Kościół św. Józefa w Tczewie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Józefa w Tczewie
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Tczew

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Józefa w Tczewie

Wezwanie

św. Józefa

Położenie na mapie Tczewa
Mapa konturowa Tczewa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Józefa w Tczewie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Józefa w Tczewie”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Józefa w Tczewie”
Położenie na mapie powiatu tczewskiego
Mapa konturowa powiatu tczewskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Józefa w Tczewie”
Ziemia54°05′38,0″N 18°47′21,7″E/54,093889 18,789361

Kościół św. Józefa w Tczewie – ceglana bazylika katolicka w Tczewie, wybudowana w latach 1931–1936 w stylu modernistycznym.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Prezbiterium kościoła św. Józefa w Tczewie

Parafia św. Józefa w Tczewie powstała 1 stycznia 1916 r. poprzez wydzielenie z parafii farnej. Pierwszym duszpasterzem był ks. Bernard Bączkowski. Przebudował on dom czeladzi katolickiej przy ul. Gdańskiej na prowizoryczny kościół. 16 maja 1927 r. parafię objął ks. Władysław Młyński z zamysłem budowy nowego kościoła od podstaw. Budowę rozpoczęto w lipcu 1931 r. Konsekracja odbyła się 21 czerwca 1936 r. (bp Stanisław Okoniewski). Dzień wcześniej poświęcono nowy dzwon „Anna”.

W latach 1952–1956 prof. Gosieniecki namalował obecną polichromię, a także stacje drogi krzyżowej. Autorem mozaik i sgraffito był ponadto Stefan Engler. W 1953 r. w miejscu poprzedniego dzwonu „Anna” odlano nowy, o tym samym imieniu, gdyż poprzedni uległ zniszczeniu. W 1954 wykonano umeblowanie strefy prezbiterium i boczne ołtarze, również według projektu prof. Gosienieckiego. W 1958 umieszczono nową figurę św. Józefa na placu przed kościołem.[1]

Wnętrze[edytuj | edytuj kod]

Projektantem obecnej świątyni był poznański architekt Stefan Cybichowski. Witraże zaprojektował również związany z Poznaniem prof. Wiktor Gosieniecki oraz Józef Żmijewski. Ten pierwszy zaprojektował także pierwotną malaturę kościoła. Organy zbudowała firma W.Biernacki z Warszawy. Okazałe figury ołtarzowe są autorstwa Ignacego Zelka z Torunia. W latach 1952–1956 prof. Gosieniecki namalował obecną polichromię, a także stacje drogi krzyżowej. Autorem mozaik i sgraffito był ponadto Stefan Engler. W 1954 wykonano umeblowanie strefy prezbiterium i boczne ołtarze, również według projektu prof. Gosienieckiego.

W bocznej kaplicy znajduje się tablica z nazwiskami około 170 parafian zamordowanych i poległych w latach II wojny światowej, tablice poświęcone kapłanom tej parafii – ks. B. Bączkowskiemu i ks. B. Prabuckiemu – zamordowanym w okresie okupacji niemieckiej oraz grobowiec ks. prałata Władysława Młyńskiego.

Wymiary kościoła: długość 55 m, szerokość 30 m, wysokość wieży 48 m (z krzyżem).

Organy[edytuj | edytuj kod]

Organy wykonała firma Wacława Biernackiego. Budowę instrumentu rozpoczęto przed II wojną światową, jednak ze względu na nią kontynuacja budowy była niemożliwa. Organy poświęcono w 1954. Pod koniec lat 60. organy rozbudowała firma Józefa Moolina z Odr. Podczas rozbudowy dokonano m.in.: demontażu stołu gry Wacława Biernackiego, montaż trzeciego manuału i dodanie nowych głosów. Ostatni większy remont organów odbył się w 2006 r. Przeprowadziła go firma Józefa Kureckiego z Koźmina k. Skarszew, który od tego czasu na stałe opiekuję się instrumentem[2].

Manuał I: Manuał II: Manuał III: Pedał:
1. Burdon 16’ 1. Burdon 16’ 1. Cichy łagodny 16’ 1. Kontrabas 32’
2. Pryncypał 8’ 2. Pryncypał włoski 8’ 2. Kwintanon 16’ 2. Pryncypałbas 16’
3. Róg kozi 8’ 3. Gamba 8’ 3. Pryncypał skrzycowy 8’ 3. Violonbas 16’
4. Kwintadena 8’ 4. Bach flet 8’ 4. Flet drewniany 8’ 4. Subbas 16’
5. Bach flet 8’ 5. Vox coelestis 8’ 5. Blokflet 4’ 5. Cello 8’
6. Schlamei 8’ 6. Klarnet lab. 8’ 6. Gemshorn 4’ 6. Fletbas 8’
7. Oktawa 4’ 7. Burdon 8’ 7. Flet leśny 4’ 7. Chorałbas 4’
8. Flet rurkowy 4’ 8. Oktawa 4’ 8. Dzwonki 2h 8. Mikstura wiel. 5ch
9. Fugara 4’ 9. Trawers 4’ 9. Sexqualter 2h 9. Puzon 32’
10. Koncertflet 10. Róg nocny 4’ 10. Kornet 5h 10. Puzon 32’
11. Kwinta szum 2ch. 11. Szpicflet 4’ 11. Obój 8’ 11. Bombarde 16’
12. Mikstura 4-5h 12. Nazard 2 2/3’ 12. Vox humana 8’ 12. Trąbka 8’
13. Cymbel 3h 13. Terc flet 1 3/5’
14. Trąbka 8’ 14. Syflet 1’
15. Szarf 3ch

Dzwony[edytuj | edytuj kod]

Wewnątrz wieży kościelnej znajdują się 3 dzwony:

Imię: Waga: Ton: Średnica: Odlewnia:
1. „Władysław” 900 kg f’ 112 cm Karol Schwabe, 1947
2. „Dzieciątko Jezus” 300 kg c” 79 cm Metalton (Kęty), 1954
3. „Wojciech” 200 kg dis” 62 cm Śląska Odlewnia Dzwonów, 1966[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Historia parafii – Parafia św. Józefa w Tczewie [online] [dostęp 2022-04-20].
  2. Tczew (Kościół św. Józefa) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2022-04-20].
  3. Dzwony w Wieżach Polski #80 – Dzwony Kościoła św. Józefa w Tczewie. [dostęp 2022-04-20].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Historia kościoła św. Józefa w Tczewie – zamieszczona w kruchcie tegoż kościoła.
  • Tczew – plan miasta 1:12.500 (część opisowa), PPWK, Warszawa – Wrocław, 1998, ISBN 83-7000-511-X