Kazimierz Pruszkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Mieczysław Pruszkowski
Ilustracja
Kazimierz Pruszkowski (<1934)
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1899
Żaczki

Data i miejsce śmierci

1 października 1969
Wejherowo

Przebieg służby
Lata służby

1916–1945

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Morski Batalion Strzelców
1 Morski Pułk Strzelców

Stanowiska

dowódca batalionu piechoty
kwatermistrz pułku
dowódca pułku piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Kazimierz Mieczysław Pruszkowski (ur. 21 kwietnia 1897[1] w Żaczkach pow. Łęczyca[2], zm. 1 października 1969 w Wejherowie[3]) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po maturze wstąpił do wojska, od listopada 1916 roku służył w 3 pułku piechoty Legionów Polskich[4]. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej przydzielony został do 7 pułku piechoty Legionów, w szeregach, którego walczył z bolszewikami[5].

Po zakończeniu działań wojennych służbę pełnił w 23 pułku piechoty[5], a następnie w 11 pułku piechoty w Tarnowskich Górach[5][6][7][8] i Szkole Podchorążych Piechoty Rezerwy w Rawie Ruskiej. W 1932 roku powrócił do 7 pp Leg. w Chełmie[9][5]. 7 czerwca 1934 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy batalionu na stanowisko kwatermistrza[10].

14 lutego 1938 objął dowództwo 1 Morskiego Batalionu Strzelców w Wejherowie. Zastał jednostkę dobrze wyszkoloną i z doborową kadrą. 24 sierpnia 1939 roku, po przeprowadzeniu mobilizacji, objął dowództwo 1 Morskiego Pułku Strzelców. Przygotowania do obrony natrafiają na formalnoprawne bariery zabraniające wchodzenia z robotami ziemnymi na pola uprawne oraz pozyskiwanie drewna na budowę schronów i okopów. Z pomocą przychodzą burmistrz Wejherowa Teodor Bolduan i wójt gminy Wejherowo Łakomy oraz nadleśniczy inż. Roman Kuniewski (wszyscy zamordowani przez Niemców). Należało też ubezpieczyć się przed ewentualnym uderzeniem nieprzyjaciela oraz infiltracją dywersantów zewnętrznych i przed piątą kolumną. Niemiecki atak w dniu 1 września nie zaskoczył dowódcy 1 MPS. System obronny okazał się dla nieprzyjaciela trudny do sforsowania. W siódmym dniu działań wojennych ppłk Pruszkowski zdał sobie sprawę, że trzeba będzie Wejherowo opuścić. 8 września o godzinie 20 wydaje rozkaz wycofania się. W dniach 10–19 września osłabiony pułk uczestniczy w bohaterskiej obronie Kępy Oksywskiej, stanowiąc wciąż ważny trzon Lądowej Obrony Wybrzeża, dowodzonej przez płk. Stanisława Dąbka. Po zakończeniu walk dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w Oflagu II A Prenzlau (okręg Neubrandenburg), a potem w Oflagu II C Woldenberg (Dobiegniew, Lubuskie).

Po powrocie z obozu jenieckiego w 1945 roku objął gospodarstwo rolne we wsi Stara Wiśniewka k. Złotowa. W 1956 roku przeniósł się do Wejherowa, gdzie wiele czasu poświęcił pracy społecznej w środowisku kombatanckim. Współpracował z Wojskowym Instytutem Historycznym. Razem z Władysławą Gadą i innymi kombatantami przeprowadził identyfikację mogił żołnierzy 1 MPS, doprowadził do ich upamiętnienia na cmentarzu w Białej i w kwaterze wojskowej na wejherowskim Cmentarzu Starym.

Zmarł 1 października 1969 roku[11]. Spoczął na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni wśród swoich żołnierzy.

Grób Kazimierza Pruszkowskiego na Cmentarzu Obrońców Wybrzeża

Awanse[edytuj | edytuj kod]

  • kapral – 1917
  • podporucznik – 1920
  • porucznik – zweryfikowany w 1922 roku ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku
  • kapitan – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 87. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty[12]
  • major – 18 grudnia 1931 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 27. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty[13]
  • podpułkownik – 19 marca 1939
  • pułkownik – 1957

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Pułkownik Kazimierz Pruszkowski był patronem 11 Pułku Łączności Marynarki Wojennej w Wejherowie (1994–2007) i Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej w Wejherowie (2008–2014), a od 9 grudnia 2014 roku jest patronem Batalionu Dowodzenia Marynarki Wojennej w Wejherowie[18].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 28, sprostowano imiona i datę urodzenia z „Kazimierz ur. 24 kwietnia 1897 roku” na „Kazimierz Mieczysław ur. 23 maja 1899 roku”.
  2. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. Batalion dowodzenia MW: Patron [online], archiwum-bdowmw.wp.mil.pl [dostęp 2020-08-18].
  4. Kolekcja VM ↓, s. 3.
  5. a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 155, 425.
  7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 147, 368.
  8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 27, 206, 1098.
  9. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39, 537.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 150.
  11. Dziennik Bałtycki nr 235 z 3.10.1969 r.
  12. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 131 z 17.12.1924 r.
  13. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 18.12.1931 r.
  14. Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820
  15. M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  16. M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  17. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6.08.1929 r., s. 241.
  18. Decyzja Nr 481/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji i sztandaru przeformowanego Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej oraz nadania patrona Batalionowi Dowodzenia Marynarki Wojennej, Dziennik Urzędowy MON z 10 grudnia 2014 roku, poz. 383.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]