Klon srebrzysty

Klon srebrzysty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	mydleńcowate
Rodzaj	klon
Gatunek	klon srebrzysty
	Nazwa systematyczna
	Acer saccharinum L.; Sp. pl. 2:1055. 1753
Synonimy
	Acer dasycarpum Ehrh.; Acer eriocarpum Michx.);
	Acer dasycarpum Ehrh.; Acer eriocarpum Michx.);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg
	Multimedia w Wikimedia Commons

Klon srebrzysty (Acer saccharinum L.) – gatunek drzew z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae). W obrębie rodzaju klasyfikowany do sekcji Rubra^[3]. Występuje we wschodniej Ameryce Północnej. Jest częstym gatunkiem drzewa w Stanach Zjednoczonych. Do Europy sprowadzony w roku 1725, a do Polski na początku XIX wieku^[6]. Często sadzony w parkach lub przy drogach.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Drzewo dorastające w naturalnych warunkach do 40 m wysokości (w Polsce do ok. 30 m). Charakteryzuje się szeroką, luźną koroną i zwisającymi dolnymi gałęziami. Roślina dwupienna.
Kora: Gładka, ewentualnie pokryta siecią płaskich rynienek, łuszcząca się bardzo delikatnymi płytkami. Szara lub brunatna.
Liście: Naprzeciwległe, długoogonkowe. Zazwyczaj 5-klapowe, długości 8-14 cm, z wierzchu jasnozielone, od spodu srebrzystobiało owłosione, nie łysiejące. Jesienią wybarwiają się na żółto, rzadziej na czerwono.
Kwiaty: Ukazują się przed pojawieniem się liści i są jednopłciowe. Kwiaty męskie – krótkoszypułkowe i żeńskie – długoszypułkowe występują osobno. Kwitnie od kwietnia do maja^[7].
Owoc: Dwa złączone z sobą orzeszki o skrzydełkach szeroko rozwartych. Często jedno z dwóch skrzydełek jest słabiej rozwinięte.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Klon srebrzysty jest w swojej ojczyźnie typowym drzewem nizin, gdzie razem z brzozami, olszami, wierzbami i innymi gatunkami rodzaju Acer tworzy luźne skupienia. Nie jest więc właściwie drzewem leśnym, lecz gatunkiem typowym dla zadrzewień łęgowych na glebach okresowo zalewanych. Jego szybki wzrost i efektowny rozwój jako drzewa wolno stojącego czynią z niego prawie idealne drzewo parków miejskich. Wielkie okazy czasem łamią się przy silnym wietrze^[7].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Roślina ozdobna. Sadzony jest w parkach, zieleńcach miejskich, w alejach.
Drewno jest lekkie, ale kruche, z tego powodu rzadziej używane w stolarstwie, w przeciwieństwie do wielu innych gatunków klonów o trwałym, twardym drewnie. Łatwe w obróbce^{[potrzebny przypis]}.
po rozdrobnieniu jako pulpa do produkcji papieru
Często, ze względu na podobną nazwę łacińską, mylony z klonem cukrowym (Acer saccharum)^{[potrzebny przypis]}. Sok wędrujący do pędów w czasie rozwoju liści, zawiera cukier, choć w mniejszym stężeniu niż w klonie cukrowym. Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej, którzy odkryli możliwość pozyskiwania cukru z klonu cukrowego, nakłuwali pnie aby zbierać sok^[7] z którego dzisiaj wytwarza się syrop klonowy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-05] (ang.).
↑ ^a ^b Taxon: Acer saccharinum. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05]. (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2011-12-11].
↑ Acer saccharinum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.
↑ ^a ^b ^c Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 226-227. ISBN 83-7129-141-8.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-05] (ang.).

[grin-3] Taxon: Acer saccharinum. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05]. (ang.).

[TPL-4] The Plant List. [dostęp 2011-12-11].

[iucn-5] Acer saccharinum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[6] Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.

[Kremer-7] Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 226-227. ISBN 83-7129-141-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]