 1945. Wieś była znana z profesjonalnej hodowli koni i owiec. Do 1945 wieś podlegała powiatowi wrocławskiemu. Po przejęciu władzy przez polskie organy państwowe Kammelfeld zmienił nazwę na Kamilowice i znajdował się w powołanej do życia gminie Smolec. Po wkroczeniu Armii Czerwonej wojska zajęły pałac, w tutejszym folwarku gromadzono zagrabione okolicznym chłopom konie i bydło. Wyposażenie pałacu zostało zagarnięte i wywiezione na wschód. Dziedzic i jego pracownicy zostali zmuszeni do opuszczenia zespołu dworskiego i podjęcia pracy fizycznej. Pierwsi niemieccy mieszkańcy wsi opuścili swoje domy w 1947, ostatni wyjechali dopiero po 1950. W 1949 wojsko przekazało zabudowania dworskie wraz z pałacem nowo tworzonemu Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu. W 1950 Kamilowice zmieniły nazwę na Kębłowice i przynależność, ponieważ w miejsce gminy Smolec powstała gmina Kąty Wrocławskie. W latach 1950-1990 funkcjonował tu PGR podlegający stacji hodowli roślin w Sadkowie. Po 1990 przejęła go Agencja Nieruchomości Rolnych, która wydzierżawiła pałac i zabudowania osobie prywatnej, która nie inwestuje w dzierżawione nieruchomości[7].[niewiarygodne źródło?]

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[8]:

  • zespół pałacowy, z początku XIX w., przebudowany w drugiej połowie XIX w., obecnie w złym stanie technicznym:
    • pałac, opuszczony z lat 1880-82 o nietypowej bryle, posiadającej elementy wielu stylów. Piętrowy z dwupiętrowymi wieżyczkami na narożach ściany frontowej. W środkowej części dachu wieża z tarasem widokowym nakryta hełmem. Pałac znajduje się otoczeniu parku[9]
    • park krajobrazowy, 2 ha pozostałości, mocno zaniedbany

inne zabytki w zespole:

  • dwa budynki gospodarcze
  • spichlerz z przełomu XIX i XX wieku.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52162
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 453 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 grudnia 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55.)
  5. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  7. Eksploratorzy.pl, Kębłowice
  8. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 230. [dostęp 2012-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
  9. Okolice Wrocławia, część południowo-wschodnia, Studio Wydawnicze Plan, ISBN 83-60180-02-4

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]