Kościół św. Marcina w Krakowie

Kościół św. Marcina
	A-17 z 2 marca 1973
	kościół diecezjalny
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Grodzka 56
Wyznanie	Luteranizm / Kalwinizm
Kościół	Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP / Kościół Ewangelicko-Reformowany w RP
Wezwanie	św. Marcina
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1637
Data zakończenia budowy	1640
Data poświęcenia	1644
Aktualne przeznaczenie	czynna świątynia protestancka
Poprzednie wyznanie	rzymskokatolickie
Dane świątyni
Architekt	Giovanni Trevano
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 1
Organy; • liczba głosów; • liczba manuałów	; 23; 2
	Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie Kościół św. Marcina
	Położenie na mapie Polski Kościół św. Marcina
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościół św. Marcina
	Położenie na mapie Krakowa Kościół św. Marcina
	50°03′21,3″N 19°56′18,5″E/50,055917 19,938472
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół św. Marcina – zabytkowy kościół ewangelicki w Krakowie przy ul. Grodzkiej 56.

Znajduje się w nim siedziba krakowskiej parafii ewangelicko-augsburskiej oraz diaspory ewangelicko-reformowanej^[2]. Ponadto odprawiane są nabożeństwa Kościoła Starokatolickiego Mariawitów^[3].

Wierni Kościoła Ewangelicko-Reformowanego (kalwini) nie uznają umieszczania rzeźb i obrazów w miejscach kultu, jednak iż jest to kościół ekumeniczny, poszli oni na ustępstwo ws. umieszczenia w prezbiterium obrazu Jezusa uciszającego burzę i dwóch figur.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół stanął na miejscu poprzedniego, przedlokacyjnego, romańskiego kościoła, prawdopodobnie z XII wieku. Obecna świątynia, fundowana karmelitankom bosym, wzniesiona została w latach 1637–1640 w stylu wczesnego baroku według projektu Giovanniego Trevana. Świątynię konsekrowano w 1644. Zakonnice wyprowadziły się z niego w 1787 do ufundowanego przez kanclerza Jana Szembeka nowego klasztoru i kościoła św. Teresy na Wesołej. Kościół został wystawiony na sprzedaż. Dopiero kilkadziesiąt lat później (w 1816) przekazano go zborowi ewangelickiemu.

Wystrój[edytuj | edytuj kod]

W ołtarzu głównym znajduje się obraz pędzla Henryka Siemiradzkiego z 1882 przedstawiający Chrystusa uciszającego burzę na morzu. Powyżej ołtarza głównego znajduje się pochodzący z końca XIV wieku gotycki krucyfiks. Przy wejściu zaś uwagę zwraca zniszczone przez Niemców w czasie II wojny światowej epitafium Mikołaja Reja (dzieło Jana Raszki), które odsłonięto 10 kwietnia 1921 (ufundowane przez rodziny Grosse i Maurizio)^[4].