Kalendarium historii Stanów Zjednoczonych
.jpg)
Kalendarium historii Stanów Zjednoczonych – uporządkowany chronologicznie, począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności, wykaz dat i wydarzeń z historii Stanów Zjednoczonych.
Czasy sprzed uzyskania niepodległości[edytuj | edytuj kod]
- 1565 – na Florydzie założono osadę San Augustino[1]
- 1607 – na wyspie Jamestown powstała pierwsza trwała osada, założona przez Anglików[2]
- 1620 – do tzw. Nowej Anglii dotarli purytańscy osadnicy[2]
- 1636 – założono Harvard College (obecnie Uniwersytet Harvarda)[2]
- 1693 – założono College of William & Mary w Williamsburgu[2]
- XVII w. – napływ Szwedów i Holendrów[2]
- pocz. XVIII w. – napływ Niemców, Irlandczyków i Szkotów[2]
- 1701 – założono Yale College (obecnie Uniwersytet Yale)[2]
- 1743 – w Filadelfii powstało Amerykańskie Towarzystwo Filozoficzne[2]
- 1746 – założono College of New Jersey (obecnie Uniwersytet w Princeton)[2]
- 1754 – założono King’s College (obecnie Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku)[2]
- 1770 – masakra bostońska[2]
- 1773 – wybuch buntu herbacianego (tzw. herbatka bostońska)[2]
Wojna o niepodległość[edytuj | edytuj kod]
- 1775 – wybuch wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych[3]
- 4 lipca 1776 – II Kongres Kontynentalny uchwalił Deklarację niepodległości Stanów Zjednoczonych[3]
- 17 października 1777 – Amerykanie odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Saratogą[3]
- 19 października 1781 – Amerykanie odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Yorktown, zakończono otwartą walkę[3]
- 3 września 1783 – w wyniku traktatu pokojowego zawartego w Paryżu, Stany Zjednoczone zostały uznane na całym świecie za niepodległe państwo[3]
Początki Stanów Zjednoczonych[edytuj | edytuj kod]
- 1787 – Kongres Kontynentalny uchwalił Konstytucję Stanów Zjednoczonych[3]
- 1789 – Konstytucja USA weszła w życie[2]
- 1791 – uzupełniono Konstytucję (Bill of Rights)[2]
- 1803 – Stany Zjednoczone kupiły od Francji Luizjanę[2]
- 1812-14 – wojna z Wielką Brytanią[2]
- 1819 – Stany Zjednoczone kupiły od Hiszpanii Florydę[2]
- 1823 – wprowadzono doktrynę Monroego[2]
- 1845 – Stany Zjednoczone zaanektowały Teksas[2]
- 1846–48 – w wyniku wojny amerykańsko-meksykańskiej Stany Zjednoczone przyłączyły do siebie Nowy Meksyk i Kalifornię[2]
- 1846 – Stany Zjednoczone i Wielka Brytania podzieliły Oregon i wytyczyły ostatecznie wspólną granicę[2]
- 1860 – wybory prezydenckie wygrał Abraham Lincoln[2]
- 1861–65 – wojna secesyjna pomiędzy uprzemysłowioną Północą pragnącą znieść niewolnictwo a rolniczym Południem chcącym utrzymać niewolnictwo. Wojnę wygrały stany północne[2]
- 1862 – wszedł w życie Homestead Act, który ożywił osadnictwo na zachodzie USA[2]
- 1863 – proklamacja emancypacji[2]
- 1865 – wprowadzono trzynastą poprawę do konstytucji[2]
- 1867 – Stany Zjednoczone kupiły od Rosji Alaskę[2]
- 1898 – Stany Zjednoczone anektowały Hawaje[2]
- 6 kwietnia 1917 – Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej po stronie ententy[2]
Okres międzywojenny[edytuj | edytuj kod]
- 1921 – Stany Zjednoczone zawarty traktaty z Niemcami, Austrią i Węgrami[2]
- 1921 – wprowadzono limity na przyjęcie imigrantów[2]
- 24 października 1929 – wybuch krachu na giełdzie w Nowym Jorku („czarny czwartek”)[2]
- 1929–32 – wielki kryzys[2]
- 1932 – wybory prezydenckie wygrał Franklin Delano Roosevelt[2]
- 1933 – Franklin Delano Roosevelt wprowadził politykę dobrego sąsiedztwa wobec Ameryki Łacińskiej[2]
- 1937–38 – kryzys gospodarczy[2]
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
- 4 listopada 1939 – Stany Zjednoczone wprowadziły prawo cash and carry zezwalające na handlem bronią z krajami, które walczyły przeciwko państwom Osi[2]
- 12 sierpnia 1941 – Stany Zjednoczone i Wielka Brytania podpisały Kartę Atlantycką[2]
- 7 grudnia 1941 – w wyniku ataku Japonii na Pearl Harbor, Stany Zjednoczone przystąpiły do II wojny światowej[2]
- 28 listopada–1 grudnia 1943 – Roosevelt wraz z Winstonem Churchillem i Józefem Stalinem spotkali się w Teheranie[4]
- 4–11 lutego 1945 – Roosevelt wraz z Churchillem i Stalinem uczestniczył w konferencji jałtańskiej[4]
- 17 lipca–2 sierpnia 1945 – Harry Truman wraz z Churchillem i Stalinem uczestniczył w konferencji poczdamskiej[4]
