Kamisese Mara

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamisese Mara
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 maja 1920
Lomaloma

Data i miejsce śmierci

18 kwietnia 2004
Suva

1. Premier Fidżi
Okres

od 1987
do 1992

Przynależność polityczna

Alliance Party

Następca

Sitiveni Rabuka

2. Prezydent Fidżi
Okres

od 16 grudnia 1993
do 29 maja 2000

Przynależność polityczna

Alliance Party

Poprzednik

Penaia Ganilau

Następca

Josefa Iloilo

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania) Kawaler Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Order of Dipomatic Service Merit I klasy (Korea Południowa) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Złoty Łańcuch Orderu Piusa IX Order Świętego Jana Jerozolimskiego (Wielka Brytania)

Kamisese Mara, właśc. ratu sir Kamisese Kapaiwai Tuimacilai Uluilakeba Mara (ur. 6 maja 1920 w Lomaloma, zm. 18 kwietnia 2004 w Suva) – fidżyjski polityk, prezydent i premier kraju.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1942 rozpoczął studia medyczne na uniwersytecie Otago w Nowej Zelandii, przerwał je jednak pod naciskiem stryjecznego dziada, Ratu Sir Lala Sukuna; starszy krewny, cieszący się uznaniem jako lider narodowy, widział w Kamisese jednego ze swoich następców i zalecił mu studia historyczne na Oxfordzie (ukończone w 1949). Mara podyplomowo studiował również ekonomię (1961-1962); w 1973 otrzymał doktorat honorowy z prawa Uniwersytetu Otago.

9 września 1950 poślubił Adi Lady Lala Mare, pochodzącą z wodzowskiej rodziny, aktywną w polityce i działalności publicznej Fidżi.

Od 1950 Mara pracował w służbie państwowej; w 1953 został wybrany do Rady Legislacyjnej (jako jeden z czterech rdzennych mieszkańców Fidżi), od 1959 członek Rady Wykonawczej (formalnie doradca gubernatora generalnego, faktycznie minister; zajmował się sprawami biznesu i zasobów naturalnych). Na początku lat 60. założył Alliance Party, która uzyskała większość w wyborach w 1963 i 1968.

W 1967, w ramach transformacji systemowych Fidżi, został pierwszym szefem rządu (objął także tekę ministra spraw zagranicznych). Brał aktywny udział w negocjacjach z rządem brytyjskim, których efektem było ogłoszenie niepodległości Fidżi 10 października 1970.

W niepodległym państwie pozostał premierem; utrzymał większość parlamentarną w 1972 z Alliance Party, a także stanowisko szefa rządu po nieznacznej porażce, kryzysie konstytucyjnym i wreszcie powtórnych wyborach w 1977. Poprowadził także partię do sukcesu w 1982; w 1987 większość uzyskała koalicja pod kierownictwem Timoci Bavadry. Mara powrócił jednak do władzy jeszcze w 1987, kiedy Bavadre odsunął wojskowy przewrót Sitiveni Rabuki. Ostatecznie Mara zakończył pracę na stanowisku premiera w 1992.

W czerwcu 1992 został mianowany wiceprezydentem, wkrótce – ze względu na stan zdrowia prezydenta Ratu Sir Penaia Ganilau – przejął jego obowiązki; po śmierci prezydenta w grudniu 1993 został oficjalnie wybrany przez Wielką Radę Wodzów na prezydenta Fidżi.

Został zmuszony do ustąpienia z urzędu prezydenta w maju 2000; po nieudanym przewrocie George Speighta władze w celu opanowania sytuacji przejęło wojsko pod kierownictwem generała Franka Bainimaramy (prezydentem został później Josefa Iloilo, wiceprezydent przy osobie Mary). W 2001 Mara oskarżył o odpowiedzialność za zamach Speighta Bainimarame oraz dawnego lidera przewrotu wojskowego, Rabuke.

Po odsunięciu od władzy pozostał do końca życia członkiem Wielkiej Rady Wodzów.