Kazimierz Bross

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kazimierz Bross (ur. 4 lutego 1894 w Witkowie k. Gniezna[1], zaginął 1939?) – lekarz, wydawca czasopism.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie nauczyciela Konstantego i Heleny z domu Knast[1][2]. Miał dwie siostry i czterech braci. Stanisław Bross (ur. 17 pażdzernika 1895 w Witkowie; zm. 1982) był księdzem infułatem, więźniem obozu koncentracyjnego w Dachau, ordynariuszem Archidiecezji Gnieźnieńskiej w okresie więzienia Stefana Wyszyńskiego, którego był sekretarzem; Stefan Bross (1898–1945) był doktorem nauk weterynaryjnych, więziony w obozie w Stutthofie, zmarł wkrótce po jego opuszczeniu; Marian Bross (ur. 2 października 1900 w Witkowie, zm. 1940) był powstańcem wielkopolskim, podporucznikiem rezerwy piechoty Wojska Polskiego, adwokatem, notariuszem a do 1939 wiceburmistrzem Żnina, prawdopodobnie został zamordowany w Katyniu. Wiktor Bross (ur. 9 sierpnia 1903 w Witkowie, zm. 19 stycznia 1994 w Katowicach) był profesorem doktorem habilitowanym medycyny, chirurgiem[3].

Po ukończeniu gimnazjum w Gnieźnie studiował medycynę we Wrocławiu, Monachium i Berlinie, gdzie uzyskał doktorat. Podczas studiów zaangażował się w działalność tajnych organizacji młodzieżowych, tzw. Grup Narodowych. Po powrocie do Polski w 1918 wziął udział w powstaniu wielkopolskim (w walkach na terenie Opalenicy, Nowego Tomyśla i Zbąszynia)[2]. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej ponownie został powołany do wojska jako lekarz porucznik i wysłany na front wschodni do pułku ułanów do Bobrujska, a potem do Mińska Mazowieckiego, gdzie pracował w szpitalu PCK. Na krótko wyjechał następnie do Berlina i Pragi, by po powrocie osiąść w Poznaniu. Został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i współpracownikiem czasopisma „Nowiny Lekarskie”, w którego komitecie redaktorskim zasiadał od stycznia 1921 do marca 1922[2].

Dzięki jego zdolnościom organizacyjnym i towarzyskim powstały tzw. poznańskie wieczory lekarskie: regularne zgromadził poznańskich lekarzy praktyków. Wygłaszane na spotkaniach referaty, przeznaczone były przede wszystkim dla lekarzy praktyków[2]. Wiele z nich miało dużą wartość naukową i w oparciu o nie powstało czasopismo „Medycyna Praktyczna”, które Bross redagował i wydawał od 1927 do 1939 roku. Początkowo miesięcznik, później dwutygodnik, cieszył się wśród lekarzy w całej Polsce dużym powodzeniem[2]. Bross założył też ściśle naukowe czasopismo „Patologia” (1930–1938). Oprócz pracy redaktorskiej i wydawniczej, Kazimierz Bross napisał też kilkadziesiąt prac z zakresu patologii ogólnej, anatomii patologicznej, interny, zagadnień społeczno–lekarskich i zawodowych, oraz Przyczynki do historii powstania wielkopolskiego (1935)[2]. W działaniach swoich nie ograniczał się do kraju - był wielkim zwolennikiem przyjaźni polsko–czechosłowackiej i współzałożycielem Francuskiego Towarzystwa Hematologicznego (Societe d'Hematologie Francaise)[4].

W sierpniu 1939 został powołany do wojska. Przebywał w Grudziądzu, potem był jeszcze w Bydgoszczy i Inowrocławiu, a następnie zaginął bez wieści[2].

Od 16 września 1918 był żonaty Janiną Panieńską (ur. 1896)[1], lekarką[2].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jedna z ulic Poznania nosi imię Kazimirza Brossa.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 74.
  2. a b c d e f g h Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 81.
  3. Michał Damazyn, Nie-ordynariusz gnieźnieński Stanisław Bross, „Roczniki Teologiczne”, 64 (4), 2017, s. 133–156, DOI10.18290/rt.2017.64.4-7 [dostęp 2022-07-23].
  4. Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 82.
  5. M.P. z 1928 r. nr 297, poz. 732 „za zasługi, położone w powstaniu Wielkopolskiem”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski Słownik Biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 81–82. ISBN 83-01-02722-3.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]