Karel Doorman
| |
 kontradmirał
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1906–1942 |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Karel Willem Frederik Marie Doorman (ur. 23 kwietnia 1889 w Utrechcie, zm. 28 lutego 1942 na Morzu Jawajskim) – holenderski kontradmirał.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Stopień oficerski otrzymał 24 sierpnia 1910 r. Do tego czasu służył na różnych okrętach, m.in. na obszarze Dalekiego Wschodu. W sierpniu 1915 r. rozpoczął służbę w dywizjonie lotniczym marynarki wojennej, stacjonującym w Soesterbergu. W 1921 r. dołączył do grona wykładowców wyższej szkoły marynarki w Hadze. W następnych latach służył w departamencie marynarki w Batawii, w sztabie marynarki w Hadze, na pokładzie pancernika obrony wybrzeża "De Zeven Provinciën" oraz na różnych krążownikach i niszczycielach.
Pomiędzy 17 sierpnia 1938 r. a 16 maja 1940 r. służył w dowództwie holenderskich sił morskich w Indiach Wschodnich, w 1940 r. uzyskał awans do stopnia kontradmirała (hol. schout-bij-nacht) i objął dowództwo holenderskiej eskadry na Wschodzie. W lutym 1942 r. został mianowany dowódcą zespołu uderzeniowego (ang. Striking Force) grupy ABDA (skrót od angielskich nazw sprzymierzonych państw), w której skład wchodziły okręty amerykańskie, brytyjskie, holenderskie oraz australijskie i którego zadaniem było przeciwdziałanie japońskiej inwazji na wyspy archipelagu Małe Wyspy Sundajskie. W skład dowodzonych przez niego sił wchodziło kilka krążowników (w tym ciężkie USS "Houston" (CA-30) i HMS "Exeter") oraz niszczycieli, a flagowym okrętem został lekki krążownik "De Ruyter".
Karel Doorman dowodził siłami ABDA niespełna miesiąc. Najpierw poniósł porażkę w bitwie w cieśninie Badung, gdzie przeważające siły alianckie nie zdołały przeszkodzić Japończykom w opanowaniu lotniska na Bali, a następnie klęskę w bitwie na Morzu Jawajskim, w której Zespół Uderzeniowy ABDA przestał istnieć, a sam kontradmirał poniósł śmierć w zatopionym okręcie flagowym[1].
Nazwisko Doormana nosiły trzy okręty Holenderskiej Marynarki Wojennej:
- HNLMS "Karel Doorman" (QH1) (oryginalnie HMS "Nairana") – pierwszy holenderski lotniskowiec,
- HNLMS "Karel Doorman" (R81) (oryginalnie HMS "Venerable") – lotniskowiec typu Colossus,
- HNLMS "Karel Doorman" (F827) – fregata typu Karel Doorman.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Oficerski Orderu Wojskowego Wilhelma – 21 sierpnia 1941[2]
- Krzyż Kawalerski Orderu Lwa Niderlandzkiego – 5 czerwca 1942[2]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 9145 –17 października 1942[2]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 111.
- ↑ a b c Doorman, Karel Willem Frederik Marie - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-12-20].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rear-Admiral Karel W.F.M. Doorman. dutcheastindies.webs.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-08)]. (ang.)