Klisino
50°18′11″N 17°48′33″E/50,303056 17,809167| wieś | |
 Kościół w Klisinie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
598[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
48-100[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OGL |
| SIMC |
0494261 |
Położenie na mapie gminy Głubczyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu głubczyckiego  | |
| 50°18′11″N 17°48′33″E/50,303056 17,809167[1]
| |
Klisino (niem. Gläsen) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce, na ziemi prudnickiej.
Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[4].
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0494278 | Klisinko | przysiółek |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1245, z dokumentu księcia opolsko-raciborskiego Mieszka Otyłego. Kolejnymi właścicielami wsi byli: biskup ołomuniecki Brunon z Schauenburga, jego stolnik Herbord, a od drugiej połowy XIII wieku król czeski Przemysł Ottokar II Wielki i wchodziła w skład klucza dóbr królewskich. W XIV i XV wieku majątek Klisino przechodził w ręce kolejnych panów (m.in Larischów). Od XVI wieku właścicielem Klisina był hrabia von Cobb, a także arystokratyczna rodzina Mettichów z Prudnika. Wieś wchodziła w skład dóbr zamku w Łące Prudnickiej. W połowie XVII wieku nowymi właścicielami wsi był ród von Herberstein. W XVIII wieku dwór przejęła rodzina von Gruttschreiber. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[7]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[8]. Na początku XIX wieku właścicielem wsi został Anton Forni, a następnie nabył ją baron Alexander von Prittwitz. Do 1816 roku Klisino należało do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1816 Klisino zostało odłączone od powiatu prudnickiego i przyłączone do głubczyckiego[9]. 3 maja 1921, po wykonaniu akcji „Mosty” w Racławicach Śląskich rozpoczynającej III powstanie śląskie, w Klisinie skryli się prudniccy powstańcy. Ostatnim przedwojennym właścicielem wsi był Johannes von Eiche-Polwitz. W styczniu 1945 przez Klisino przeszły kolumny więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych. W toku tzw. „marszu śmierci” wiele osób zmarło lub zostało zamordowanych przez Niemców[10]. W czasie II wojny światowej wieś została zajęta przez Armię Czerwoną około 24 marca 1945r. (w tym dniu zajęto Głubczyce).
W latach 1945-54 wieś należała i była siedzibą gminy Klisino. W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Klisino, po jej zniesieniu w wyniku zmiany siedziby w gromadzie Szonów. Miejscowość uzyskała tytuł Najpiękniejszej Wsi Opolskiej w konkursie Piękna Wieś Opolska 2009[11].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[12]:
- kościół par. pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, pochodzący z XVI wieku, pierwotnie drewniany, przebudowany na murowany w latach 1867-1869. Znajdują się w nim kamienne płyty nagrobne restauratorów kościoła (m.in. Władysława von Tschetschau-Mettich) oraz płaskorzeźba Fryderyka von Reichenbacha – koniuszego biskupów wrocławskich
- plebania, z 1855 r.
- zespół pałacowy, z poł. XVII w., XVIII/XIX w., XX w.:
- Pałac w Klisinie
- park angielski; z okresu panowania rodziny von Prittwitz pochodzi park położony przy pałacu oraz aleja lipowa w kierunku Pomorzowic (Pommerswitz)
- spichrz dworski, z XVIII/XIX w.
- dom nr 42 (d. 11), z XIX w., nie istnieje.
Religia[edytuj | edytuj kod]
W Klisinie znajduje się katolicki kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, który jest siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego (dekanat Głogówek)[13].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Klisinie[14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54155
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 475 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa [online], bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
- ↑ Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
- ↑ Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-04-16] (pol.).
- ↑ Józef Mycak, Ewakuacja więźniów oświęcimskich przez teren powiatu prudnickiego, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 2 (106), czerwiec 1978, s. 52.
- ↑ Jan Wac, Klisino - najpiękniejsza wieś, w: Kalendarz Głubczycki 2010, Rada Miejska w Głubczycach, 2010, s. 36, ISSN 1231-4803
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 24. [dostęp 2012-11-28].
- ↑ Parafie według dekanatów [online], www.diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-01] (pol.).
- ↑ Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Klisino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 156.
- Siedziba gminy: Głubczyce
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Kolonie | |
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Część miasta |
|
| Przysiółki wsi | |
| Zniesiona osada |
