Komunistyczna Partia Białorusi (1996)
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
KPB |
| Lider | |
| Data założenia |
2 listopada 1996 |
| Adres siedziby |
ul. Cziczerina 21, Mińsk |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze | |
| Liczba członków |
6000 (2011) |
| Członkostwo międzynarodowe |
Związek Partii Komunistycznych - Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego |
| Barwy | |
| Obecni posłowie |
11/110
|
| Obecni senatorowie |
17/64
|
| Strona internetowa | |
Komunistyczna Partia Białorusi, KPB (biał. Камуністычная партыя Беларусі) – białoruska partia polityczna o profilu komunistycznym, założona w 1996. Partia uważa się za spadkobierczynię istniejącej do 1991 Komunistycznej Partii Białorusi rządzącej w BSRR. Obecnym przewodniczącym ugrupowania jest Aleksiej Sokoł[1], natomiast organem kierowniczym partii jest jej Komitet Centralny. Od 2019 KPB posiada 11 deputowanych w Izbie Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego oraz 17 deputowanych w Radzie Republiki Zgromadzenia Narodowego. Partia jest jedną z najważniejszych sił politycznych współczesnej Białorusi.
Historia[edytuj | edytuj kod]
7 grudnia 1991, po zawieszeniu działalności Komunistycznej Partii Białorusi przez Radę Najwyższą Białorusi, część działaczy komunistycznych powołała do życia nowe ugrupowanie polityczne Partię Komunistów Białorusi z Siarhiejem Kalakinem na czele. Partia kontynuowała tradycje ideowe swojej poprzedniczki, bazując na zasadach marksizmu i leninizmu[2]. W wyborach prezydenckich w 1994 kandydatem komunistów na najwyższy urząd był jeden z liderów partii – Wasil Nowikau. Władze partii w latach 1994–1995 popierały politykę prezydenta Alaksandra Łukaszenki (np. w kwestii przywrócenia radzieckich symboli państwowych). Z czasem jednak coraz bardziej się jej sprzeciwiały, w wyniku czego w 1996 doszło w partii do rozłamu. Część członków lojalnych wobec prezydenta odtworzyła Komunistyczną Partię Białorusi, podczas gdy PKB Kalakina przeszła do opozycji i stopniowo została zepchnięta na margines polityki przez Łukaszenkę.
Oficjalnie partia utworzona została 2 listopada 1996 roku, zarejestrowana 21 listopada 1996. Pomyślnie przeszła obowiązkową ponowną rejestrację 9 września 1999[3]. W wyborach parlamentarnych zdobywała kolejno następującą liczbę mandatów:
- wybory parlamentarne na Białorusi w 2000 roku – 6 mandatów;
- wybory parlamentarne na Białorusi w 2004 roku – 8 mandatów (5,99% głosów);
- wybory parlamentarne na Białorusi w 2008 roku – 6 mandatów.
Wybory w latach 2000, 2004[4] i 2008[5] zostały uznane przez OBWE za niedemokratyczne, zatem ich oficjalne wyniki nie muszą odzwierciedlać rzeczywistego poparcia dla partii w białoruskim społeczeństwie.
15 lipca 2006 KPB zaproponowała Partii Komunistów Białoruskiej ponowne zjednoczenie. Propozycja została odrzucona, ponieważ Kalakin uznał ją za spisek służb specjalnych mający na celu zniszczenie jego partii i osłabienie opozycji[6].
Podczas protestów w 2020 Komunistyczna Partia Białorusi wyraziła poparcie dla prezydenta Aleksandra Łukaszenki[7].
Program[edytuj | edytuj kod]
Deklarowanym celem partii jest orientacja społeczeństwa na socjalistyczną drogę rozwoju, wiodącą ku budowie społeczeństwa sprawiedliwości socjalnej, opartą na zasadach kolektywizmu, wolności i równości, występującą za władzą ludu; umocnienie białoruskiej państwowości; odnowienie na zasadach dobrowolności państwowego związku narodów wchodzących wcześniej w skład Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich[3].
W polityce zagranicznej partia zajmuje zdecydowanie prorosyjskie i proradzieckie stanowisko. Popiera wzmacnianie białorusko-rosyjskiego państwa związkowego i postuluje odbudowę na zasadach dobrowolności Związku Radzieckich Narodów[8]. W listopadzie 2004 przewodnicząca KPB, wraz z szefami innych partii i organizacji proprezydenckich, podpisała Odezwę do narodu rosyjskiego. W dokumencie tym wyrażono jednoznaczne poparcie dla integracji Republiki i Federacji Rosyjskiej, w ostrych słowach krytykując siły prozachodnie w kraju[9].
Zdaniem Ihara Lalkoua, partia we wszystkich aspektach życia społeczno-politycznego popiera stanowisko prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenki[10].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Алексей Николаевич СОКОЛ - Первый Секретарь Центрального Комитета КПБ [online], www.comparty.by [dostęp 2020-10-19] (ros.).
- ↑ Rafał Czachor, Proces kształtowania się systemu partyjnego w Republice Białoruś w latach 1991–1994, „Studia z Nauk Społecznych. Zeszyty Naukowe DWSPiT w Polkowicach”, nr 5, 2012, s.94
- ↑ a b Сведения о политических партиях, зарегистрированных в Республике Беларусь. Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Białorusi. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-22)]. (biał.).
- ↑ Republic of Belarus – Parliamentary Elections 17 October 2004 – OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report. Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka, 2004-12-09. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-18)]. (ang.).
- ↑ Belarus – Parliamentary Elections 28 September 2008 – OSCE/ODIHR Election Observation Mission Final Report. Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka, 2008-11-28. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-23)]. (ang.).
- ↑ Kalyakin: Merger of Communist Parties Is Belarusian Secret Services’ Invention. Karta'97, 2006-06-08. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. (ang.).
- ↑ Участие в митинге на площади Независимости [online], comparty.by [dostęp 2020-10-19] (ros.).
- ↑ Программа Коммунистической Партии Беларуси. Komunistyczna Partia Białorusi. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-23)]. (ros.).
- ↑ Белорусские общественные объединения приняли обращение к российской общественности. Diełowaja Pressa, 2004-11-17. [dostęp 2018-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-03)]. (ros.).
- ↑ Lalkou 2009 ↓, s. 127–136
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ihar Lalkou: UE w programach białoruskich partii politycznych. W: Pod redakcją Mariusza Maszkiewicza: Białoruś – w stronę zjednoczonej Europy. Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, 2009, s. 286. ISBN 978-83-61617-80-8.