Starostowie małogoscy
Kasztelanowie i starostowie małogoscy od XIII wieku do czasów wojen napoleońskich. Wzmianki o pierwszych kasztelanach małogoskich pochodzą z XIII wieku. Około roku 1243 wcielono kasztelanię małogoską do ziemi sandomierskiej. Około połowy XIV wieku, z chwilą przeniesienia władz administracyjnych do Chęcin Małogoszcz utracił swą rangę i aż do roku 1796 wchodził w skład powiatu chęcińskiego, będąc siedzibą starostwa niegrodowego. Pierwszym starostą małogoskim był późniejszy miecznik krakowski Zyndram z Maszkowic herbu Słońce. Rezydencja starosty małogoskiego niegrodowego znajdowała się w Cieślach[1]. Około 1638 roku starosta małogoski Samuel z Brzezia Lanckoroński wzniósł nowy dwór i utrzymywał w Cieślach chorągiew jazdy[2].
- Dobiesz, Dobiesław herbu Odrowąż 1224-1227[3]
- Mirosław herbu Lubowla 1229-1231
- Zdzisław 1239
- Przybysław 1246-1250
- Wojsław herbu Półkozic 1256
- Mikołaj herbu Zadora 1259-1263[4]
- Boksza 1270-1275
- Piotr Bogumiłowic 1282-1284
- Marcin 1286-1290
- Piotr z Mokrska herbu Jelita 1306-1310
- Dobiesław 1316-1325
- Stanisław Jelitko z Mokrska herbu Jelita 1354-1371
- Pietrasz(Piotr) z Korytnicy herbu Jelita 1373-1388
- Strasz z Białaczowa, Kościelnik herbu Odrowąż 1391-1407
- Grot z Jankowic herbu Rawicz 1411-1425
- Paweł, Paszek Złodziej z Biskupic herbu Niesobia 1426
- Stanisław Ligęza z Gorzyc, Przecławia herbu Półkozic 1439-1459
- Jakub z Dębna, Dembiński herbu Odrowąż 1460
- Mikołaj Róża z Borszowic herbu Poraj 1462-1468[5]
- Zbigniew Bąk z Bąkowej Góry, Grodkowic herbu Zadora 1462-1467
- Andrzej z Tęczyna Tęczyński 1468-1474
- Jan Sienieński z Sienna i Oleska herbu Dębno 1478-1506
- Jan Oleśnicki herbu Dębno 1506-1512
- Adam Drzewicki herbu Ciołek 1515
- Wiktor Sienieński herbu Dębno 1515-1530
- Stanisław Spinek herbu Prus I 1530-1531
- Piotr Zborowski herbu Jastrzębiec 1531-1548
- Jan Leżeński herbu Nałęcz 1549-1563
- Jan Tarło ze Szczekarzowic herbu Topór 1563-1565
- Hieronim Modliszewski herbu Łabędź 1565-1567
- Krzysztof Lanckoroński herbu Zadora 1567-1589
- Andrzej Firlej herbu Lewart 1589-1590
- Sebastian Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża 1591-1598
- Mikołaj Oleśnicki z Bochotnicy herbu Dębno 1598-1609
- Jan Zbigniew Ossoliński herbu Topór 1603[6]
- Jan Stanisław Lasocki herbu Dołęga 1611-1619
- Jan Baranowski herbu Jastrzębiec 1619-1624
- Jerzy Kochanowski herbu Korwin 1625-1633
- Sebastian Wołucki herbu Rawicz 1633-1645
- Mikołaj Chlewicki herbu Odrowąż 1654-1661
- Stanisław Skarszewski herbu Leszczyc 1661-1667
- Aleksander Derszniak herbu Korczak 1668-1684
- Jan Franciszek Lipski herbu Łada 1689-1694
- Mikołaj Krasiński herbu Ślepowron 1694-1706
- Antoni Czermiński herbu Wieniawa 1706-1729
- Teodor Konstanty Orzechowski Biberstein herbu Rogala 1729-1730
- Stanisław Rupniewski herbu Szreniawa 1730-1763
- Adam Zygmunt Pełka herbu Radwan 1764-1777
- Paweł Chościak Popiel herbu Sulima 1777-1784
- Józef Sołtyk herbu własnego 1784-1786
- Kajetan Bystrzanowski herbu Starykoń 1786 zm. 1807 ostatni kasztelan małogoski. Ma tablicę epitafijną na murze stacji Męki Pańskiej przy kościele oo. Reformatów w Krakowie.
