Klasztor Dominikanów w Kownie
Widok na kościół klasztorny | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Kościół | |
Rodzaj klasztoru |
męski |
Właściciel | |
Klauzura |
nie |
Obiekty sakralne | |
Kościół |
Kościół Przenajświętszego Sakramentu |
Fundator |
D. Narkiewicz, J. Białłozor, J. Worłowski |
Styl |
barok, po przebudowie: neobizantynizm |
Materiał budowlany |
kamień, cegła |
Data budowy |
II poł. XVII w. |
Data zamknięcia |
1845 |
Położenie na mapie Kowna | |
Położenie na mapie Litwy | |
54°53′49″N 23°53′45″E/54,896828 23,895753 |
Klasztor Dominikanów w Kownie – dawny klasztor dominikanów w Kownie, powstały w XVII w. i zlikwidowany w 1845. W latach 1866–1915 należący do niego kościół funkcjonował jako gimnazjalna cerkiew prawosławna. Został on zwrócony katolikom w 1915.
Fundatorami klasztoru byli D. Narkiewicz, J. Białłozor i J. Worłowski, którzy w latach 1631 i 1641 przekazali zakonowi dominikanów posiadane przez siebie kamienice przy ul. Wileńskiej w Kownie[1]. Przebudowa tychże obiektów na kompleks klasztorny trwała od 1678 do ostatnich lat XVII w. W kolejnym stuleciu dobudowano dodatkowo kilka budynków gospodarczych[1].
W 1845 klasztor dominikanów został zamknięty. Kościół Przenajświętszego Sakramentu został zamieniony w magazyn, zaś w latach 1863–1866 gruntownie przebudowany na cerkiew. [1]. Świątynię pod wezwaniem Czterech Świętych Cudotwórców Moskiewskich: św. Piotra, św. Aleksego, św. Jonasza i św. Filipa, ponownie wyświęcił 22 października 1866 biskup kowieński Aleksander (Dobrynin)[2]. W dawnym budynku klasztornym rozmieszczono gimnazjum męskie[2]. Po wejściu armii niemieckiej do Kowna w 1915 obiekt został zaadaptowany na kościół garnizonowy[2]. W 1919, po przebudowie, dawny kościół dominikański stał się katolicką świątynią akademicką[1]. W 1945 władze stalinowskie zlikwidowały kościół, w którym w 1965 zlokalizowano teatr. Wierni odzyskali obiekt po 1991[1].
Kościół Przenajświętszego Sakramentu jest wzniesiony na planie krzyża, z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Jego fasada pierwotnie była utrzymana w stylu barokowym, przebudowanym w XIX w. na typowy dla rosyjskiej architektury sakralnej styl neobizantyjski. Centralnym punktem fasady jest mozaika z postacią Chrystusa[1]. Elewacja ta była pierwotnie dwuwieżowa, obydwie wieże wieńczyły cebulaste kopułki. Bęben z niewielką cebulastą kopułą znajdował się pierwotnie również w miejscu skrzyżowania się nawy głównej i transeptu[2]. W nawie znajduje się sklepienie kolebkowe, pod kościołem przetrwały krypty[1].
Budynki mieszkalne klasztoru to dwa zbudowane na planie prostokąta korpusy; jeden z nich łączy się z budynkiem kościoła. Od strony południowo-zachodniej na budynku klasztoru zachował się barokowy szczyt zwieńczony attyką[1]. Całość otacza ażurowe ogrodzenie[1].