- 6 sierpnia 1945 – Stany Zjednoczone zrzuciły bombę atomową na Hirosimę[2]
- 9 sierpnia 1945 – Stany Zjednoczone zrzuciły bombę atomową na Nagasaki[2]
- 2 września 1945 – Japonia ogłosiła bezwarunkową kapitulację, kończąc tym samym II wojnę światową[2]
Zimna wojna[edytuj | edytuj kod]
- 1947 – Harry Truman ogłosił doktrynę, która inaugurowała politykę powstrzymywania komunizmu[2]
- 1949 – Stany Zjednoczone odegrały kluczową rolę w tworzeniu NATO[2]
- 1951 – w wyniku dwudziestej drugiej poprawki do konstytucji ograniczono liczbę kadencji prezydenckich do dwóch[2]
- 1951 – Stany Zjednoczone współtworzyły ANZUS[2]
- 1953–54 – kryzys gospodarczy[2]
- 1954 – w szkołach zniesiono segregację rasową[2]
- 1954 – Stany Zjednoczone współtworzyły SEATO[2]
- 1957–58 – kryzys gospodarczy[2]
- 1960 – w wyborach prezydenckich wygrał John F. Kennedy[2]
- 1961 – Stany Zjednoczone przeprowadziły nieudaną inwazję w Zatoce Świń[2]
- 1962 – wybuch kryzysu kubańskiego[2]
- 1968 – rozpoczęto rozmowy pokojowe w sprawie zakończenia wojny wietnamskiej[2]
- 1968 – działacz na rzecz równouprawnienia i zniesienia segregacji rasowej, Martin Luther King, został zamordowany[2]
- 1972 – Richard Nixon złożył wizytę w Chińskiej Republice Ludowej[2]
- 1972 – prezydent Richard Nixon wznowił negocjacje pokojowe w Paryżu w sprawie zakończenia wojny wietnamskiej[2]
- 1973 – zakończono wojnę wietnamską[2]
- 9 sierpnia 1974 – w wyniku afery Watergate, Richard Nixon jako pierwszy prezydent USA podał się do dymisji[2]
- 1979 – w wyniku ataku ZSRR na Afganistan, Jimmy Carter zakończył politykę odprężenia z ZSRR[2]
- 1980 – w wyniku braku porozumienia pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Iranem, Jimmy Carter przegrał wybory prezydenckie. Jego następcą został Ronald Reagan[2]
- 1981 – Ronald Reagan wprowadził nowy program gospodarczy[2]
- 1982 – rozpoczęto rozmowy w sprawie zredukowania broni strategicznej (START)[2]
- 1983 – zawieszono rozmowy w ramach START[2]
- 1983 – Ronald Reagan rozpoczął program SDI (Inicjatywa Obrony Strategicznej)[2]
- 1985 – wprowadzono doktrynę Reagana, która udzielała pomoc ruchom antykomunistycznym[2]
- 1985 – wznowiono rozmowy w ramach START[2]
- 1988 – republikanie wygrali wybory parlamentarne[2]
Historia współczesna[edytuj | edytuj kod]
- 1992 – w wyniku zaniedbania polityki krajowej, Bill Clinton pokonał w wyborach prezydenckich Busha[2]
- 2000 – w wyborach prezydenckich wygrał George W. Bush[2]
- 11 września 2001 – Al-Kaida przeprowadziła zamach na World Trade Center i Pentagon w wyniku którego zginęło prawie 3 tys. osób[2]
- październik–listopad 2001 – USA na czele koalicji antyterrorystycznej obaliła władzę Talibów w Afganistanie[2]
- marzec 2003 – Stany Zjednoczone, Polska, Australia i Wielka Brytania wysłały wojska do Iraku[2]
- listopad 2008 – wybory prezydenckie wygrał Barack Obama (pierwszy Afroamerykanin na tym stanowisku)[2]
- 2011 – Stany Zjednoczone wycofały wojska z Iraku[2]
- 2012 – Barack Obama wygrał po raz drugi wybory prezydenckie[2]
- 8 listopada 2016 – wybory prezydenckie wygrał Donald Trump[5]
- 12 czerwca 2018 – w Singapurze odbyło się pierwsze spotkanie przywódców Stanów Zjednoczonych i Korei Północnej Donalda Trumpa i Kim Dzong Una zakończone podpisaniem wstępnego porozumienia[6].
- listopad 2020 – wybory prezydenckie wygrał Joe Biden[7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych. historia.net.pl. [dostęp 2015-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-27)]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx Stany Zjednoczone. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-09-05].
- ↑ a b c d e f Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych – Konstytucja amerykańska. historia.azv.pl. [dostęp 2015-09-05]. (pol.).
- ↑ a b c Rosja. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-09-05].
- ↑ Donald Trump został prezydentem USA. Elektorzy nie zaskoczyli wyborców. wiadomosci.gazeta.pl, 2016-12-20. [dostęp 2017-08-11].
- ↑ Szczyt USA - Korea Północna. Kim Dżong Un i Donald Trump podpisali porozumienie. wyborcza.pl. [dostęp 2018-06-12].
- ↑ Longin Pastusiak: Prezydenci USA w XXI wieku. Warszawa: Bellona, 2022, s. 337. ISBN 978-83-11-16430-7.
| Ameryka Północna | |
|---|---|
| Ameryka Centralna | |
| Karaiby | |
| Ameryka Południowa |
