Kalendarium powstania warszawskiego – 31 sierpnia
| Kalendarium powstania warszawskiego | ||||||
| ||||||
| lipiec | ||||||
| 30 | ||||||
| 31 | ||||||
| sierpień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
| wrzesień | ||||||
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | |
| październik | ||||||
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
31 sierpnia, czwartek[edytuj | edytuj kod]
Próba przebicia korytarza: Bielańska – plac Bankowy – plac Żelaznej Bramy – Hale Mirowskie do Śródmieścia, który miał służyć ewakuacji ze Starówki. Natarcie rozpoczęło się około 4:00 rano. Nie przyniosło powodzenia, jedynie 2. kompania „Rudy” batalionu „Zośka”, dowodzona przez harcmistrza por. Andrzeja Romockiego „Morro” i część grupy kpt. Ryszarda Białousa „Jerzego”, przedarła się przez ogień nieprzyjaciela. Ukryli się w Bibliotece Zamoyskich, mniej więcej w połowie planowanej drogi.
Wskutek niemieckiego bombardowania, całkowitemu zniszczeniu uległy miejsca kwaterunku batalionu Chrobry I: Pasaż Simonsa oraz położony obok przy ul. Barokowej budynek szkoły powszechnej. Zgrupowanie zostało zdziesiątkowane – zginęło ponad trzysta osób, w tym 120 żołnierzy. Mimo to, pięćdziesięciu ocalałych żołnierzy batalionu zorganizowało dalszą obronę ruin pasażu.
Wydarzenie to opisał Miron Białoszewski w swoim „Pamiętniku z powstania warszawskiego”:
- Właśnie 31 sierpnia, jak się zaraz dowiedzieliśmy, Batalion „Chrobry”, ponad 200 ludzi, wrócił z akcji. Do siebie. Do piwnicy w Pasażu Simonsa (Nalewki przy Ogrodzie Krasińskich, dziś Bohaterów Getta). Wszyscy szybko się walnęli na swoje łóżka polowe i prycze. To znaczy nie tyle walnęli, ile zrobili ruch odchylania koca, żeby się położyć, i wtedy klops. Ocalało tylko czworo czy pięcioro. Ci też nie wiedzieli, chociaż przeżyli, kiedy – co – jak. Tyle że nagle bomby i się wali.
Podczas bombardowania w kościele Sakramentek zginął ksiądz Józef Archutowski. Tego dnia polegli także: Jan Kajus Andrzejewski, Czesław Nantel, Maria Dziak, Stefan Kowalewski, Ewaryst Jakubowski, Józef Hłasko, Włodzimierz Słubicki. W klasztorze przy Rynku Nowego Miasta poległa sakramentka Zofia Zuska (siostra Inocenta, ur. 7 lipca 1882) sanitariuszka działająca na Starym Mieście w szpitalu powstańczym[1]. Tego dnia, lub w dniach następnych, zmarła Irena Kołodziejska z 2. kompanii „Rudy”.
Z meldunku gen. Bora Komorowskiego do Londynu:
- Stare Miasto. Położenie krytyczne; dalsze trzymanie się wobec braku zaopatrzenia i olbrzymich strat – niemożliwe. Próba przebicia się naszych oddziałów do Śródmieścia przez plac Bankowy nie powiodła się.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 6. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy „Bellona”, Warszawa 2004. ISBN 83-11-09586-8.