- Zyndram z Maszkowic herbu Słońce 1401
- Mikołaj Słąka z Ławszowa i Rudki herbu Kopaszyna 1440
- Piotr Słąka z Ławszowa i Rudki herbu Kopaszyna 1455-1497
- Piotr i Mikołaj Słąka herbu Kopaszyna 1504-1505
- Jan Bochotnicki herbu Dębno 1505
- Słąkowie 1508-1522
- Jasiński i żona jego Anna przed 1535
- Katarzyna Słupska 1535
- Wacław Słupski herbu Jelita 1537
- Marcin Zborowski herbu Jastrzębiec podczaszy królewski 1537
- Piotr Zborowski herbu Jastrzębiec 1545
- Stanisław Sobek z Sulejowa (wł. z Sułowa) herbu Brochwicz 1551-1569
- Piotr Kłoczewski (Kłoczowski) z Kłoczewa herbu Rawicz 1569-1580
- Anna Kłoczewska (Kłoczowska) 1580-1601, przywilej króla Stefan Batorego
- Kacper Oborski z Kuflewa herbu Roch 1598 – zm. 1600
- Hieronim Dembiński z Dembian herbu Rawicz 1601-1604
- Krzysztof Kochanowski herbu Korwin 1604-1615
- Jan Świętosławski herbu Rola 1616-1618
- Samuel Lanckoroński z Brzezia herbu Zadora 1618-1638
- Stanisław Lanckoroński herbu Zadora 1638-1650[8]
- Jan i Katarzyna Szumińscy 1651-1659
- Andrzej Rej z Nagłowic herbu Oksza 1659-1661
- Jan Andrzej Morsztyn herbu Leliwa 1660
- Teofila Rej z Raciborska 1661-1662
- Aleksander Derszniak z Rokitnicy herbu Korczak 1664-1668
- Bogusław Rej z Nagłowic herbu Oksza 1673-1685
- Stanisław Tęgoborski herbu Szreniawa z Krzyżem 1685-1715
- Remigian Kucharski herbu Korab 1715-1726
- Józefat Szaniawski herbu Junosza 1726-1740[9]
- Felicjan Konstanty Szaniawski herbu Junosza 1742-1775
- Stanisław Szaniawski herbu Junosza 1789-1808 ostatni starosta niegrodowy małogoski
Przypisy
- ↑ SPPP, t.II, nr 787
- ↑ Kasper Niesiecki, t.III, s.28
- ↑ Daty są datami sprawowania urzędu przez te osoby
- ↑ Mikołaj był synem komesa Chociemira z rodu Zadorów. W latach 1243-1263 piastował kolejno urzędy kasztelana bieckiego, kasztelana lubelskiego i kasztelana małogojskiego. Por. S. Cynarski, Dzieje rodu Lanckorońskich z Brzezia, PWN, Warszawa-Kraków 1996, s. 33
- ↑ Daty wystawienia Mikołaja Róży na urzędzie kasztelana małogoskiego pokrywają się z okresem, kiedy z tymże tytułem wymieniony był Zbigniew Bąk z Bąkowej Góry
- ↑ Nominację na kasztelana małogoskiego wystawiono z datą 9 października 1603. Urzędu tego J. Zb. Ossoliński nie zdążył zapewne objąć, gdyż już 26 listopada tego roku został mianowany kasztelanem żarnowskim. Por. Polski Słownik Biograficzny, tom XXIV, s. 429
- ↑ Por. E. Kosik, Starostwo niegrodowe małogoskie od XV do końca XVIII, "Studia Historyczne", R. 19, 1976, z.4, s. 520 i nn.
- ↑ Stanisław Lanckoroński, syn Samuela, starostwo małogoskie otrzymał dzięki cesji matki. W 1624 Samuel Lanckoroński otrzymał dla swej żony, Zofii Firlej z Dąbrowicy, prawo wspólności na starostwie małogoskim. Por. S. Cynarski, Dzieje rodu Lanckorońskich z Brzezia, PWN, Warszawa-Kraków 1996, s. 165; E. Kosik, Starostwo niegrodowe małogoskie od XV do końca XVIII, "Studia Historyczne", R. 19, 1976, z.4, s. 522
- ↑ Epitafium Józefata Szaniawskiego, wykonane z czarnego marmuru znajduje się w kościele pw. św. Stanisława w Sobkowie. Ma ono formę barokowego kartusza z herbem Junosza.
Warto przeczytać
- Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006.
- Michał Rawita-Witanowski Dawny powiat chęciński, Kielce 2002.