Kalendarium powstania warszawskiego – 20 września

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kalendarium
powstania warszawskiego
lipiec
  30
31  
sierpień
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31  
wrzesień
  1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30  
październik
  1
2 3 4 5 6 7 8

20 września, środa[edytuj | edytuj kod]

Wycofanie dużej części sił polskich z Solca (Powiśla Czerniakowskiego). Bronili go żołnierze zgrupowania „Kryska”, „Radosława”, batalionów „Zośka” i „Parasol”. Część powstańców, wraz z żołnierzami 1. Armii Wojska Polskiego, przeprawiło się łodziami na Pragę. Natomiast ok. 200 AK-owców, w większości rannych, ze zgrupowania „Radosław” (d-ca ppłk. Jan Mazurkiewicz, ps. „Radosław”) w nocy z 19 na 20 września ewakuowało się kanałami na Mokotów. Dowództwo nad oddziałami powstańczymi na Czerniakowie objął kpt. Ryszard Białous ps. „Jerzy”, dowódca batalionu „Zośka” i pułku „Broda 53”.

Trwały zaciekłe walki przy ulicy Wilanowskiej. Ze zdobytych domów SS-mani Dirlewangera spędzili około 1000 osób do magazynów „Społem” przy ulicy Czerniakowskiej. Tam rozstrzelali wszystkich młodych mężczyzn i kobiety, którzy w ich ocenie mogli brać udział w powstaniu. Zginęła wówczas m.in. łączniczka Maria Cetys ps. „Szympans”[1].

W rejonie Frascati ciężko ranny został łącznik kompanii Bradla z baonu AK „Miłosz”, kpr. Zbigniew Kruszewski, ps. Jowisz[2].

Zginął Witold Modelski – najmłodszy kapral czasu wojny odznaczony Krzyżem Walecznych. Poległ NN Białorusin, strzelec o pseudonimie „Miszka”, który zbiegł z niewoli niemieckiej i walczył po stronie polskiej w II kompanii plutonu AL/PAL batalionu „Tur” w Zgrupowaniu „Kryska”[3]. Na Czerniakowie polegli harcmistrz, podporucznik Wiesław Krajewski oraz Maria Zielonka – dowódca plutonu w oddziale „Dysk”. Po 20 września zginął por. Jerzy Szypowski – dowódca I kompanii Zgrupowania „Leśnik”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Adam Borkiewicz, Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej, Instytut wydawniczy PAX, Warszawa 1969 r., s. 474.
  2. Powstańcze Biogramy - Zbigniew Kruszewski [online], www.1944.pl [dostęp 2023-03-31] (pol.).
  3. Dane według: Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, tom 6. Redaktor naukowy Piotr Rozwadowski. Dom Wydawniczy „Bellona”, Warszawa 2004. ISBN 83-11-09261-3.