Kazimierz Zimmermann
 Kazimierz Zimmermann w todze | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
25 stycznia 1867 lub 24 stycznia 1874 |
| Data i miejsce śmierci |
6 kwietnia 1925 |
| Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego | |
| Okres sprawowania |
1924–1925 |
| Wyznanie |
Katolickie |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Prezbiterat |
1897 |
Kazimierz Zimmermann (ur. 25 stycznia 1867 lub 24 stycznia 1874 w Trzemesznie, zm. 6 kwietnia 1925 w Krakowie) – polski ksiądz katolicki, teolog, ekonomista, teoretyk myśli chrześcijańsko-społecznej, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.
b.jpg)
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Działalność w Wielkopolsce[edytuj | edytuj kod]
Jego przodkowie przybyli do Polski w latach trzydziestych XIX wieku z Niemiec. Był synem Jana (doktora medycyny i powstańca) oraz wnukiem Augustyna, profesora gimnazjum w Trzemesznie. Matką Kazimierza była Helena z domu Skarbek-Malczewska, córka Adolfa Skarbka-Malczewskiego, właściciela dóbr Kruchowo.
Urodził się 25 stycznia 1867 lub 24 stycznia 1874 w Trzemesznie[1][2]. Absolwent Gimnazjum św. Marii Magdaleny[2]. Odbył studia teologiczne w Gnieźnie, Poznaniu i Würzburgu[2]. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1897 i podjął pracę w Poznaniu jako prebendarz kościoła podominikańskiego. Był też wikarym w Trzemeńcu i administratorem w Tarnowie[2]. W 1902 został kanonikiem, a później także prałatem-kustoszem Kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Od 1903 przez cztery lata odbywał studia ekonomii politycznej w Monachium[2].
Pracował też aktywnie w redakcjach Księgarni św. Wojciecha w Poznaniu i oraz Dziennika Poznańskiego. W latach 1902–1903 i 1907-1910 był redaktorem czasopisma Ruch Chrześcijańsko-Społeczny.
W 1900 został członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, pełniąc w nim do 1903 funkcję sekretarza Wydziału Historyczno-Literackiego. Po roku 1907 został członkiem komisji powołanej przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, dla reaktywowania Wydziału Prawniczo-Ekonomicznego, przy tymże towarzystwie.
Współpracował z ruchem katolicko-społecznym w Europie Zachodniej, znał także działalność Wilhelma Emmanuela Kettelera oraz ruchu haidzkiego, pozostał w bliskim związku z ruchem społeczno-gospodarczym zapoczątkowanym przez Karola Marcinkowskiego i ks. Augustyna Szamarzewskiego, a kontynuowanym przez ks. Piotra Wawrzyniaka. Był także ściśle związany z działalnością społeczną abpa Floriana Stablewskiego.
Działalność w Krakowie i Wilnie[edytuj | edytuj kod]
W 1908 objął powstałą na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego Katedrę Chrześcijańskich Nauk Społecznych. We wrześniu 1910 został profesurem zwyczajnym nauk chrześcijańsko-społecznych w UJ[2]. Jego obecność na uczelni i wykłady z „socjologii chrześcijańskiej” wywołały sprzeciw części słuchaczy, którzy odebrali to jako „klerykalną agitację”. Doszło do strajku, podczas którego Uniwersytet od 31 stycznia do 27 marca 1911 roku był zamknięty. Wydarzenia te znane są pod nazwą „zimmermanniady”, w ich wyniku kilkuset studentów poniosło dotkliwe konsekwencje.
W 1911, ukrywając się pod pseudonimem Tektander, opublikował pracę pt. Moja Pani. Studium z natury. Przyczynek do psychologii księżych gospodyń. Dziełko to wyśmiane zostało publicznie m.in. przez posła Józefa Putka podczas sejmowej debaty nad budżetem oświaty w 1924[3].
Po I wojnie światowej należał do twórców Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. W roku akademickim 1922/1923 był dziekanem Wydziału Teologicznego UJ[2]. Na rok 1924/1925 wybrano go rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego[2][4].
Zmarł w nocy 5/6 kwietnia 1925 w Krakowie na atak serca[2]. Został pochowany w rodzinnym grobowcu w Trzemesznie 8 kwietnia 1925[2].
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Znaczenie stanu robotniczego dla społeczeństwa i Kościoła (1908)[5]
- Uregulowania prawne umów taryfowych (1909)[6]
- Moja Pani. Studium z natury. Przyczynek do psychologii księżych gospodyń (opublikowane pod pseudonimem „Tektander”)[7][8]
- Ks. Patron Wawrzyniak (1911)[9]
- Fryderyk Wielki i jego kolonizacja na ziemiach polskich (1915)[10][11]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wydarzenia (s. 85). Kronika Miasta Poznania 4/1925. [dostęp 2012-07-09]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Zgon rektora ks. Dra Zimmermanna. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 3, 11 kwietnia 1925.
- ↑ 1924 lipiec 1, Warszawa. Przemówienie posła Józefa Putka podczas debaty sejmowej nad budżetem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, [w:] Materiały źródłowe do dziejów polskiego ruchu ludowego, t. 2: 1918-1931, zebrali i oprac. S. Giza i S. Lato, Warszawa 1967, s. 105.
- ↑ J. Sondel, Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012, s. 1489–1490.
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Znaczenie stanu robotniczego dla społeczeństwa i kościoła [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Uregulowanie prawne umów taryfowych w Niemczech. Referat wygłoszony d. 27.10.1908 na posiedzeniu wydziału ekonomiczno-prawniczego Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
- ↑ Joanna Kuciel-Frydryszak, Zimmermanniada, „Ale Historia. Tygodnik Historyczny” Nr 46 (148), poniedziałek 17 listopada 2014, s. 6.
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Moja pani. Studyum z natury. Przyczynek do psychologii księżych gospodyń. [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Ks. patron Wawrzyniak [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Fryderyk Wielki i jego kolonizacya rolna na ziemiach polskich. T. 1 [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
- ↑ Kazimierz Zimmermann, Fryderyk Wielki i jego kolonizacya rolna na ziemiach polskich. T. 2 [online], polona.pl [dostęp 2020-01-23].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Biogram w serwisie internetowym gminy Trzemeszno. trzemeszno.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-20)].
- Biogram na stronie internetowej parafii św. Jakuba Większego Apostoła w Mogilnie. faramogilno.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Biogram w Panteonie Ziemi Mogileńskiej. paluki.tygodnik.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-23)].
- Kanonicy kapituły kolegiackiej św. Marii Magdaleny w Poznaniu
- Kustosze kapituły kolegiackiej św. Marii Magdaleny w Poznaniu
- Ludzie urodzeni w Trzemesznie
- Ludzie związani z Gnieznem
- Ludzie związani z Wilnem
- Polscy teolodzy katoliccy
- Polscy ekonomiści
- Rektorzy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Urodzeni w 1867
- Zmarli w 1925
- Pochowani w Trzemesznie