Kłodawa (wieś w powiecie chojnickim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kłodawa
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

chojnicki

Gmina

Chojnice

Liczba ludności (2008)

329

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

89-632[2]

Tablice rejestracyjne

GCH

SIMC

0081582

Położenie na mapie gminy wiejskiej Chojnice
Mapa konturowa gminy wiejskiej Chojnice, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kłodawa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kłodawa”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kłodawa”
Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kłodawa”
Ziemia53°44′45″N 17°38′09″E/53,745833 17,635833[1]

Kłodawa (niem. Gr. Kladau vel Klodau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice. W skład sołectwa Kłodawa wchodzi również miejscowość Kłodawka.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bydgoskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 4 maja 1357 r.[3] W 1570 r. właścicielem wsi był Jerzy Lewald h. Rogala z Niemiec[4] (prawdopodobnie z przydomkiem „Powalski” – „Lewald-Powalski h. Rogala). W 1653 r. wieś w połowie należała do majątku w Jeziorach, zaś w połowie do Powałk. W tym też roku Kłodawę zamieszkiwało 8 gospodarzy (po czterech należących do majątków w Powałkach i Jeziorkach). W 1653 r. wizytator parafii w Nowej Cerkwi wspomina, że niegdyś Kłodawę zamieszkiwało 18 gospodarzy. 10 pozostałych, wolnych, gospodarstw zostało rozdzielonych pomiędzy 8 gospodarzy. Od tych ziem gospodarze nie płacili podatku w związku z czym proboszcz z Nowej Cerkwi wraz z dziedzinami z Powałk i Jeziorek dochodzili swych praw sądownie. Spór ten trwał jeszcze w 1695 r.[5] W 1662 roku dobra we wsi miał Melchior Kalkstein Stoliński poseł na sejm elekcyjny 1648[6] W 1682 r. wieś w połowie należała do Michała Kleista z Jeziorek (w innym miejscu prawdopodobnie błędny zapis „z Krajanek”)[7], zaś w drugiej połowie do Samuela Lewald – Powalskiego, sędziego ziemskiego człuchowskiego z Powałk[8]. Do I. poł. XVIII w. Kłodawa w części należała do rodziny Kleistów[9], zaś do 1749 r. w części do rodziny Powalskich[10]. 5 marca 1774 r. Kłodawę na powrót zamieszkiwało 18 gospodarzy. Byli nimi: Schultz Michał Pupel, Michał Jaszinski, Michał Nitzner, Wawrzyniec Pestka, Jan Kaleta, Jakub Dulek, Franciszek Kaletta, Stanisław Rostowski, Mateusz Nigmann, Stanisław Nitzner, Grzegorz (Jerzy – oryg. Georg) Domach; Franciszek Nigmann, Mateusz Kolatka, Jan Pestka, Ludwik Knitter, Mateusz Pestka i Krzysztof (Krystian – oryg. Christ) Wiese oraz Hirt Reosel (ten ostatni został wymieniony tylko w jednym z dwóch spisów i to bez numeru porządkowego)[11].

W 1883 r. w Kłodawie znajdowało się 50 budynków gospodarczych oraz 20 mieszkalnych, zamieszkiwanych przez 122 katolików i 18 ewangelików. Wtedy też istniała tam szkoła. Parafialnie wieś należała do Nowej Cerkwi (co najmniej od 1653 r.), zaś najbliższa poczta znajdowała się w Chojnicach[12]. W 1928 r. Kłodawę zamieszkiwały 252 osoby[13]. W szkole w tym roku pracowało 2 nauczycieli. Istniały trzy klasy. Uczęszczało do niej 107 uczniów, z czego 88 to katolickie dzieci ze wsi Zbieniny i Powałki[14].

 Zobacz też: Kłodawa.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54492
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 488 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. B.A. Dullek, Powstanie wsi, kościoła i parafii w Nowej Cerkwi k. Chojnic, [w:] Badania naukowe w świetle turbulentnego otoczenia. Gospodarka – Świat – Człowiek, Katowice 2017, s. 61; P. Panske, Handfesten der Komturei Schlochau, Danzing 1921, s. 76–78.
  4. P. Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 3, Gdańsk 2009, s. 52, 69..
  5. B.A. Dullek, Parafia w Nowej Cerkwi k. Chojnic w świetle akt wizytacyjnych z 1653, 1695 i 1744 r. [w:] Badania naukowe w świetle turbulentnego otoczenia. Gospodarka – Świat – Człowiek, Katowice 2017, s. 67–68.
  6. Andrzej Groth, Rejestr pogłównego generalnego z 1662 dla powiatów mirachowskiego, tucholskiego,człuchowskiego, 2013.
  7. S. Kętrzyński: Taryfy podatkowe ziem pruskich z r. 1682, red. S. Kętrzyński, w: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 5 (1901), s. 146..
  8. S. Kętrzyński: Taryfy podatkowe ziem pruskich z r. 1682, red. S. Kętrzyński, w: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. Fontes 5 (1901), s. 149..
  9. P. Pragert, Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 4, Gdańsk 2015, s. 119.
  10. P. Pragert, Herbarz szlachty kaszubskiej, t. 3, Gdańsk 2009, s. 136.
  11. Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, Der Kontributionskataster der Friderizianischen Landesaufnahme Westpreußens und des Netzedistrikts aus dem Jahre 1772/73 [sygnatura: II. HA, Abt. 9, Tit. XCIII Nr. 29 BD. 1.]
  12. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, red. F. Sulimierski,t. 4, Warszawa, s. 182.
  13. Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928, s. 207.
  14. Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928, s. 197, 206.