Kościół św. Józefa w Jedlni-Letnisku

Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	373/A z dnia 5.01.1988
	kościół parafialny
	; Kościół i dzwonnica
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Jedlnia-Letnisko
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Józefa Oblubieńca NMP w Jedlni-Letnisko
Wezwanie	św. Józefa Oblubieńca NMP
Historia
Data zakończenia budowy	1921
Dane świątyni
Świątynia; • materiał bud.	; • drewno
	Położenie na mapie Jedlni-Letniska Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	Położenie na mapie Polski Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	Położenie na mapie powiatu radomskiego Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	Położenie na mapie gminy Jedlnia-Letnisko Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP
	51°26′03″N 21°19′39″E/51,434167 21,327500
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Jedlni-Letnisku – kościół katolicki w Jedlni-Letnisku koło Radomia, przy ul. Wojciechowskiego 12, wybudowany w stylu zakopiańskim. Kościół wraz z dzwonnicą figurują w rejestrze zabytków. Parafia należy do dekanatu Radom-Północ.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy kościół (murowany)[edytuj | edytuj kod]

W początku XX wieku letnisko w Jedlni dynamicznie się rozwijało, jednak nie było tutaj kościoła. Inicjatorami budowy i fundatorami pierwszej kaplicy byli m.in. Franciszek Hertel, Karol Wickenhagen (protestant), Zygmunt Płużański, Ludwik Żerański, Aleksander Sobecki i Czesław Golczewski, który był ówczesnym prezydentem pobliskiego Radomia. Neogotycki obiekt zaprojektował inżynier A. Załuski (architekt radomski). Urząd Guberialny Radomski zatwierdził plany 3 czerwca 1905. Kaplicę ukończono w lipcu 1906, a poświęcił ją 22 lipca 1906 prałat Piotr Górski. 28 kwietnia 1921 biskup Marian Józef Ryx erygował przy niej parafię^[2] (pierwszym proboszczem został ksiądz Władysław Korpikiewicz)^[3].

Drugi kościół (drewniany)[edytuj | edytuj kod]

3 lutego 1923, w obliczu rosnących potrzeb, zebranie parafian zdecydowało o budowie nowego kościoła (przylegającego do starego, który stanowi obecne prezbiterium^[2]). Projekt przygotował Julian Jakubowski^[4], inżynier architekt z Radomia. Kuria diecezjalna zatwierdziła go 16 lipca 1924. Budowę wsparł Marian Kaliszczak, prezes Sądu Okręgowego w Radomiu (jego epitafium istnieje w ścianie prezbiterium)^[3].

28 września 1924 ksiądz infułat Piotr Górski (proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Radomiu) poświęcił kamień węgielny. Jesienią tego samego roku zrealizowano nawę główną i przykryto ją dachem. W 1925 wykończono fronton z wieżyczką, rozbudowano obie zakrystie, jak również podcienia. W 1926 wykończono wnętrze drewnem modrzewiowym, a także wykonano balustradę dębową i komodę w zakrystii. W 1928 dokończono obicie modrzewiowe chóru i wykonano drzwi frontowe. Ambonę zaprojektował Zbigniew Kaliszczak (syn prezesa Mariana). Wykonał ją Wacław Papiński z Jedlni. Trzy dzwony zostały odlane w ludwisarni Felczyńskich w Kaliszu. Dostarczono je 25 sierpnia 1928 (ufundowali je sędziowie Suchański i Tyliński oraz proboszcz z parafianami), a poświęcono je 7 października 1928. Noszą imiona: Józef (400 kg), Kazimierz – Maria (180 kg) i Krystyna – Stanisław – Zofia (100 kg). W 1929 ułożono posadzkę^[3].

Łącznie z kościołem powstała drewniana dzwonnica na planie kwadratu, kryta dachem namiotowym znajdująca się wraz z kościołem w rejestrze zabytków^[4].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Pierwotna część jest murowana, neogotycka, oszkarpowana, prosto zamknięta. Ma wymiary 12,5 x 6,5 metra^[4].

Nowsza część jest budowlą orientowaną, jednonawową, wzniesioną z drewna sosnowego. Reprezentuje styl zakopiański^[2]^[4]. Ma konstrukcję zrębową i łątkową oraz wymiary 10,5 x 15,0 metra. Nawa zbudowana została na planie prostokąta, poprzedzona jest kruchtą z głównym wejściem osłoniętym daszkiem na słupach oraz wieżyczką zwieńczoną izbicą z galeryjką i dachem namiotowym. Nawa flankowana jest przez soboty (podcienia) wsparte na słupach. Pomiędzy nawą a prezbiterium zlokalizowano dwie kaplice. Dach nad prezbiterium jest pokryty blachą, a nad nawą gontem^[4].