Kościół św. Michała Archanioła w Soli
 A/1557 z dnia 6.09.1988[1]
| |||||||||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||||||
 Widok ogólny | |||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||||
| Diecezja | |||||||||||||||||||||||
| Wezwanie |
św. Michał Archanioł | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy wiejskiej Biłgoraj  | |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego  | |||||||||||||||||||||||
 50°30′58,1″N 22°40′07,1″E/50,516139 22,668639
| |||||||||||||||||||||||
Kościół św. Michała Archanioła w Soli – rzymskokatolicki kościół w Soli, dawna cerkiew unicka, a następnie prawosławna.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew została wzniesiona w 1872 z rosyjskiego funduszu państwowego przeznaczonego na budowy nowych świątyń unickich[2], na potrzeby istniejącej od połowy XVII w. unickiej parafii w Soli, która wcześniej korzystała z cerkwi drewnianej[3]. Po likwidacji unickiej diecezji chełmskiej parafia ta została wcielona do eparchii chełmsko-warszawskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Funkcjonowała do 1915, gdy prawosławni udali się na bieżeństwo. W 1919 została zrewindykowana na rzecz Kościoła katolickiego i stała się siedzibą parafii erygowanej w tym samym roku przez biskupa lubelskiego Mariana Fulmana[3]. W dwudziestoleciu międzywojennym obiekt został zaadaptowany na potrzeby liturgii łacińskiej, dobudowano również zakrystię. W 1965 i w 1977 kościół był malowany, zaś w 1979 górne partie drewnianej wieży zastąpiono murowanymi. W 1998 kościół był malowany po raz kolejny, wtedy również odnowiono trzy ołtarze[3].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Cerkiew w Soli została wzniesiona z cegły[3] na planie krzyża, z wyższą środkową częścią krzyża, krytą dachem czteropołaciowym z sygnaturką. Nad prostokątnymi ramionami krzyża, przedsionkiem i prosto zamkniętym sanktuarium znajdują się dachy dwupołaciowe. Dzwonnica znajduje się nad przedsionkiem[2].
Ołtarz główny świątyni został zmontowany z fragmentów dawnego ikonostasu, z powstałym w 1920 obrazem Serca Jezusa i trzema obrazami na zasuwie. Dwa z nich, postacie Jezusa Cierpiącego i patrona kościoła zostały namalowane w latach 1952-1953 przez Zofię Grabską, trzeci, wizerunek Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, być może jest unicką ikoną. Z dwudziestolecia międzywojennego pochodzą ołtarze boczne. Starsze są monstrancja i krucyfiks z XVIII w.[3].
Z cerkwią w Soli związany był prawosławny cmentarz, położony ok. 100 metrów od świątyni. Po przejęciu budynku przez katolików i erygowaniu parafii na jej potrzeby urządzono nową nekropolię[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2015-11-05].
- ↑ a b P. Cynalewska-Kuczma: Architektura cerkiewna Królestwa Polskiego narzędziem integracji z Imperium Rosyjskim. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 2004, s. 148. ISBN 83-232-1463-8.
- ↑ a b c d e Sól
- ↑ D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994, s. 27.
