Karl Gölsdorf

Karl Gölsdorf
Data i miejsce urodzenia	8 czerwca 1861 ; Wiedeń
Data i miejsce śmierci	18 marca 1916 ; Wolfsbergkogel
Zawód, zajęcie	inżynier, konstruktor lokomotyw
	Multimedia w Wikimedia Commons

Karl Gölsdorf (ur. 8 czerwca 1861 w Wiedniu, zm. 18 marca 1916 w Wolfsbergkogel koło Semmering) – austriacki inżynier, projektant lokomotyw i silników.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Karl Gölsdorf był synem Louisa Adolfa Gölsdorfa (1837–1911) – inżyniera i konstruktora lokomotyw^[1].

Ukończył studia na Uniwersytecie Technicznym w Wiedniu, po czym pracował w fabryce maszyn Kolei Państwowych (1884–1891)^[1]. W 1891 roku został urzędnikiem kolejowym. Od 1896 roku aż do śmierci pracował w ministerstwie kolei żelaznych, kolejno jako nadradca budowlany (niem. Oberbaurat) (1906), radca ministerialny (nim. Ministerialrat) (1909) i kierownik sekcji (niem. Sektionschef)^[1]. Kiedy Gölsdorf zostawał urzędnikiem, koleje miały wiele lokomotyw, jednak o niewielkiej mocy. Gölsdorf zaprojektował 46 serii, przy czym niektóre z nich stanowiły kolejne przełomy w rozwoju inżynierii mechanicznej^[1]. Jego pierwszym osiągnięciem było zbudowanie nowych urządzeń doprowadzających parę dla lokomotyw wykorzystujących maszynę parową potrójnego rozprężania^[1]. W 1895 roku Gölsdorf zbudował szybką lokomotywę rozwijającą prędkość maksymalną 110 km na godzinę^[1]. Na podstawie prac inżyniera-konstruktora z fabryki Kraussa w Monachium – Richarda von Helmholtza skonstruował przesuwną oś wiązaną tzw. oś Gölsdorfa^[1]^[2]. Rozwiązanie to stało się szybko standardem w konstrukcji lokomotyw. Gölsdorf był twórcą wielu austriackich parowozów m.in. Tw11, Ol12 i Tw12. W 1910 roku Uniwersytet Techniczny w Hanowerze nadał Gölsdorfowi tytuł doktora honoris causa^[1]. Gölsdorf zmarł 17 marca 1916 w Wolfsbergkogel koło Semmering^[1].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Wybór za Neue Deutsche Biographie^[1]:

Lokomotivbau w Geschichte der Eisenbahnen der Österreicher-Ungarischer Monarchie II, 1898, s. 423–490
Lokomotiv- und Wagenbau w Geschichte der Eisenbahnen der Österreicher-Ungarischer Monarchie VI, 1908, s. 285–348
Mitarbeiter: Die Eisenbahntechnik der Gegenwart, v. A. Blum, A. v. Borries, G. Barckhausen, 1897

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Paul Mechtler: Gölsdorf, Karl. W: Neue Deutsche Biographie – wydanie on-line. T. 4. 1959, s. 517. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).
↑ Gölsdorf, Karl (1861-1916), Lokomotivkonstrukteur und Verwaltungsbeamter. W: ÖBL 1815–1950 – wydanie on-line. T. 2. Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, 1957, s. 16. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Hans Steffan: Dr. Ing. h.c. Karl Gölsdorf †, Die Lokomotive, April 1916, S. 69 ff., Wien 1916 [1]
Richard Spiro: Die Gölsdorf-Sammlung im Deutschen Museum in München, Die Lokomotive, Dezember 1926, S. 227–229, Wien 1926 [2]

[NDB-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Paul Mechtler: Gölsdorf, Karl. W: Neue Deutsche Biographie – wydanie on-line. T. 4. 1959, s. 517. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).

[OEBL17-2] Gölsdorf, Karl (1861-1916), Lokomotivkonstrukteur und Verwaltungsbeamter. W: ÖBL 1815–1950 – wydanie on-line. T. 2. Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, 1957, s. 16. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).

[1]

[2]